Programma 2: Infrastructuur

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Een goede bereikbaarheid is belangrijk voor de leefbaarheid en economische ontwikkeling van Fryslân.  Wij maken ons daarom sterk voor een goed bereikbaar Fryslân, voor nu en in de toekomst. Een speerpunt is het versterken van het regionale openbaar vervoer. Met dit programma geven we invulling aan de ambities op het gebied van infrastructuur en mobiliteit. 

Ambities

Terug naar navigatie - Ambities

Op korte termijn gaan we ons richten op de versterking van het regionale openbaar vervoer, met name op het platteland. Daarnaast zetten wij ons in voor een betere verbinding met de Randstad en de rest van het land. Denk daarbij aan de versterking van de huidige treinverbinding Leeuwarden-Zwolle en de Lelylijn. 

De provincie is wettelijk verantwoordelijk voor de instandhouding van onze wegen en vaarwegen. Waar mogelijk voeren we ook verbeteringen door.  Met het Rijk maken we afspraken over noodzakelijke verbeteringen in de Rijksinfrastructuur, zoals de bereikbaarheid van de Waddeneilanden en de staat van bruggen en aquaducten van het Prinses Margrietkanaal.  

Verkeersveiligheid is en blijft een belangrijk aandachtspunt. Wij willen het aantal verkeersdoden en verkeersgewonden in Fryslân terugdringen. Dat doen wij door het veiliger maken van de provinciale wegen en door een geïntensiveerde inzet op veilig verkeersgedrag  in Fryslân. Samen met onze partners stellen we een integrale visie op over verkeersveiligheid. 

We willen de fietsprovincie van Nederland worden. We gaan daarom verder met het realiseren van de hoofdfietsroutes. 

Verbonden partijen

Terug naar navigatie - Verbonden partijen

Onderstaande verbonden partij levert een bijdrage aan de doelen en resultaten van dit programma. Een nadere toelichting van de verbonden partijen staat in paragraaf 5 van deze begroting.

  • OVEF (Coöperatie Openbare Verlichting & Energie Fryslân U.A.) te IJlst Voorheen SOVF (Stichting Openbare Verlichting Fryslân)
  • GR Mobiliteitsbureau Noordoost Friesland

Overzicht lasten en baten programma 2 infrastructuur

Terug naar navigatie - Overzicht lasten en baten programma 2 infrastructuur
Exploitatie- Bedragen x € 1.000,- Begroting 2023 Begroting 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027
Lasten
2.1 Algemeen beleid en verkeersveiligheid 14.201 3.758 2.757 2.542 2.087
2.2 Verbetering infrastructuur 19.381 11.516 19.936 11.080 10.280
2.3 Instandhouding provinciale infrastructuur 29.444 38.532 33.134 31.812 35.113
2.4 Openbaar vervoer 67.121 79.841 62.415 62.415 62.415
Totaal lasten 130.146 133.647 118.242 107.849 109.894
Baten
2.1 Algemeen beleid en verkeersveiligheid 560 37 37 37 37
2.2 Verbetering infrastructuur 2.729 0 1.000 0 0
2.3 Instandhouding provinciale infrastructuur 1.797 1.277 1.036 1.036 1.036
2.4 Openbaar vervoer 2.744 8.845 1.813 1.813 1.813
Totaal baten 7.830 10.160 3.886 2.886 2.886
Saldo van lasten en baten 122.316 123.487 114.356 104.963 107.008

Toelichting

De toelichting op de grootste verschillen tussen de jaren staat bij de afzonderlijke beleidsvelden.

Beleidsveld 2.1. Algemeen beleid & verkeersveiligheid

Wat zien we?

Terug naar navigatie - Wat zien we?

In 2050 moet iedereen zich in Fryslân veilig, vlot en fossielvrij kunnen verplaatsen.  Dat is kortweg het doel uit het Regionaal Mobiliteits Programma (RMP), zoals deze door Provinciale Staten is vastgesteld op 21 december 2022. De effecten van mobiliteit op mens, natuur en omgeving willen we minimaliseren, onder meer door ketenmobiliteit te stimuleren en met speciale aandacht voor de fiets. 

Om iedereen deel te kunnen laten nemen aan het verkeer, brengen we momenteel de aanwezigheid en omvang van vervoersarmoede in kaart. Zo lang de uitkomsten nog niet bekend zijn, kunnen we hier nog geen beleidsdoelen en eventuele maatregelen aan hangen. 

We moeten ons ook veilig kunnen verplaatsen, al zien we dat het aantal ernstig gewonde verkeersslachtoffers toeneemt en de daling van het aantal verkeersdoden stagneert. Dit beeld zien we  landelijk als ook in Fryslân (zie tabel 1 en 2). Daarom stellen Rijk, provincies en gemeenten vanuit het Strategisch Plan Verkeersveiligheid 2030 (SPV2030) een nul-ambitie: elk verkeersslachtoffers is er één te veel. Overheden en maatschappelijke partners leveren een maximale inspanning om risico's in kaart te brengen en zetten in op maatregelen om die risico's te verkleinen. 

