Beleidsprogramma 7: Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

De raming van het provinciefonds voor onze provincie is gebaseerd op de decembercirculaire 2022 van het rijk. Deze raming bestaat deels uit de algemene uitkering en deels uit zogenoemde decentralisatie-uitkeringen. Deze laatste uitkeringen worden voor een bepaald doel aan de provincie toegekend. In onderstaande tabel is aangegeven hoe de raming is opgebouwd.

Toelichting
Via het provinciefonds heeft een afrekening plaatsgevonden over 2021 van totaal € 1,4 mln. Dit bedrag bestaat enerzijds uit een afrekening over 2021 (- € 0,1 mln.) en  een bedrag voor 2021 van € 1,5 mln. voor het in stand houden van de regionale cultuursector. Deze opbrengsten maken wel onderdeel uit van de totale opbrengsten van het provinciefonds (€ 227,5 mln.), maar zijn niet meegenomen in bovenstaande specificatie omdat deze bedragen betrekking hebben op 2021.

De raming van de opcenten is gebaseerd op de realisatie van de ontvangsten in 2021. Daarnaast wordt jaarlijks gekeken naar de ontwikkeling van de omvang van het wagenpark waarover belasting wordt geheven. 

Het rijk stelt jaarlijks het maximale niveau van de opcentenheffing vast. Het verschil tussen dit maximale tarief en het feitelijk door de provincie gehanteerde tarief voor de opcenten bepaalt de zogenoemde onbenutte belastingcapaciteit. Voor onze provincie bedraagt de onbenutte belastingcapaciteit in 2022 circa € 26,3 mln.

De samenstelling van de opcenten inclusief een nadere toelichting is opgenomen in paragraaf 1 Provinciale heffingen. 

Toelichting
In tegenstelling tot de verwachting is enerzijds sprake van een toename van het wagenpark (volume). Anderzijds blijft de verwachte ‘vergroening’ in de samenstelling van het wagenpark achter bij de verwachtingen. Hierdoor is per saldo een stijging zichtbaar in de totale opbrengsten  MRB als in de gemiddelde opbrengsten per punt. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf Provinciale Heffingen.

De provincie Fryslân neemt deel in het aandelenkapitaal van een aantal bedrijven. In onderstaand overzicht is het geraamde dividend weergegeven. 

Toelichting
De dividenden zijn conform planning ontvangen. Ook in 2022 is de dividenduitkering van Alliander hoger dan de € 7,5 mln.  die in de meerjarenbegroting is opgenomen.

In de onderstaande tabel staan de rentebaten en – lasten van de financiering van de provinciale uitgaven voor 2022. In paragraaf 4 Financiering en beleggingen wordt een toelichting gegeven op deze baten en lasten.

Toelichting
Toelichting lasten
Provincie Fryslân heeft geen bancaire rentelasten. Er wordt wel rente vergoed aan het Nazorgfonds over de bij de provincie ondergebrachte gelden. Daarnaast worden de vanuit het rijk vooruit ontvangen RSP-gelden ieder jaar geïndexeerd, totdat de gelden zijn uitgegeven/geïnvesteerd.

Toelichting baten
Er is in 2022 een hoger rendement behaald dan oorspronkelijk begroot. Dit komt door de gestegen rente op de geld- en kapitaalmarkt waardoor er weer rente wordt ontvangen over het rekening courant-tegoed bij de schatkist. Ook zijn er door de gestegen rente weer deposito's afgesloten bij de schatkist en deze dragen ook bij aan het hogere renteresultaat. De rentebaten van het Hybride kapitaal en Leningen aan decentrale overheden conform planning gerealiseerd. Alle rendementen vanuit het belegde vermogen komen ten gunste van de algemene dekkingsmiddelen.

De provincie werkt met zogenoemde totaalfinanciering. Dit betekent dat er geen directe relatie bestaat tussen specifieke investeringsprojecten en de daarvoor aan te trekken financieringsmiddelen. De provincie voorziet met eigen middelen in de totale behoefte aan financiering van de provinciale activiteiten. 

