Beleidsprogramma 5: Mienskip

Vastgestelde beleidsnotities

Terug naar navigatie - Vastgestelde beleidsnotities

Verbonden partijen

Terug naar navigatie - Verbonden partijen

Onderstaande verbonden partij(en) levert een bijdrage aan de doelen en resultaten van dit programma. Een overzicht van de verbonden partijen en meer informatie hierover staat in paragraaf 5 van deze begroting.

•    Gemeenschappelijke Regeling Tresoar, Leeuwarden
•    Thialf Onroerend Goed BV, Heerenveen

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstellingen programma 5

Terug naar navigatie - Doelstellingen programma 5

Ons bestuursakkoord ‘Lok op ien’ staat in het teken van brede welvaart; alles wat de kwaliteit van leven in het hier en nu beïnvloedt en de mate waarin dat ten koste gaat van latere generaties of van mensen elders in de wereld. In het onderstaande begrotingsprogramma Mienskip is bij uitstek onze inzet op brede welvaart vastgelegd. Wij willen de dorpen en steden van Fryslân leefbaar en vitaal houden en streven naar een blijvend en goed toekomstperspectief voor de bewoners van die Friese steden en dorpen. Friezen waarderen de leefbaarheid met minstens een 8. Wij willen een bijdrage leveren om deze 8 minimaal te handhaven. De provincie zet er op in om de sterke sociale structuren, de sociale gelijkheid en de leefbaarheid verder te stimuleren, als bijdrage aan de brede welvaart die Fryslân kenmerkt. Dit doen wij zoveel mogelijk ‘mei de mienskip’, door aan te sluiten bij de initiatieven en wensen vanuit de dorpen en steden. Via ons sportbeleid stimuleren we daarnaast de Friese sporten, talentontwikkeling en faciliteren wij een topsportinfrastructuur in Fryslân.

Onze ambitie is een bloeiend, cultureel leven met de energie en het vermogen om Fryslân in beweging te blijven brengen. Deze ambitie willen we mee helpen realiseren via onze inspanningen op het terrein van het vitaal Fries eigene, samengebald in ons beleid op het gebied van de Friese taal en meertaligheid, onderwijs, erfgoed en cultuur in Fryslân. Om zo voor nu én in de toekomst mensen en gemeenschappen met elkaar te verbinden, kennis en competenties te verbreden (21st century skills) en de leefbaarheid in de provincie, in de stad en op het platteland te vergroten. 

2022 wordt een bijzonder jaar met de eerste triënnale na LF2018: Arcadia. Arcadia gaat over brede welvaart: hoe we onze omgeving beter kunnen doorgeven. Hoe kunnen we goede voorouders zijn en een toekomstbestendige erfenis nalaten? Om daar een antwoord op te vinden vraagt Arcadia kunstenaars om samen met de mienskip (de Friese gemeenschap) nieuwe perspectieven te schetsen voor een gezonde samenleving in een duurzame wereld.

In Fryslân spreekt nog zo’n kleine 70% van de inwoners Fries. Dat Friezen zich in hun eigen taal in de toekomst ook vanzelfsprekend kunnen uiten, willen we graag zo houden. Juist omdat een taal niet alleen een middel is om mee te kunnen communiceren, maar omdat het ook iets is waarmee je je diepste gevoelens, je gedachten, je creatieve hersensspinsels, je zijn vorm kunt geven. We voeren daartoe een actief taalbeleid, o.a. door het uitvoeren van onze wettelijke taken. 

De afgelopen jaren heeft ook Fryslân met de beperkingen van de coronamaatregelen te maken gehad. Voor het komende jaar houden we hier ook rekening mee. Concreet brengen de coronamaatregelen beperkingen met zich mee in de uitvoering van ons beleid en projecten. 

Pilot herijking Planning&Control-cyclus
In opdracht van de auditcommissie onderzoeken we hoe de Planning&Control-cyclus (P&C-cyclus) zo kan worden aangepast dat de koppeling tussen de beleidsnota’s en de begrotingsteksten beter wordt gelegd en duidelijker wordt wat de maatschappelijke effecten zijn van het  provinciale beleid. Het beleidsveld Cultuur (paragraaf 5.2a) is als pilot voor de nieuwe opzet aangewezen. Dit betekent dat de opzet voor beleidsveld 5.2 is gesplitst in 5.2a Cultuur (pilot) en 5.2b Erfgoed in de reguliere opzet. 
Het beleidsveld Cultuur (5.2a) heeft als pilot een andere opzet met de vragen:   
Ambities
1. Wat zien we? 
2. Wat willen we bereiken? 
3. Wat gaan we daarvoor doen? 
4. Wat mag het kosten?

Het begrotingsjaar 2022 gebruiken we als pilot. Op basis van de begrotingsbehandeling evalueren we deze opzet en volgt mogelijk het voorstel deze opzet uit te breiden naar de rest van de begrotingsprogramma’s. 

Beleidsveld 5.1 Leefomjouwing

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstellingen beleidsveld 5.1 Leefbaarheidsbeleid

Terug naar navigatie - Doelstellingen beleidsveld 5.1 Leefbaarheidsbeleid

Op dit moment waarderen Friezen de leefbaarheid in hun omgeving als hoog en wordt een brede welvaart ervaren. Onze ambitie is dit zo te houden. We willen dat initiatiefnemers in wijken en dorpen gesteund worden om nieuwe ontwikkelingen met vertrouwen in de eigen kracht tegemoet te treden en zich in te zetten voor toekomstbestendige wijken en dorpen. We willen initiatiefnemers de ruimte geven om zelf invulling te geven aan leefbaarheid. Daar waar nodig treden we op als kennismakelaar en facilitator of, als het algemeen belang daar om vraagt, als regisseur. Dat is wat we willen bereiken met ons beleid zoals vastgelegd in de beleidsbrief Leefberens met daarin de verschillende actielijnen. 