We moeten ons vlot kunnen blijven verplaatsen, ook gelet op de verwachte toename van het verkeer. Daarom richten we ons op de versterking van het regionale openbare vervoer, waar we een jarenlange achterstand hebben. De verbinding met de rest van Nederland en Europa willen we optimaliseren, onder andere door de aanleg van de Lelylijn (zie paragraaf grote projecten). 

Om de doelstellingen uit het klimaatakkoord te kunnen halen, is een forse inzet benodigd om verplaatsingen fossielvrij te maken. Ook de neveneffecten van de verkeershinder blijft een aandachtspunt, onder andere gelet op de strenger wordende geluidsnormen. 

Taak- en rolvrijheid

Terug naar navigatie - Taak- en rolvrijheid

Taakvrijheid
Op het terrein van verkeer- en vervoerbeleid heeft de provincie een wettelijke taak. Er is wel keuzevrijheid in de mate waarin de taak wordt ingevuld, zowel in algemeen mobiliteitsbeleid als op het terrein van verkeersveiligheid. 

Rolvrijheid
De provincie heeft de ruimte om meer of minder intensief in te zetten als samenwerkende of zelfs responsieve overheid. Daarbij gaat het om bijvoorbeeld actief meewerken aan nieuwe ontwikkelingen en innovaties op het gebied van mobiliteit en verkeersveiligheid. Ten aanzien van onze taken op het gebied van verkeersveiligheid heeft de provincie een grote rolvrijheid. Daarbij heeft de provincie een belangrijke coördinerende en stimulerende rol richting onze gemeenten.  

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 2.1.

Terug naar navigatie - Doelstelling beleidsveld 2.1.

Duurzame mobiliteit: We verplaatsen ons duurzaam volgens de systematiek van de Trias Mobilica: 1. Verplaatsingen voorkomen; 2. Wijze van verplaatsingen veranderen naar schone(re) en actieve(re) vervoerswijzen; 3. Verschonen gemotoriseerd vervoer. 

Mobiliteit voor iedereen: We zetten in op een passende mobiliteit voor iedereen. Mobiliteit moet voor eenieder fysiek en digitaal toegankelijk en betaalbaar zijn. Bij toegankelijke mobiliteit streven we naar een mobiliteitssysteem waarin iedereen zich welkom en comfortabel voelt en doelgericht op pad kan gaan. Een systeem waarin de (financiële en fysieke) afstand tussen landelijk gebied/dorpen en centrumgebieden wordt verkleind. 

Verkeersveiligheid: De Friese aanpak voor verkeersveiligheid op de weg is vastgesteld in de Strategie Verkeersveiligheid 2010-2025. In deze strategie is de ambitie uitgesproken van een halvering van het aantal geregistreerde doden en ziekenhuisgewonden in 2025 t.o.v. het gemiddelde van 2007, 2008 en 2009. Daarnaast blikken we in het RMP al vooruit in de tijd,  door te streven naar nul verkeersdoden in 2040.

Doelindicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde
Duurzame mobiliteit CO2 uitstoot Halvering maximale uitstoot 0.72 miljoen ton in 2030 en fossielvrij in 2050
Verkeersveiligheid Aantal verkeersdoden en (ernstig) verkeersgewonden 0 verkeersdoden in 2040 en afname (ernstig) verkeersgewonden t.o.v. 2020

Wat gaan we daarvoor doen

Terug naar navigatie - Wat gaan we daarvoor doen
Onderwerp Acties
Duurzame mobiliteit We stimuleren minimaal 20 bedrijven (die meer dan 50 werknemers hebben) om te werken aan een duurzamer vervoersbeleid voor hun organisatie (werkgeversaanpak) en we benaderen onderwijsorganisaties om hun vervoersbehoefte positief te beïnvloeden.
We werken mee aan diverse programma's en initiatieven om  duurzamer vervoer te stimuleren, zowel over weg als over water (o.a. Clean Energy Hubs, goederencorridor Noord-Oost-Midden Nederland).
Mobiliteit voor iedereen We geven opvolging  aan uitkomst(en) van belevingsonderzoek
Verkeersveiligheid We voeren  diverse gedragscampagnes uit, gericht op het zich veiliger verplaatsen van mensen. 
Hinder voor omgeving We stellen  in 2024 een nieuw Actieplan Geluid op.

Resultaatindicatoren

Terug naar navigatie - Resultaatindicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2024
Duurzame mobiliteit Aantal geplaatste laadpalen.  Stijging van 200 laadpalen t.o.v. 2023.
Verkeersveiligheid Aantal verkeersdoden en (ernstig) verkeersgewonden.  Daling van het aantal verkeersdoden en (ernstig) verkeersgewonden t.o.v. 2020 (en 2023*).
Aantal verkeersdoden op provinciale wegen.  Daling van het aantal verkeersdoden op provinciale wegen t.o.v. 2020 (en 2023*). 