Rentetoerekening aan voorzieningen en overlopende passiva vindt slechts plaats als dat door derden verplicht is gesteld. Voor het verstrekken van middelen voor de aankoop van gronden binnen het IKG (investeringskrediet grond) en het Investeringskrediet Strategische Grondvoorraad wordt een interne financieringsrente in rekening gebracht. Deze rente is gebaseerd op de verwachte 10 jaars kapitaalmarktrente voor het betreffende begrotingsjaar en wordt ieder begrotingsjaar bijgesteld.  

Toelichting
Dit betreft de rentetoerekening aan Tresoar en aan de IKG gronden.

De voorwaardelijke budgetten Provinciale of Gedeputeerde Staten zullen op basis van een inhoudelijk bestedingsvoorstel worden vrijgegeven voor uitvoering. De budgetten worden dan ook overgeheveld naar het inhoudelijke beleidsprogramma. 
De aanwending van het breed cofinancieringsbudget wordt nader toegelicht in de paragraaf grote projecten.

 
Hieronder wordt een specificatie van de overige algemene dekkingsmiddelen weergegeven. 

Toelichting
Lasten
In 2022 hebben wij een Specifieke uitkering ontvangen van het Rijk voor de vervangingsinvesteringen bij Thialf . Van de totale € 1 miljoen is € 289.000 uitgegeven in 2022, de rest zal in 2023 worden uitgevoerd. De onderbesteding vindt zowel plaats bij de lasten als bij de baten. De middelen blijven beschikbaar via de overlopende passiva post.

Thialf heeft in 2022 €  79.000 van de resterende beschikbare lening van € 967.000 opgevraagd. Het restbedrag blijft beschikbaar voor Thialf.

De risicobuffer breedband betreft het budget wat beschikbaar is voor de restant onrendabele adressen breedband. In 2022 is hier voor € 260.000  gebruik van gemaakt. Het restant blijft via de reserve tijdelijke budgetten beschikbaar voor dit doel.

Het voorwaardelijk budget weerbaar bestuur betreft een rijksbijdrage die via het provinciefonds is ontvangen. Dit bedrag is in 2022 niet meer tot besteding gekomen en daarmee vrijgevallen. Bij het vaststellen van de jaarstukken zal dit budget teruggevraagd worden zodat het alsnog in 2023 ingezet kan worden.

Het voorwaardelijk budget ambitieagenda IJsselmeerkust is in 2022 niet tot besteding gekomen en zal via de reserve windpark doorgeschoven worden naar 2023. 

Baten
Vanuit de voorziening lening Thialf is een bedrag van € 283.000 vrijgevallen aangezien deze niet meer noodzakelijk is. Thialf heeft in 2021 tijdelijk een stukje lening opgevraagd door het laat uitbetalen van de coronasteun aan Thialf. In 2022 heeft Thialf dit terug betaald en kan dit vrijvallen uit de voorziening.

De rente op revolverende middelen betreft de rente van FSFE

De provincie voert een aantal werkzaamheden voor derden uit waarvoor een vergoeding wordt ontvangen. De component bedrijfsvoering (inzet capaciteit) hierin is opgenomen in programma 6 Bedrijfsvoering. De overige lasten zijn in principe geraamd in de inhoudelijke beleidsprogramma’s, tenzij er geen directe relatie is met de doelen en resultaten van de provincie. In dat geval worden de lasten in dit beleidsveld geraamd. De lasten worden gedekt door de bijdrage van derden die wij hiervoor ontvangen.

Hieronder is een overzicht opgenomen van de betreffende werken voor derden.

Er waren voor de begroting geen onvoorziene baten en lasten begroot.

Toelichting
Dubieuze debiteuren
Het betreft hier de toevoeging aan de voorziening dubieuze debiteuren van bijdragen waarvan het onzeker is of die daadwerkelijk geïnd kunnen worden.

Afwikkeling subsidies voorgaande jaren
Dit betreft de afwikkeling van subsidies waar de definitieve beschikking lager is  vastgesteld en waar het budget reeds is beëindigd. Daardoor kunnen deze middelen niet meer op het budget vrijvallen maar komen dan ten gunste van onvoorzien.