De provincie Fryslân heeft te maken met demografische veranderingen. Er komen meer ouderen, minder jongeren en daarnaast krimpt de bevolking. Deze ontwikkelingen hebben gevolgen voor de leefbaarheid. Wij zien een rol voor onszelf om de effecten van deze ontwikkeling op de leefbaarheid in goede banen te leiden. We stemmen zowel met de regio's binnen de provincie, als met de andere krimpprovincies af om de demografische transitie te begeleiden. 

We blijven aandacht houden voor de hoge waardering voor de ervaren leefbaarheid van onze inwoners. Daarnaast ambiëren wij een toekomstbestendig en bereikbaar voorzieningenniveau. Ook streven we naar een woningvoorraad van hoge kwaliteit die ook op toekomstige behoeften aansluit. Wij zien dit als een gedeelde opgave van maatschappelijke instanties, verenigingen, inwoners en overheden die in samenhang en in samenwerking moet worden opgepakt. Daarom zet de provincie in op samenwerken in een netwerk met medeoverheden, maatschappelijke partijen en het bedrijfsleven. Regionaal worden/ zijn er samen met gemeenten en Wetterskip uitvoerings-/gebiedsprogramma’s ontwikkeld. De paragraaf Samenwerkingsverbanden bevat nadere informatie over de inhoud van de regionale samenwerking per regio en de regiodeals. 

Aanvullend aan het Iepen Mienskipfûns kunnen in de regio’s Noordoost en Noordwest initiatieven worden ondersteund vanuit het Budget Lokale Innovaties (BLI) en de LEADER-aanpak als onderdeel van het Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3)

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

In 2022 is in alle vijf regio’s de bestuurlijke samenwerking operationeel en zoeken we daarbij de verbinding met de parallelle processen De Friese Aanpak en Bestuurlijk overleg Friese samenwerking van overheden

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

In 2022 stellen we het Transitiefonds fysieke leefomgeving open voor het onderdeel particuliere woningvoorraad

Beleid

G

Beleid (toelichting)

Voor het onderdeel Wonen uit het Transitiefonds zijn er het afgelopen jaar voor drie dorpen ontwikkelingsperspectieven geschreven. Het gaat om de dorpen  Blija, Engwierum en Gerkesklooster-Stroobos. 

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Doordat er veel tijd besteed is aan planontwikkeling kunnen de projecten op basis van de gemaakte perspectieven pas vanaf 2023 uitgevoerd worden. 

Geld

G

Vanuit de regeling het Iepen Mienskipsfûns stimuleren wij initiatieven uit de Mienskip die inspelen op de leefbaarheid en ‘iedereen doet mee’-gedachte. Daarbij worden meerdere doelen en opgaven bediend zoals bv. ontmoetingsplekken, landschap

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We delen en leveren kennis over (de gevolgen van) demografische veranderingen en leefbaarheid

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We faciliteren gemeenten provincie breed om de DorpsOntwikkelMaatschapijen (DOMs) verder te ontwikkelen. Op basis van deze kennis stimuleren we gemeenten in de hele provincie om via het DOM-principe (clusters van) dorpen

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Er is bij de initiatiefnemers meer tijd nodig voor de planontwikkeling en het rondkrijgen van de cofinanciering dan vooraf ingeschat.

Geld

O

Geld (toelichting)

Binnen de budgetten Nota Plattelandsbeleid en ANNO I was er rekening mee gehouden dat er nog een subsidieverzoek voor € 270.000,- binnen zou komen rondom de DOM's uit het voormalige ANNO I programma. Dit is uiteindelijk niet ingediend, waardoor hier vrijval ontstaat.

Wij faciliteren het Netwerk ondersteuning Mienskipsinitiatieven

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

In 2022 is het netwerk nog niet van start gegaan. Wel heeft GS het besluit genomen om voor het netwerk de regio-indeling van Streekwurk aan te houden. We hebben een kwartiermaker de opdracht gegeven om ons advies te geven over de uitwerking van de ondersteuningsstructuur voor mienskipsinitiatieven door zowel met gemeenten als met maatschappelijke partners in gesprek te gaan. De uitrol start begin 2023 met een pilot in de regio's Zuidwest en de Wadden. Als deze succesvol is volgen de andere regio's. 

Geld

G

Doelstellingen beleidsveld 5.1 Wonen

Terug naar navigatie - Doelstellingen beleidsveld 5.1 Wonen

Een goede woning en een plezierige leefomgeving dragen bij aan de brede welvaart. Met de Uitvoeringsagenda Wonen 2021-2023 willen we werken aan een toekomstbestendige woningvoorraad en aantrekkelijke leefomgeving voor alle Friezen – nu en in de toekomst. 
We willen goed voorbereid zijn op demografische ontwikkelingen. Eerst zal het aantal huishoudens in Fryslân nog groeien. Maar als er krimp van het aantal huishoudens komt, willen we voorkomen dat dorpen en wijken verloederen. 
 
Vanuit onze wettelijke rol maken we meerjarige woningbouwafspraken met gemeenten in regioverband en zien we toe op een goede ruimtelijke inpassing van nieuwbouw. Daarnaast willen we ook anderen, waaronder gemeenten, stimuleren en faciliteren om nieuwbouw te versnellen en om te werken aan een toekomstbestendige woningvoorraad. Een woningvoorraad die energiezuinig is, passend is voor de vergrijzende bevolking en ruimte biedt aan starters. 
 
We willen bijdragen aan zorgvuldig ruimtegebruik. Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat er een goede herbestemming komt van leegstaande gebouwen en flexibele huisvesting voor tijdelijke vraag.

Op grond van de Huisvestingswet 2014 houden wij toezicht op 14 Friese gemeenten met een wettelijke taakstelling op de huisvesting van statushouders/verblijfsgerechtigden

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ruimtelijke woningbouwplannen worden versneld door de “Regeling flexibele inzet woningbouw”

Beleid

G

Beleid (toelichting)

Naar aanleiding van de enquête onder de gemeenten naar een Impulsteam om de woningbouw te versnellen is onderzoek gedaan naar de inzet van de resterende Rijksmiddelen (SPUK) voor een Fries versnellingsteam. Provinciale Staten zijn hierover geïnformeerd. 