* In het RMP is 2020 als referentiekader vastgesteld én moeten we jaarlijks een daling realiseren t.o.v. het voorgaande jaar. Onze invloed op het aantal ongevallen is echter beperkt. We kunnen onze wegen dan nog zo veilig mogelijk inrichten; het menselijk gedrag blijft een risico. Daardoor kunnen wij - ondanks onze inzet - niet garanderen dat er geen ongevallen plaatsvinden. Dat neemt niet weg dat wij 0 verkeersdoden in 2040 als uitgangspunt nemen, omdat dat wél ons doel is. Tussen nu en 2040 willen we vooral een afname van het aantal dodelijke ongevallen zien.  

Wat mag het gaan kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het gaan kosten?
Bedragen x € 1.000,- Begroting 2023 Begroting 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027
Totaal lasten 14.201 3.758 2.757 2.542 2.087
Totaal baten 560 37 37 37 37
Saldo van lasten en baten 13.641 3.721 2.720 2.505 2.050
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

De structurele begrote lasten ( € 1,9 mln.) hebben betrekking op algemene beheerskosten, monitoring en verkeersveiligheid (educatie en gedragsbeïnvloeding). Bij de structurele budgetten is beperkte mate van budgetvrijheid voor wat betreft het meerjarig werkplan ROF en de contributie aan het KPVV/CROW.  De fluctuatie in de lasten wordt veroorzaakt door de tijdelijke budgetten. Bij de tijdelijke budgetten gaat het om onderzoeken, innovaties en planstudies, gedragsbeïnvloeding, aanpak Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO’s) en bestrijding fietsonveiligheid, Rondweg Wanswerd en verduurzaming emplacement Leeuwarden. Bij de tijdelijke budgetten zijn overkomsten/afspraken gemaakt voor onbeveiligde overwegen en rondweg Wânswert. 

 Onderstaande voorstellen uit het bestuursakkoord zijn verwerkt in bovenstaande tabel.

Voorstellen bestuursakkoord Bedragen x € 1.000,-
Omschrijving 2024 2025 2026 2027
Lasten
Lelylijn 0 500 500 0
Scenario 1 Geluidsanering gebouwen langs provinciale wegen 68 dB 30 75 75 120
Totaal lasten 30 575 575 120

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Lasten en baten beleidsveld 2.1 Algemeen beleid & verkeersveiligheid
Onderwerp - Bedragen x € 1.000,- Begroting 2023 Begroting 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027
Lasten
Transitie 420 360 0 0 0
Verkeersveiligheid 2.314 2.026 1.726 1.626 1.626
Fiets 8.057 115 115 0 0
Algemeen beleid en verkeersveiligheid overig 3.410 1.257 916 916 461
Totaal lasten 14.201 3.758 2.757 2.542 2.087
Baten
Algemeen beleid en verkeersveiligheid overig 560 37 37 37 37
Totaal baten 560 37 37 37 37
Saldo van lasten en baten 13.641 3.721 2.720 2.505 2.050

Beleidsveld 2.2. Verbetering infrastructuur

Wat zien we?

Terug naar navigatie - Wat zien we?

Ambities
Met de investeringen van de afgelopen jaren zijn de verschillende provinciale netwerken voor weg en water in grote lijnen klaar. Het Friese wegennet is verbeterd en veiliger met de aanleg van ovondes of reconstructies van kernen.  Daarnaast investeren we sinds ook structureel in het optimaliseren van het netwerk middels het oplossen van verkeersveiligheidsknelpunten in ons wegennet. 

We kijken daarbij niet alleen naar onze provinciale infrastructuur, maar ook naar het gehele netwerk. Onze aandacht gaat daarbij onder andere uit naar de locaties die verstoringsgevoelig zijn, oftewel waar infrastructuur elkaar kruist. Dat vraagt om goede afstemming tussen de verschillende beheerders, waaronder het Rijk. Daarnaast willen we netwerken (auto, ov, fiets, scheepvaart) met elkaar verbinden om de genoemde ketenmobiliteit te faciliteren. Dat vraagt mogelijk om infrastructurele aanpassingen in de vorm van hubs/knooppunten langs provinciale infrastructuur, voor personen maar ook voor goederen. Om de fietsprovincie van Nederland te worden gaan we verder met de realisatie van hoofdfietsroutes. Daarnaast willen wij een schaalsprong realiseren door de treinverbinding vanuit Fryslân en Noord-Nederland met de Randstad aanzienlijk te versnellen met de realisatie van de Lelylijn (zie paragraaf grote projecten) en het bestaande spoornet verbeteren. 

Externe ontwikkelingen
We zien dat de afgelopen jaren de kosten van infrastructurele maatregelen hard zijn opgelopen. Ook spelen personeelstekorten en materiaaltekorten een rol. Voor bestaande projecten betekent dit dat soms keuzes gemaakt dienen te worden voor wat betreft kwaliteit of tijd (vertraging). Voor nieuwe projecten betekent het dat er dan in principe minder gerealiseerd kan worden.

Taak- en rolvrijheid

Terug naar navigatie - Taak- en rolvrijheid

Taakvrijheid
De provincie is wettelijk verantwoordelijk voor het onderhoud van het provinciale wegen- en vaarwegennet, maar kent geen wettelijke verplichting tot uitbreiding of opwaardering daarvan. Verbetering van bestaande infrastructuur, voor zoverre deze dient ter vergroting van de verkeersveiligheid, stoelt wel op een wettelijke verplichting.

Rolvrijheid
Aanleg van nieuwe infrastructuur en verbetering van bestaande infrastructuur bevond zich van oudsher in het kwadrant van de presterende overheid: zelfstandig kon de provincie resultaten proberen te bereiken zoals een betere bereikbaarheid en meer veiligheid. Echter, in toenemende mate is met name de aanleg van nieuwe infrastructuur soms ook in het kwadrant van de samenwerkende overheid beland: infrastructuuraanleg wordt gekoppeld aan gebiedsontwikkeling waarvoor andere partijen (deels) verantwoordelijk zijn, rijksprojecten worden soms mede geïnitieerd of (voor)gefinancierd door de provincie.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 2.2.

Terug naar navigatie - Doelstelling beleidsveld 2.2.
  1. We willen de verkeersveiligheid verhogen door (structureel) te investeren in onze eigen infrastructuur
  2. We willen de interne en externe bereikbaarheid op orde houden (water,  spoor en wegen)

Doelindicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde
Bereikbaarheid We verbeteren de bereikbaarheid  door de lopende investeringsprogramma's af te ronden 100%
Verkeersveiligheid Aantal verkeersdoden en (ernstig) verkeersgewonden op provinciale wegen 0 verkeersdoden in 2040 en afname (ernstig) verkeersgewonden t.o.v. 2020
Verkeersveiligheid We besteden structureel € 1 miljoen per jaar aan infrastructurele maatregelen t.b.v. verkeersveiligheid 100%

Wat gaan we daarvoor doen

Terug naar navigatie - Wat gaan we daarvoor doen
Onderwerp Acties
RMP We werken aan de programmering uit het uitvoeringsprogramma Regionaal Mobiliteitsprogramma (RMP)
Hoofdfietsroutes We realiseren een deel van de hoofdfietsroutes langs provinciale infrastructuur
MIRT  We maken met het Rijk afspraken in het Bestuurlijk Overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (BO MIRT)
Spoorprojecten We blijven ons inzetten voor verbetering van de spoorinfrastructuur in Fryslân

Resultaatindicatoren

Terug naar navigatie - Resultaatindicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2024
Complexe infraprojecten We ronden een aantal complexe infraprojecten af 1
Hoofdfietsroutes We realiseren (delen van) hoofdfietsroutes 1
BO-MIRT We maken afspraken met het Rijk over de oplossingsrichtingen voor een aantal bruggen  3 (Kootstertille, Oude Schouw, Spannenburg)
Spoorprojecten We voeren onderzoek uit naar verbetering van het bestaande spoornet in Noord-Nederland 100%
We laten door ProRail het spooremplacement van Leeuwarden ombouwen  voor de capaciteitsuitbreiding van 4 treinen op het traject Leeuwarden - Sneek 100%
We voeren een (MIRT-)verkenning uit om de HRMK-spoorbrug in Leeuwarden te vervangen door een spooraquaduct

100%

We laten door ProRail de planvoorbereiding uitvoeren voor de realisatie van het nieuwe station Leeuwarden Werpsterhoeke

100%

Wat mag het gaan kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het gaan kosten?
Bedragen x € 1.000,- Begroting 2023 Begroting 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027
Totaal lasten 19.381 11.516 19.936 11.080 10.280
Totaal baten 2.729 0 1.000 0 0
Saldo van lasten en baten 16.652 11.516 18.936 11.080 10.280
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

De structurele begrote lasten hebben betrekking op afschrijvingslasten. Hier is geen budgetvrijheid. Verder is een aantal tijdelijke projecten, waardoor er fluctuatie over de jaren is, opgenomen zoals infraprojecten uit het Regionaal Specifiek Pakket (RSP) (Rijksbijdrage hiervoor loopt via het provinciefonds in programma 7 algemene dekkingsmiddelen), Investeringsagenda Drachten-Heerenveen, regionale aanpak laadinfrastructuur, snelfietsroutes en Sluis Kornwerderzand, voor deze projecten zijn overeenkomsten afgesloten. 

 Onderstaande voorstellen uit het bestuursakkoord zijn verwerkt in bovenstaande tabel.