Tijd

G

Geld

G

Samen met de woonpartners zetten we een Friese woningbouwmonitor op

Beleid

G

Beleid (toelichting)

In het kader van de bestuurlijke afspraken met het Rijk zijn de projecten en locaties geïnventariseerd. De door gemeenten verstrekte informatie is verwerkt in de planmonitor.  De informatie is nog onvoldoende compleet om een goed beeld voor heel Fryslân te genereren. 

Tijd

O

Tijd (toelichting)

In het kader van de bestuurlijke afspraken met het Rijk zijn de projecten en locaties geïnventariseerd. De door gemeenten verstrekte informatie is verwerkt in de planmonitor.  De informatie is nog onvoldoende compleet om een goed beeld voor heel Fryslân te genereren. We streven er naar om 1 juli 2023 de planmonitor volledig te hebben, maar zijn hiervoor afhankelijk van de gemeenten die de informatie moeten aanvullen en controleren.  Als provincie hebben we ondersteuning aangeboden maar niet iedere gemeente heeft hiervan gebruik gemaakt.

Geld

O

Geld (toelichting)

De monitoring wonen is goedkoper uitgevallen en vanuit de proceskosten WRO-zaken hoefden er minder adviesaanvragen en rechtszaken bekostigd te worden.

We stimuleren zorgvuldig ruimtegebruik door optimale benutting van woningbouwmogelijkheden in bestaand bebouwd gebied, door herbestemming, tijdelijke woonvormen, herstructurering, sloop (eventueel met vervangende nieuwbouw) en transformatie

Beleid

G

Beleid (toelichting)

In 2022 is de Subsidieregeling herbestemmen bestaande gebouwen naar zelfstandige woonruimte Fryslân opengesteld. We hebben ook de mogelijkheid geboden om een bijdrage van de provincie te vragen voor de herbestemming van karakteristieke boerderijen en voor herbestemming tot tijdelijke woonvormen. Hier is geen gebruik van gemaakt. 

Tijd

G

Geld

G

We voeren onderzoek uit de naar de investeringsopgave die er ligt om te komen tot een toekomstbestendige woningvoorraad

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

We hebben een inventariserend onderzoek laten uitvoeren naar een mogelijke opzet en aanpak van een verdiepend onderzoek. Dit onderzoek wordt in het tweede kwartaal van 2023 aan Provinciale Staten toegestuurd. In 2023 wordt door DataFryslân samen met de provincie, gemeenten en andere betrokken een verdiepend onderzoek uitgevoerd. 

Geld

G

We volgen de demografische ontwikkelingen en onderzoeken de effecten van de coronapandemie en de druk op de woningmarkt in de Randstad

Beleid

G

Beleid (toelichting)

De nieuwe prognoses woningbehoefte worden begin 2023 afgerond. 

Tijd

O

Tijd (toelichting)

De nieuwe prognoses worden begin 2023 afgerond. Deze worden met Provinciale Staten gedeeld. 

Geld

G

Doelstellingen beleidsveld 5.1 Sociaal beleid

Terug naar navigatie - Doelstellingen beleidsveld 5.1 Sociaal beleid

De provincie zet er op in om de sterke sociale structuren, de sociale gelijkheid en de leefbaarheid verder te stimuleren, als bijdrage aan de brede welvaart die Fryslân nastreeft.  De rol van de provincie in het sociale domein is met de decentralisatie naar gemeenten (WMO, Jeugdzorg) aanmerkelijk veranderd. De provincie speelt een faciliterende rol. We brengen partijen bij elkaar en faciliteren overleg, zoals bijvoorbeeld in de bestuurstafel Seker en Sûn. Daar brengen we in beeld welke actuele en toekomstige vraagstukken er zijn op het gebied van zorg en welzijn en welke provinciale programma’s hier een antwoord op bieden. Op basis van gesignaleerde witte vlekken brengen we partijen bij elkaar om nieuwe initiatieven te ontwikkelen. Daarnaast spelen we een stimulerende rol op het gebied van preventie, inclusie en het bestrijden van discriminatie en eenzaamheid.  Door middel van projectsubsidies en het fonds ‘Lok op ien’ zorgen wij dat er projecten uitgevoerd worden op dit terrein.
 
Samen met inwoners en ondernemers verkennen we de mogelijkheden of elementen uit de zogenaamde 'Blue zones' (gebieden waarvan de bevolking een specifieke levensstijl en leefomgeving deelt en waar de mensen meetbaar langer leven) toe te passen zijn in Fryslân. Daarbij onderzoeken we welke elementen uit de in de provincie ontstane bloeizones behulpzaam zijn bij het oplossen van gesignaleerde knelpunten als ongezonde leefstijl, onvrede over sociale relaties, een toename aan chronische aandoeningen en een toename in het aantal huisartsenbezoeken. Het door de provincie gefinancierde project Bloeizone Fryslân is onlosmakelijk verbonden met de Friese Preventie Aanpak, waarin GGD, gemeenten, zorgaanbieders, zorgverzekeraar, welzijnsorganisaties en kennisinstituten samenwerken om de stijging van leefstijl gerelateerde ziektes onder de Friese bevolking tegen te gaan en te zorgen dat Friese burgers gezond oud kunnen worden. In het kader van deze aanpak wordt er provinciebreed ingezet op preventie, wordt er geleerd van successen en wordt er gezamenlijk gezocht naar oplossingen voor knelpunten zoals het ontwikkelen van integraal preventiebeleid en het oplossen van knelpunten in de financieren van preventie. De provincie trekt samen met bovengenoemde partijen in deze Friese Preventie Aanpak op, om te investeren in de leefbaarheid en brede welvaart van de inwoners van Fryslân.
 
Tot slot spelen we in op maatschappelijke urgenties en de actualiteit, zoals de gevolgen van de Coronacrisis. Vanuit sociaal beleid geven we invulling aan een aantal onderwerpen uit het tweede herstelpakket No en Moarn. We zetten in op het versterken van sociale cohesie, het tegen gaan van eenzaamheid en bouwen aan ons bestuurlijke netwerk en aan stevige vrijwilligersstructuren.