Voorstellen bestuursakkoord Bedragen x € 1.000,-
Omschrijving 2024 2025 2026 2027
Lasten
Mobiliteit en infrastructuur hoofdfietsroutes provinciaal 0 33 100 100
Sluis Kornwerderzand 0 4.500 0 0
Totaal lasten 0 4.533 100 100

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Lasten en baten beleidsveld 2.2 Verbetering infrastructuur
Onderwerp - Bedragen x € 1.000,- Begroting 2023 Begroting 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027
Lasten
Infraprojecten 7.971 9.028 5.378 10.016 9.216
Overige grote projecten 9.951 1.425 13.495 0 0
Verbetering infrastructuur overig 1.458 1.063 1.063 1.063 1.063
Totaal lasten 19.381 11.516 19.936 11.080 10.280
Baten
Infraprojecten 2.328 0 1.000 0 0
Overige grote projecten 6 0 0 0 0
Verbetering infrastructuur overig 395 0 0 0 0
Totaal baten 2.729 0 1.000 0 0
Saldo van lasten en baten 16.652 11.516 18.936 11.080 10.280

Beleidsveld 2.3. Instandhouding provinciale infrastructuur

Wat zien we?

Terug naar navigatie - Wat zien we?

Ambities
Binnen dit beleidsveld zien we de onderstaande ambities voor ons, waarbij de basis ligt in de vastgestelde beleidskaders onderhoud (april 2020).

De provincie streeft naar een veilig en kwalitatief bereikbaar Fryslân. Dat doen we onder andere door goed dagelijks beheer en onderhoud van het provinciaal wegen- en vaarwegennet en onze kunstwerken. Daarnaast wordt met de uitvoering van het onderhoud ook zo veel mogelijk bijgedragen aan de andere provinciale doelen zoals duurzaamheid, circulariteit en energie. 

In 2020 zijn de kaders voor het onderhoud geëvalueerd, geactualiseerd en vastgesteld door PS. Daarbij is de ruimte geboden om te komen tot een meer gedifferentieerd onderhoud. Dit houdt in dat de technische staat van belangrijke verbindingen op een hoger niveau kan liggen dan de staat van meer ondergeschikte verbindingen. In de PS vergadering van 29 juni 2022 is besloten om de kwaliteit van ons onderhoud met ingang van 2023 terug te brengen naar een ‘6’.

We zien toe op het gebruik van provinciale eigendommen en conform wetgeving het gebruik via koop of huur in rekening te brengen.

We benutten kansen om de steunpuntenstructuur van Provinciale Waterstaat naar een hoger kwaliteitsniveau te brengen ten aanzien van flexibel werken, duurzaamheid, samenwerking en teamvorming.

Ontwikkelingen 
Prijsstijgingen, schaarste aan personeel en materialen maken het lastig om de gewenste planningen van onderhoud te realiseren.

Taak- en rolvrijheid

Terug naar navigatie - Taak- en rolvrijheid

Taakvrijheid
De provincie is wettelijk verantwoordelijk voor het onderhoud van het provinciale wegen- en vaarwegennet en de daarbij behorende kunstwerken (zoals bruggen en viaducten). Het gewenste onderhoudsniveau is wettelijk vastgelegd. In de loop van de jaren zijn er door het CROW (kennisnetwerk op het gebied van verkeer en vervoer) richtlijnen ontwikkeld voor het wegbeheer die ook door de rechter worden gehanteerd. Bij het beheer van vaarwegen liggen minder normen vast. 
Ook is de Provincie als beheerder verantwoordelijk voor de verkeersveiligheid en – doorstroming op deze wegen. Voor vaarwegen is wettelijk voorgeschreven dat er een beheerplan moet worden opgesteld en welke onderwerpen daarin aan de orde dienen te komen. Ook het nautisch beheer is strak vastgelegd in de Scheepvaartverkeerswet en de daaruit vloeiende regelingen.

Rolvrijheid
Als het gaat om onderhoud en beheer heeft de provincie vooral een opdrachtgevende rol (model NSOB - Nederlandse School voor Openbaar Bestuur – de presterende overheid). Het is van belang dat aan wettelijke verplichtingen wordt voldaan (rechtmatige overheid), maar vooral dat dat efficiënt en effectief gebeurt, dat (vaar-)wegen in uitstekende staat worden gehouden voor zo laag mogelijke kosten. 
Dit taakveld kent ook elementen van de samenwerkende overheid. Samenwerkend, omdat bijvoorbeeld in de uitrol van elektrische laadpalen wordt samengewerkt met gemeenten en met het Rijk (ook financiële) afspraken zijn gemaakt over beheer en onderhoud van vaargeul de Boontjes.
De rolvrijheid op dit taakveld schuilt ten eerste in de mate waarin (‘dik of dun’) wettelijke taken worden uitgevoerd, maar kan ook schuilen in het hoe: er kan worden gezocht naar innovatieve manieren van onderhoud, van aanbesteden en dergelijke. In het samenwerkende kwadrant schuilt rolvrijheid in de mate waarin we als provincie actief een meer voorlopende rol in zaken als de elektrische infrastructuur, digitale infrastructuur en dergelijke oppakken, en hoe. Ook kan een wettelijke taak als onderhoud vervlochten worden met meer samenwerkende aspecten door verbindingen te leggen tussen onderhoud van diverse partijen, of tussen onderhoud en andere zaken die op dat moment in het gebied spelen (baggerslib aanleveren andere doeleinden e.d., of tussen onderhoud en verbeteringen).

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 2.3.

Terug naar navigatie - Doelstelling beleidsveld 2.3.
  1. Het onderhoudsniveau van het provinciale wegen- en vaarwegennet en de daarbij behorende kunstwerken  (zoals bruggen en viaducten) voldoet aan het  onderhoudsniveau ‘6’.
  2. We willen de huidige steunpuntenstructuur vernieuwen en verduurzamen.
  3. We willen, ook onder winterse omstandigheden, een optimale en veilige bereikbaarheid en doorstroming van het verkeer.
  4. We willen met het programma afstandsbediening de gastvrijheid voor de watersporter vergroten.

Doelindicatoren 

Onderwerp Indicator Doelwaarde
Beheer en groot onderhoud (vaar)wegen We streven naar een "voldoende onderhoudsniveau" (ook wel een 6 genoemd.) Score 3 NEN-2767 en bij oevers is differentiatie mogelijk. Hier is ook NEN-score 4 of 5 mogelijk
Bereikbaarheid We willen het Van Harinxmakanaal opwaarderen faciliterend klasse Va*

*CEMT-klasse duidt kenmerken (o.a. afmetingen) van (vracht)schepen. 

Wat gaan we daarvoor doen

Terug naar navigatie - Wat gaan we daarvoor doen
Onderwerp Acties
Beheer en groot onderhoud (vaar)wegen Wij beheren, programmeren en onderhouden de provinciale infrastructuur ( wegen en vaarwegen en kunstwerken) conform het door PS vastgestelde onderhoudsniveau (6) en gaan door met het verder professionaliseren van ons assetmanagementsysteem.
We breiden het aantal bruggen uit dat wordt aangesloten op de al in bedrijf genomen bediencentrale
We gaan door met de uitvoering van de herverdeling en daaraan gekoppeld het energieneutraal maken van de te handhaven steunpunten (conform het vastgesteld implementatieplan energie-neutrale provinciale organisatie).
Wij dragen zorg voor een veilige en vlotte doorvaart door middel van het op professionele wijze bedienen van provinciale bruggen en sluizen gelegen over de vaarwegen in Fryslân.
We zorgen voor nautisch toezicht op onze vaarwegen en professionaliseren de integrale samenwerking met politie en andere handhavende diensten.
Opwaardering Van Harinxmakanaal We werken verder aan het uitvoeringsprogramma Van Harinxmakanaal: we bereiden een convenant met het Rijk voor i.v.m. de afkoopsom Tsjerk Hiddessluizen Harlingen, we bereiden de verruiming van de bocht in Franeker voor, we werken aan de uitvoering van wachtplaatsen

Resultaatindicatoren

Terug naar navigatie - Resultaatindicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2024
Beheer en (groot) 0nderhoud ( vaar)wegen Het deel van de provinciale infrastructuur dat voldoet aan het gewenste onderhoudsniveau  6
bij de nulmeting was het percentage gebaseerd op een  onderhoudsniveau cijfer7

 

 

 

 

Wegen ( nulmeting 2018:90%) 94%
Fietspaden (nulmeting 2018: 77%) 93%
Kunstwerken (nulmeting 2018: 77 %) 95%
Oevers ( nulmeting 2016 : 71 %) 81%
Diepte vaarwegen (nulmeting 2016 : 88 %) 93 %

Programma  Afstandsbediening

Aantal bruggen wat aangesloten wordt op de bediencentrale 2

Wat mag het gaan kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het gaan kosten?
Bedragen x € 1.000,- Begroting 2023 Begroting 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027
Totaal lasten 29.444 38.532 33.134 31.812 35.113
Totaal baten 1.797 1.277 1.036 1.036 1.036
Saldo van lasten en baten 27.646 37.254 32.098 30.776 34.076
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

De begrote lasten bestaan hoofdzakelijk uit beheer- en onderhoudsmiddelen en afschrijvingslasten. De programmering voor groot onderhoud en afschrijvingslasten  is meerjarig verwerkt. Hierdoor ontstaan er enige fluctuaties door de jaren heen. Beheer en onderhoud is een wettelijke taak waarbij het onderhoudsniveau minimaal een 6 moet zijn. Hier is geen sprake van budgetvrijheid. De fluctuatie in de baten over de jaren wordt veroorzaakt door de verkoop van steunpunten, de structurele baten hebben onder andere betrekking op huren, pachten en stortopbrengsten. 

 Onderstaande voorstellen uit het bestuursakkoord zijn verwerkt in bovenstaande tabel.