Doelstellingen beleidsveld 5.1 Sportbeleid

Terug naar navigatie - Doelstellingen beleidsveld 5.1 Sportbeleid

Ons sportbeleid is vastgelegd in de Beleidsbrief Sport 2021-2024: Altyd Priis, en omvat Friese sporten, breedtesport, talentontwikkeling en topsport. We willen bereiken dat ieder die dat wil de mogelijkheid heeft om te gaan bewegen en te sporten. We streven een veilig sportklimaat na: ongeacht opvattingen en afkomst moet iedereen zich welkom voelen om mee te doen met sporten/bewegen, al of niet in verenigingsvorm. 
We willen Fryske Sporten op de kaart blijven zetten, en laten de Friese jeugd via het project ‘Fryske Sport yn dyn Klasse’ kennismaken met de vier officiële Fryske Sporten (keatsen, fierljeppen, Frysk damjen en skûtsjesile) en veel andere sporten die in Fryslân mogelijk zijn. Het (school)schaatsen wordt extra ondersteund via het project’ IIs foar Fryslân’ van Sport Fryslân.

De breedtesport stimuleren we door middel van het kennis- en expertisecentrum Sport Fryslân en het subsidiëren van (grootschalige) sportevenementen. We willen Fryslân promoten als (inter)nationale sportprovincie, met over enige jaren als mogelijk resultaat de start van een internationaal sportevenement in Fryslân, zoals de Giro d'Italia.

Via een samenwerking met Sport Fryslân wordt stevig ingezet op een veilig sportklimaat (inclusie): iedereen in Fryslân moet zich welkom en veilig voelen om te gaan sporten en bewegen, van de recreant tot de talentvolle sporter op topsportniveau. Hiervoor wordt een provinciaal fonds inclusie sport in het leven geroepen, waarbij ingezet wordt op het stimuleren van een brede toegankelijkheid van sporten. Ook betaalbaarheid van sporten krijgt, via Sport Fryslân, onze aandacht.
Daarnaast leveren we vanuit de investeringsagenda Drachten-Heerenveen een bijdrage aan de nieuwbouw van zwembad De Welle in Drachten. Dat zwembad heeft een belangrijke functie als regionale voorziening voor zwemlessen, leerling zwemmen, zwemverenigingen en recreatie in de noordelijke regio, in de breedtevoorziening, maar ook voor topsportbeoefening als regionaal trainingscentrum met 50 meter bad. 
Onze inspanningen op het gebied van talentontwikkeling en topsport staan met name in relatie tot Thialf, Topsport Noord en het Team NL Center Noord (voorheen CTO). Voor onze inzet rond Thialf verwijzen we naar de paragraaf Grote Projecten. 

Via het project IIs for Fryslân’ van Sport Fryslân ondersteunen we het schoolschaatsen

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We bevorderen het bestaan en de beoefening van Fryske cultuursporten door Friese sportbonden te subsidiëren en de Friese sporten in het onderwijs te verankeren via het project Fryske sport yn dyn Klasse

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We leveren een bijdrage aan de nieuwbouw van zwembad De Welle in Drachten

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

De bijdrage is als subsidie verleend. Inhoudelijk is door toegenomen bouwkosten en vertraging met de aanbesteding in februari 2023 door de gemeenteraad van Smallingerland een besluit genomen aangaande de hoogte van de investering en het nieuwe tijdspad voor de bouw van het nieuwe Zwembad De Welle. 

Geld

G

We reiken de oeuvreprijs voor Sport uit

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Prijs wordt om logistieke redenen op een later tijdstip uitgereikt. 

 

Geld

G

We stellen twee fondsen in om innovatie en inclusiviteit in de sport in Fryslân te bevorderen: het Fonds Inclusiviteit Sport en het Innovatiefonds Sport. Beide fondsen worden opengesteld voor allerlei initiatieven vanuit de Mienskip

Beleid

O

Beleid (toelichting)

Het Innovatiefonds is dit jaar anders vormgegeven, namelijk via het project 'Fryslân yn Beweging'.  Met dit project worden vraag en aanbod van breedtesport in Fryslân door middel van een digitale omgeving bij elkaar gebracht. Het betreft een vernieuwende en innoverende app waarbij het sportaanbod voor de inwoners in Fryslân inzichtelijk wordt gemaakt en de stap om te gaan sporten wordt verkleind. Het opgerichte inclusiviteitsfonds is positief ontvangen en inmiddels zijn er 10 aanvragen ingediend.  

Tijd

G

Geld

G

We zetten in op het binnenhalen van internationale sportevenementen

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Prestatie-indicatoren leefbaarheidsbeleid

Terug naar navigatie - Prestatie-indicatoren leefbaarheidsbeleid

Onderwerp

Indicator

Doelwaarde 2022

Realisatie 2022

Delen van kennis

Masterclasses

4

9

Delen van kennis/inspireren

Dreamsessies

2

4

Ondersteunen initiatieven vanuit de Mienskip

Aantal gehonoreerde projecten via IMF (doelwaarde cumulatief vanaf 2019)

 

640

770

Methodiekontwikkeling Transitiefonds particuliere woningvoorraad

Methodiek lokale woningmarkt ‘Groei Kwaliteit en Krimp (GKK)’ is ontwikkeld in een aantal pilotdorpen

3

3

Ondersteunen initiatieven vanuit de Mienskip

Aantal nieuwe DOM's

10

9

Regionale samenwerking

Aantal regio’s bestuurlijke regionale samenwerking

5

5

 

Terug naar navigatie - Toelichting leefbaarheidsbeleid

Toelichting leefbaarheidsbeleid
Masterclasses en Dreamsessies
In 2022 hebben wij gekozen voor een nieuwe formule om kennis te delen over demografische ontwikkelingen, namelijk via het concept Takomstbyld en Takomstmuzyk. De term 'masterclasses' passen we niet meer toe. We hebben in totaal 5 regionale en 4 brede kennissessies georganiseerd.  Daarnaast hebben we in 4 regio's dreamsessies met jongeren, onderwijs en bedrijfsleven georganiseerd en 1 provinciebrede bijeenkomst over samenwerking in onderwijs en kinderopvang.