Voorstellen bestuursakkoord Bedragen x € 1.000,-
Omschrijving 2023 2024 2025 2026 2027
Lasten
Energielasten provincie provinciale waterstaat 333 333 333 333 333
Fryske grûntafel 0 125 125 125 125
Groot onderhoud Turfroute 0 400 400 400 400
Kunstwerken programma na 2028 afschrijvingen oplopen naar € 3,2 mln. per jaar 0 0 0 0 0
Onderhoud en beheer bak Súd Ie 0 50 50 50 50
Onderhoud en beheer vismigratierivier 0 500 500 500 500
Onderhoud oevers 0 450 450 450 450
Totaal lasten 333 1.858 1.858 1.858 1.858

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Lasten en baten beleidsveld 2.3 Instandhouding provinciale infrastructuur
Onderwerp - Bedragen x € 1.000,- Begroting 2023 Begroting 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027
Lasten
Beheer en (groot) onderhoud wegen 20.298 24.870 20.547 19.027 23.645
Beheer en (groot) onderhoud vaarwegen 5.379 7.957 7.634 7.943 6.465
Meerjarenprogramma Kunstwerken (MPK) 1.793 2.080 2.098 2.258 2.418
Programma afstandsbediening 686 1.781 1.015 744 744
Gladheidsbestrijding 153 122 122 122 122
Vastgoed/onrechtmatig gebruik 1.136 1.272 1.269 1.269 1.269
Instandhouding provinciale infrastructuur GS voorwaardelijk 0 450 450 450 450
Totaal lasten 29.444 38.532 33.134 31.812 35.113
Baten
Beheer en (groot) onderhoud wegen 143 143 143 143 143
Beheer en (groot) onderhoud vaarwegen 482 482 482 482 482
Vastgoed/onrechtmatig gebruik 1.173 653 412 412 412
Totaal baten 1.797 1.277 1.036 1.036 1.036
Saldo van lasten en baten 27.646 37.254 32.098 30.776 34.076

Beleidsveld 2.4. Openbaar vervoer

Wat zien we?

Terug naar navigatie - Wat zien we?

Ambities
Als opdrachtgever voor het regionale openbaar vervoer verlenen en beheren wij OV-concessies voor trein en bus. De afgelopen jaren is het regionaal openbaar vervoer onder druk komen te staan, met name op het platteland. Onze ambitie is een toekomstbestendig, toegankelijk, betaalbaar en duurzaam (openbaar) vervoersysteem voor de inwoners en bezoekers van Fryslân. Daarvoor stemmen we het vervoersaanbod af op de vraag, versterken wij de hoofdstructuur van ons OV-netwerk bestaande uit snelle en hoogfrequente trein- en buslijnen en vinden alternatieven voor de nog overblijvende vraag naar vervoer binnen de beschikbare financiële middelen. We stimuleren en realiseren maatregelen om het trein- en busvervoer te verbeteren en duurzamer te maken.

Externe ontwikkelingen
De naweeën van de coronapandemie, het effect hiervan op het gedrag van de reiziger (reizigersgedrag is blijvend veranderd) en de disbalans tussen kosten en opbrengsten zetten druk op de betaalbaarheid en beschikbaarheid van het Friese openbaar vervoer. Andere ontwikkelingen zijn de sterk stijgende prijzen en kostenontwikkelingen en schaarste aan personeel en materieel. De krapte op de arbeidsmarkt kan gevolgen hebben voor de uitvoering van de dagelijkse dienstregeling. OV-infraprojecten kunnen in de uitvoering vertraging oplopen en duurder uitvallen. Dit vraagt om creativiteit, flexibiliteit, innovatie, maatwerk en samenwerking.

Taak- en rolvrijheid

Terug naar navigatie - Taak- en rolvrijheid

Taakvrijheid
In de wet Personenvervoer 2000 is bepaald dat provincies bevoegd zijn om als concessieverlener op te treden voor het regionale bus- en treinvervoer. Hoe dit regionale openbaar vervoer er precies uitziet, is daarmee aan de provincie. Als concessieverlener schrijft de provincie namelijk voor aan welke eisen het regionale openbaar vervoer in de provincie dient te voldoen. De provincie is hierbij bevoegd subsidies te verstrekken aan vervoerders die het in de regionale concessies omschreven openbaar vervoer uitvoeren.

Rolvrijheid
Rolvrijheid zit in de mate waarin de wettelijke verplichting tot het aanbieden van openbaar vervoer ‘dik of dun’ wordt ingevuld en de wijze waarop: bijvoorbeeld alle kernen ontsluiten of volledig inzetten op duurzaamheid. Daarnaast kan er voor gekozen worden een meer of minder initiërende en faciliterende rol te pakken ten aanzien van innovaties in bijvoorbeeld (duurzame) vervoerstechniek of het ontwikkelingen van nieuwe concepten van (kleinschalig) openbaar vervoer.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 2.4.

Terug naar navigatie - Doelstelling beleidsveld 2.4.
  1. We willen het OV in Fryslân verder verbeteren door goed beheer van onze OV-contracten en te investeren in verbetermaatregelen voor het OV.
  2. We willen dat het OV betrouwbaar en punctueel is. 
  3. We willen het regionale OV verder verduurzamen.