Aantal nieuwe Dorpsontwikkelingsmaatschappijen (DOM's)
We hadden het aantal te realiseren nieuwe DOM's iets te ambitieus geraamd. Wel hebben we vorig jaar met twaalf dorpen gesprekken gevoerd die de intentie hebben om een DOM in het leven te roepen. Derhalve verwachten we dat het aantal DOM's in de komende jaren zal toenemen. 

Prestatie-indicatoren wonen

Terug naar navigatie - Prestatie-indicatoren wonen

Onderwerp

Indicator

Doelwaarde 2022

Realisatie 2022

Procedures gemeentelijke plannen

Adviezen, zienswijzen, reactieve zienswijzen

 

Binnen de wettelijke termijnen

100%

Woningbouwafspraken

 

Informatievoorziening bevolking en huishoudensprognoses

Actualisering regionale woningbouwafspraken

Actueel overzicht in digitaal dashboard. Indien nodig herijkte woningbouwafspraken

90%

2 herijkte afspraken

Meerjarige woonagenda’s waarin we integrale afspraken maken

Aantal woonagenda’s gemaakt met gemeenten in regionaal verband over wonen, energie, zorg en leefbaarheid

1 woonagenda

0

Regeling herbestemming en sloop

Aantal projecten/woningen

23 projecten of 150 woningen

Beschikt in 2022:  24 projecten (in totaal 118 woningen). 

Versnellen gemeentelijke woonplannen

Inzet flexpoolregeling

10 aanvragen honoreren

14 (regeling is niet opnieuw opengesteld)

Onderzoek naar toekomstbestendige woningvoorraad

Onderzoek uitgevoerd

Inzichtelijk gemaakt wat de investeringsopgave is

50% uitgevoerd. 

Terug naar navigatie - Toelichting wonen

Toelichting wonen
Woningbouwafspraken:
De afspraken met de regio Zuidoost en de gemeente Leeuwarden zijn geactualiseerd. Het dashboard wordt begin 2023 geactualiseerd, dit is op dit moment een 90% versie.

Woonagenda's:
Deze worden vervangen door de regionale woondeals. Deze worden met alle regio's en de gemeenten Leeuwarden en de Waddengemeenten gemaakt. 

Regeling herbestemming:
In 2023 moet nog een besluit worden genomen over 19 projecten met in totaal 64 woningen.

Versnellen gemeentelijke woningbouwplannen, inzet Flexpool:
Deze regeling is in 2021 open geweest. In 2022 zijn er 14 subsidies uit beschikt. De regeling is niet opnieuw open gegaan. Naar aanleiding van de enquête onder de gemeenten naar een Impulsteam om de woningbouw te versnellen is onderzoek gedaan naar de inzet van de resterende Rijksmiddelen (SPUK) voor een Fries versnellingsteam (Flexpool). Provinciale Staten zijn hierover geïnformeerd. 

Onderzoek Toekomstbestendigheid woningvoorraad
In 2022 is samen met gemeenten een eerste inventarisatie gemaakt van de wijze waarop de herstructureringsopgave in Fryslân in beeld kan worden gebracht. Een tweede onderzoek is opgestart. In 2023 wordt inzichtelijk gemaakt hoe groot de investeringsopgave is.

Prestatie-indicatoren sociaal beleid

Terug naar navigatie - Prestatie-indicatoren sociaal beleid

Onderwerp

Indicator

Doelwaarde 2022

Realisatie 2022

Sociale leefbaarheid

Aantal gehonoreerde projecten Fonds Lok op ien in 2022

9

5

 

Aantal Friese burgers dat bereikt wordt met het project ‘Sûnens en Mienskip/ Fryslân gaat voor de 10’ in 2022

1.500

1.648

Blue zone – Bloeizone Fryslân

Aantal gemeenten met lokaal initiatief voor een Bloeizone

13

12

Aandachtsgebieden Stellingwerven

Aantal projecten daling werkloosheid, stijging inkomens- en participatiegraad

9 9
Terug naar navigatie - Toelichting sociaal beleid

Toelichting sociaal beleid
Sociale leefbaarheid:
Fûns Lok op Ien: vijf projecten gehonoreerd vanuit Fûns Lok op Ien. Daarnaast zes andere Friese projecten financieel gesteund vanuit Kansfonds zonder bijdrage vanuit de provincie.

Bloeizone Fryslân:
In totaal zijn er in het bloeizone project 21 bloeizone initiatieven tot ontwikkeling gekomen (van gevorderd tot beginnend) . De overall doelstelling van het project is 15 bloeizoneinitiatieven en is dus ruimschoots behaald. Deze 21 initiatieven zijn verdeeld over 12 gemeenten. In 3 van de 6 overige gemeenten staat het thema bloeizones op de agenda binnen de gemeente en is de verwachting dat door deze gemeenten ook in de bloeizone beweging geïnvesteerd gaat worden. 

Aandachtsgebieden Stellingwerven: 
In Ooststellingwerf worden vijf projecten uitgevoerd, waarvan één in Haulerwijk. In Weststellingwerf worden vier projecten uitgevoerd. De gemeenten hebben daarvoor voor vier jaar subsidie ontvangen.  De projecten die zich richten op verbetering van de fysieke leefomgeving en op sociale cohesie, verlopen naar wens/behoren. 

Prestatie-indicatoren sportbeleid

Terug naar navigatie - Prestatie-indicatoren sportbeleid

Onderwerp

Indicator

Doelwaarde 2022

Realisatie 2022

Fryske Sporten

Aantal scholen dat gebruik maakt van het aanbod van ‘Fryske Sport in dyn Klasse’

Minimaal 100

124

Breedtesport/ inclusiviteit

Aantal projecten via Sport Fryslân en Tûmba bij sportverenigingen etc. gericht op inclusie

10

10

Breedtesport/ schoolschaatsen

Aantal scholen dat gebruik maakt van mogelijkheid schoolschaatsen

Minimaal 50

177

Topsportevenement

Aantal (lobby)gesprekken tbv internationaal (wieler) topsportevenement

4

12

Terug naar navigatie - Toelichting sportbeleid

Toelichting sportbeleid
Fryske Sporten:
Van het aantal scholen dat gebruik maakt van het aanbod Fryske Sport yn dyn klasse (124) hebben 26 scholen een bezoek gehad van een Fryske sporttopper. In totaal zijn 121 clinics gegeven waar 2.995 leerlingen aan hebben deelgenomen. 

Breedtesport/ inclusiviteit:
Sport Fryslân heeft in samenwerking met Tûmba 10 sportverenigingen geholpen op het gebied van inclusie en geparticipeerd in verschillende bijeenkomsten op het gebied van inclusie. 

Breedtesport/ schoolschaatsen:
Aan het schoolschaatsen hebben 8.750 leerlingen van 177 scholen deelgenomen. 

Topsportevenement:
Het lobby traject voor het binnenhalen van een groot internationaal (wieler) topsportevenement verloopt positief. 

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2021 Begroting 2022 na wijziging Rekening 2022 Saldo begroting en rekening
Lasten
Structurele budgetten 3.600 3.827 3.709 117
Tijdelijke budgetten 17.608 11.906 9.659 2.247
Reserves -5.698 4.694 1.253 3.441
Overlopende passiva 92 670 550 120
Totaal lasten 15.602 21.097 15.171 5.926
Baten
Structurele budgetten 0 0 -7 7
Tijdelijke budgetten 1.368 1.032 1.076 -44
Reserves 150 201 217 -16
Overlopende passiva 92 670 550 120
Totaal baten 1.610 1.903 1.835 68
Saldo van lasten en baten 13.991 19.194 13.336 5.858
Mutatie reserves 5.848 -3.880 -423 -3.457
Mutatie tijdelijke budgetten -7.688 -2.469 -516 -1.953
Mutatie structurele budgetten -73 -25 -53 29
Resultaat van lasten en baten 12.078 12.821 12.344 477
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting
Per saldo is er een resultaat van € 477.000,- op dit beleidsveld. Dit is als volgt te verklaren:

Structurele budgetten
De lagere last van € 117.000,- wordt voor -/- € 29.000,- veroorzaakt door de subsidielastneming voor Us Keatstakomst. Cf. de regelgeving is de beklemde reserve in 2022 gevormd (projectsubsidie), terwijl er in de begroting rekening was gehouden met verspreiding van de last over 2022 t/m 2024 (boekjaarsubsidie). Via de mutatie structurele budgetten zijn de benodigde middelen uit volgende jaren naar voren gehaald.

De overige € 146.000,- betreft € 92.000,- vrijval proceskosten WRO-zaken en € 54.000,- vrijval proceskosten Wonen. Dat zijn zogenoemde vraaggestuurde budgetten: er is vrijval omdat minder adviesaanvragen zijn gedaan en rechtszaken zijn gevoerd dan begroot. Daarnaast is een deel geoormerkt voor de monitoring wonen, dat goedkoper uitgevallen is.

Tijdelijke budgetten
De lagere lasten van € 2.247.000,- en de hogere baten van € 44.000,- op de tijdelijke budgetten bestaan voor € 1.923.000,- uit de subsidieplafonds van het IMF, Dorpsontwikkelingsmaatschappijen (DOM’s), Retailregeling en de Herbestemmingsregeling die via de mutatie tijdelijke budgetten naar 2023 overgebracht worden, omdat de aanvragen onder deze regelingen nog afgehandeld moeten worden in 2023.

Daarnaast schuiven we via de reserve tijdelijke budgetten voor ANNO III € 39.000,- aan de batenkant en € 58.000,- aan de lastenkant door naar 2023. De hogere baten zijn ontstaan door niet geraamde bijdragen van gemeenten aan het ANNO-congres. De lagere lasten zijn ontstaan doordat er minder organisatiekosten nodig bleken dan vooraf ingeschat.  Aan ANNO III ligt een samenwerkingsovereenkomst met derden ten grondslag. Voor het Gebiedsbudget zijn in 2022 € 65.000,- meer kosten gemaakt, omdat projecten die voor 2023 beoogd waren in 2022 al een start hebben gemaakt. En voor monitoring aandachtsgebieden is er € 6.000,- meer uitgegeven, vanwege werkzaamheden die voor 2023 gepland stonden en al in 2022 uitgevoerd zijn. Deze bedragen worden via de reserve tijdelijke budgetten met het beschikbare budget in 2023 verrekend.

De resterende € 336.000,- betreft € 216.000 vrijval Nota Plattelandsbeleid en € 65.000,- ANNO I, omdat er bij beide budgetten rekening gehouden was met een subsidieverzoek dat uiteindelijk niet ingediend is. Daarnaast betreft het € 20.000,- vrijval op het voormalige Kansenfonds en € 15.000,- bij Demografische veranderingen, vanwege subsidieafrekeningen die lager uitgevallen zijn. En € 6.000.- overschrijding bij Monitoring aandachtsgebieden En € 20.000.- vrijval op de Proceskosten Streekwurk, omdat de kosten voor externe vergader- en verblijffaciliteiten, kantoorartikelen en -inrichting etc. wat lager zijn uitgevallen dan begroot.

Reserves
Dit betreft de beklemde reserves voor de subsidies Sud Ie en De Welle. € 3,2 mln. schuift vanwege de regels rondom lastneming subsidies van 2023 door naar 2022. Daarnaast betreft dit de reserve POP3-cofinanciering (maatregel Leader). Hiervan schuift € 200.000,- naar 2023, omdat dit beschikbaar moet blijven als cofinanciering voor de afrekeningen door RVO.

Overlopende Passiva
Dit betreft de middelen die wij van RVO ontvangen voor de uitvoering van Leader. Wij krijgen deze kosten achteraf vergoed. Daarnaast zijn dit de specifieke uitkeringen C10 Open Poen en C41 Flexibele inzet woningbouw.