Doelindicatoren

Onderwerp Indicator Doelwaarde
Beleving

Klanttevredenheid OV Fryslân met OV-klantenbarometer (2022 = 7,7)

Klanttevredenheid is minimaal gelijk of hoger dan in 2022
Duurzaamheid

Zero-emissie regionaal bus- en treinvervoer

1. Vanaf 2030 100% ZE-busvervoer

2. Vanaf 2036 100% ZE-treinvervoer

Wat gaan we daarvoor doen

Terug naar navigatie - Wat gaan we daarvoor doen
Onderwerp Acties
OV-concessies We verlenen en beheren de regionale OV-concessies voor trein en bus
Verduurzamen Wij onderzoeken samen met het Rijk, ProRail en de vervoerder de haalbaarheid om in de huidig lopende regionale treinconcessie met batterijtreinen te gaan rijden op Leeuwarden - Harlingen Haven
Realisatie eigen busstallingen

Wij werken aan de realisatie om alle busstallingen in Fryslân vanuit strategisch oogpunt in eigendom te nemen, zodat er bij aanbestedingen een gelijk speelveld is voor marktpartijen om in te schrijven en om desinvesteringen in de benodigde laad- en energievoorzieningen te voorkomen

Verbetermaatregelen OV

Wij werken aan diverse maatregelen om het OV te verbeteren, waaronder het realiseren van Dynamisch Reizigers Informatie Systeem (DRIS)-panelen op belangrijke bushaltes om reizigers van actuele vertrektijden en informatie te voorzien

Resultaatindicatoren

Terug naar navigatie - Resultaatindicatoren
Onderwerp Indicator Doelwaarde 2024
Verlenen en beheren regionale OV concessies trein en bus Implementatie nieuwe busconcessie afgerond en nieuwe busconcessie gestart 100%
Verduurzamen Uitvoeren onderzoek om in de huidig lopende regionale treinconcessie met batterijtreinen te gaan rijden op Leeuwarden - Harlingen Haven 100%
Realisatie eigen busstallingen Uitvoeren van voorbereidingen om alle busstallingen in Fryslân in provinciaal eigendom te nemen 100%
Verbetermaatregelen OV Uitvoeren van onderzoek naar dubbelspoor Dronryp - Franeker voor een verbeterd reizigersproduct op het traject Leeuwarden - Harlingen Haven en een goedkopere exploitatie  100%

Wat mag het gaan kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het gaan kosten?
Bedragen x € 1.000,- Begroting 2023 Begroting 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027
Totaal lasten 67.121 79.841 62.415 62.415 62.415
Totaal baten 2.744 8.845 1.813 1.813 1.813
Saldo van lasten en baten 64.377 70.997 60.602 60.602 60.602
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting

De begrote lasten bestaan hoofdzakelijk uit exploitatie middelen voor het openbaar vervoer. Qua budgetvrijheid liggen de middelen in principe vast gedurende de looptijd van de concessie.  Vanaf 2025 zijn er voor de nieuwe busconcessie minder middelen beschikbaar. De baten hebben betrekking op een bijdrage door derden in de uitgevoerde diensten.  De fluctuatie over de jaren wordt veroorzaakt door de inzet van middelen voor de 4de trein Sneek en invoering van het European Rail Traffic Management System (ERTMS) op de treinen. Het gaat hier om specifieke middelen en/of er zijn overeenkomsten afgesloten. 

 Onderstaande voorstellen uit het bestuursakkoord zijn verwerkt in bovenstaande tabel.

Voorstellen bestuursakkoord Bedragen x € 1.000,-
Omschrijving 2024 2025 2026 2027
Lasten
Openbaar vervoer 1.000 1.000 1.000 1.000
Totaal lasten 1.000 1.000 1.000 1.000

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Lasten en baten beleidsveld 2.4 Openbaar vervoer
Onderwerp - Bedragen x € 1.000,- Begroting 2023 Begroting 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027
Lasten
Verlenen en beheren regionale OV-concessie trein en bus 61.725 63.458 59.653 59.652 59.652
Vormgeven aan transitie openbaar vervoer 90 0 0 0 0
Verbeteren en aantrekkelijk maken spoornetwerk 3.761 13.628 0 0 0
Verbeteren en aantrekkelijk maken busnetwerk 343 0 0 0 0
Verduurzamen openbaar vervoer 778 1.330 1.337 1.337 1.337
Openbaar vervoer overig 425 425 425 425 425
Openbaar vervoer GS voorwaardelijk 0 1.000 1.000 1.000 1.000
Totaal lasten 67.121 79.841 62.415 62.415 62.415
Baten
Verlenen en beheren regionale OV-concessie trein en bus 2.276 1.813 1.813 1.813 1.813
Verbeteren en aantrekkelijk maken spoornetwerk 468 7.032 0 0 0
Totaal baten 2.744 8.845 1.813 1.813 1.813
Saldo van lasten en baten 64.377 70.997 60.602 60.602 60.602