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
GS budgetautorisatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2021 Begroting 2022 Besteding 2022 Saldo 2022
Lasten
Bevrijdingsfestival 0 45 45 0
Centrum topsport en onderwijs Heerenveen 305 309 309 0
Fries Sociaal Planbureau 1.587 1.611 1.611 0
Fries sportgala & sportprijzen 17 17 17 0
Friese sporten 139 135 135 0
Friese sporten Koninklijke Nederlandse Kaatsbond 48 49 48 0
Friese sporten Watersportvereniging Sneek Sneek-week 0 5 5 0
Friesland College CIOS 26 27 27 0
Grootschalige sportevenementen 97 131 160 -29
Monitoring wonen en woningbouwontwikkeling 38 57 3 54
St Doarpswurk 646 656 656 0
Steunfunctie instelling St Sport Friesland 634 643 643 0
Topsport Noord 27 28 28 0
WRO zaken inclusief windenergie 35 113 22 92
Structurele budgetten 3.600 3.827 3.709 117
Agenda Netwerk Noordoost Fryslan 178 152 29 123
Bluezone 50 34 34 0
Breed corona budget 2e pakket 484 401 398 3
Breedtesport 0 130 130 0
Cofinanciering rijksregeling volkshuisvestingsfonds 0 750 750 0
Demografische veranderingen in Fryslan KRIMP 256 309 299 10
Fase 2 gebiedsontwikkeling Centrale As 290 0 0 0
Friese Meren Project projecten 0 0 0 0
Friese retailaanpak 270 367 44 322
Gebiedsbudget 0 60 126 -66
Herbestemming gebouwen 0 1.111 363 748
Holwerd aan Zee 260 700 700 0
Huisartsenregeling 330 0 0 0
Iepen Mienskipsfuns 2016-2019 -247 -139 1 -140
Iepen Mienskipsfuns Fryslan Grote maatschappelijke initiatieven 505 1.318 992 326
Iepen Mienskipsfuns Fryslan Kleine maatschappelijke initiatieven 843 861 905 -44
Iepen Mienskipsfuns Fryslan Middel maatschappelijke initiatieven 1.430 1.928 1.912 16
Iepen Mienskipsfuns Fryslan Prijzengeld 43 28 26 2
Iepen Mienskipsfuns Fryslan proceskosten 71 175 156 19
Kansenfonds -18 122 102 20
Kennisnetwerk Krimp Noord Nederland KKNN 70 0 0 0
Monitoring aandachtsgebieden 410 4 10 -6
Netwerk duurzame dorpen 0 100 100 0
Nota Plattelandsbeleid 102 273 58 216
Procesgelden DOM's 71 680 233 447
Proceskosten Streekwurk 130 208 188 20
Regiodeal 1.646 969 969 1
Schoolschaatsen 0 500 500 0
Sociaal Beleid 80 0 0 0
Sociale leefbaarheid 200 100 100 0
Sport algemeen -8 0 0 0
Stimuleren flexwonen 0 225 0 225
Transitiefonds leefbare fysieke omgeving 45 0 0 0
Voorbereiding rondje Lauwersmeer 117 540 533 7
Zwembad De Welle 10.000 0 0 0
Tijdelijke budgetten 17.608 11.906 9.659 2.247
Agenda Netwerk Noordoost Fryslan 797 1.228 0 1.228
European sport for all games 0 8 0 8
Kansen in Kernen 1.216 0 0 0
Leader/POP 3 290 1.458 1.253 205
Zwembad De Welle -8.000 2.000 0 2.000
Reserves -5.698 4.694 1.253 3.441
Flexibele inzet woningbouw 0 250 250 0
Leader/POP 3 83 176 55 120
Pilot innovatiebudget Open Poen 9 245 245 0
Overlopende Passiva 92 670 550 120
Totaal lasten 15.602 21.097 15.171 5.926
Baten
Friesland College CIOS 0 0 -7 7
Structurele budgetten 0 0 -7 7
Agenda Netwerk Noordoost Fryslan 188 168 207 -39
Demografische veranderingen in Fryslan KRIMP 8 0 5 -5
Gebiedsbudget 0 60 60 0
Iepen Mienskipsfuns 2016-2019 13 20 20 0
Iepen Mienskipsfuns Fryslan proceskosten 0 25 25 0
Proceskosten Streekwurk 0 108 108 0
Voorbereiding rondje Lauwersmeer 160 150 150 0
Zwembad De Welle 1.000 500 500 0
Tijdelijke budgetten 1.368 1.032 1.076 -44
Leader/POP 3 150 201 217 -16
Reserves 150 201 217 -16
Flexibele inzet woningbouw 0 250 250 0
Leader/POP 3 83 176 55 120
Pilot innovatiebudget Open Poen 9 245 245 0
Overlopende Passiva 92 670 550 120
Totaal baten 1.610 1.903 1.835 68
Saldo van lasten en baten 13.991 19.194 13.336 5.858

Beleidsveld 5.2a Cultuur

Pilot

Terug naar navigatie - Pilot

Vanwege de pilot voor een andere opzet van de P&C-cyclus heeft onderstaand beleidsveld Cultuur een afwijkende opzet ten opzichte van de rest van de begroting en dus ook in dit jaarverslag. In dit beleidsveld wordt verwezen naar de ambities 1, 2, 3 en 6 uit de integrale beleidsnota Nij Poadium voor het cultuur-, taal- en erfgoedbeleid.

De ambitie 4 (Taal&identiteit) is verwerkt in beleidsveld 5.3. De ambitie 5 (Ferhaal fan Fryslân) komt aan de orde in beleidsveld 5.2b Erfgoed.

Wat zien we / wat willen we bereiken

Terug naar navigatie - Wat zien we / wat willen we bereiken

Het onderdeel ‘Wat zien we’ is nieuw in het beleidsveld. In de begroting is hier de context van het beleidsveld verder uitgewerkt, gaan we in op de rol van provincie, etc. In het beleidsveld staan ook doelindicatoren, die we nu ook in de jaarstukken opnemen.
De financiële tabel verderop in dit beleidsveld is opgebouwd aan de hand van de ambities en verschilt daarmee van de financiële tabellen in de andere beleidsvelden.

Doel-indicatoren

Terug naar navigatie - Doel-indicatoren

Onderwerp

Indicator

Doelwaarde

Realisatie

Ambitie 1

Aantal culturele producties in het kader van Arcadia 2022

2 grote producties en 5 middelgrote producties

3 grote producties en 10 middelgrote producties

 

Aantal cultuurtoeristen voor Arcadia

300.000 bezoeken

800.000 bezoeken

Ambitie 2

De professionele kwaliteit van makers en instellingen.

Vergroot t.o.v. 2020

 

gerealiseerd

 

Het aantal aanvragen naar discipline.

Een pluriform aanbod waarbij verschillende disciplines aanvragen doen

gerealiseerd

Ambitie 3

Ontwikkeling percentage basisscholen verbonden aan KEK3

98% in 2024

Op koers, nu 72%

 

Ontwikkeling percentage leerkrachten dat heeft deelgenomen aan deskundigheidsbevordering via KEK3

Minimaal 90%

gerealiseerd

 

Ontwikkeling percentage deelnemende scholen dat zich inzet voor verbinding tussen cultuur en taalonderwijs

Minimaal 50%

gerealiseerd

Ambitie 6

Ontwikkeling aanbod kunstinfrastructuur naar disciplines

Minimaal 5 disciplines

 

gerealiseerd 

 

Aantal kunstinstellingen die een educatief programma aan bieden

Minimaal 10 instellingen

gerealiseerd

 

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Ambitie 1 - Grut en Grutsk LF2028 – Arcadia

Terug naar navigatie - Ambitie 1 - Grut en Grutsk LF2028 – Arcadia

Arcadia is in bezoeken en aantal producties succesvoller geweest dan vooraf gedacht.  Producties als Bosk en Het Verdriet van de Zuiderzee maken aansprekende connecties tussen kunst, mienskip en de maatschappelijke opgaven.

Ambitie 3 - Kultuer yn ‘e Mienskip

Terug naar navigatie - Ambitie 3 - Kultuer yn ‘e Mienskip

Ambitie 6 - Sterke kunstinfrastructuur als basis voor een bloeiend artistiek klimaat

Terug naar navigatie - Ambitie 6 - Sterke kunstinfrastructuur als basis voor een bloeiend artistiek klimaat

Resultaat-indicatoren

Terug naar navigatie - Resultaat-indicatoren

Onderwerp

Indicator

Doelwaarde 2022

Realisatie 2022

Ambitie 1

Programmering LF2028/Triënnale naar thema

Alle thema’s komen terug

Gerealiseerd

Ambitie 2

Subsidiering van interdisciplinaire, innovatieve en experimentele producties/projecten

Minimaal 10

19

Ambitie 3

Subsidie verstrekking

Subsidie verstrekt aan Keunstwurk en Fers, Iepenloftspullen

Subsidie verstrekt

 

Evaluatie samenwerking Fers

Evaluatie voltooid

Evaluatie voltooid

 

Onderzoek cultuurparticipatie

Werving voltooid. Analyse gestart.

 Analyse voltooid. Rapport in Q1 2023 openbaar

Ambitie 6

Evaluatie  werkwijze subsidietoekenning

Evaluatie voltooid

Evaluatie voltooid

 

Pro-actieve rol qua netwerkontwikkeling

Nieuwsbrieven, netwerkbijeenkomsten, etc.

Nieuwsbrieven verstuurd en netwerkbijeenkomsten georganiseerd 

 

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2021 Begroting 2022 na wijziging Rekening 2022 Saldo begroting en rekening
Lasten
Structurele budgetten 6.241 5.138 5.090 48
Tijdelijke budgetten 6.361 9.430 8.927 503
Reserves -1.752 390 445 -55
Voorzieningen 6 6 209 -203
Overlopende passiva 1.630 726 695 30
Totaal lasten 12.486 15.689 15.366 323
Baten
Structurele budgetten 0 0 -47 47
Tijdelijke budgetten 0 137 0 137
Voorzieningen 3 3 206 -203
Overlopende passiva 1.630 726 695 30
Totaal baten 1.633 865 854 11
Saldo van lasten en baten 10.853 14.824 14.512 312
Mutatie reserves 1.877 -1.355 -1.410 55
Mutatie tijdelijke budgetten 329 -1.260 -930 -330
Resultaat van lasten en baten 13.058 12.210 12.173 37
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting
Per saldo is er een resultaat van € 37.000,- op dit beleidsveld. Dit is als volgt te verklaren:

Structurele budgetten
De lagere last en bate van € 47.000,- zijn ontstaan vanwege een lagere subsidieafrekening waarvan een deel is terugbetaald aan medefinancier gemeente Leeuwarden. Per saldo is dit budgetneutraal.

Tijdelijke budgetten
Op de tijdelijke budgetten is er een lagere last van per saldo € 503.000,-.  De subsidielastneming van € 360.000,- voor de projectsubsidies Beeldende Kunst en We the North betrof een hogere last. Cf. de regelgeving is de last volledig in 2022 genomen (projectsubsidie), terwijl er in de begroting rekening was gehouden met verspreiding van de last over 2022 t/m 2024 (jaarlijkse beschikking). Via de mutatie tijdelijke budgetten zijn de benodigde middelen uit volgende jaren naar voren gehaald.

Daarnaast is er voor in totaal € 503.000,- aan subsidies met opschortende voorwaarden via de mutatie tijdelijke budgetten meegenomen naar 2023 en € 187.000,- aan budget voor het subsidieplafond van de Innovatieregeling Cultuur, omdat deze middelen beschikbaar moeten blijven voor besteding in 2023. 

Op de overeenkomst Sense of Place wordt zowel aan de lasten- als de batenkant € 136.000,- via de mutatie tijdelijke budgetten meegenomen naar 2023, zodat deze inkomst en besteding in 2023 plaats kan vinden.

De resterende € 35.000,- betreft € 21.000,- vrijval coronabudget No en Moarn II (onderdelen verkenning aanpak laaggeletterdheid en creatieve industrie), omdat de kosten lager zijn uitgevallen dan begroot. En € 16.000,- vrijval Nij Poadium algemeen, omdat bij een aantal opdrachten de afronding in 2023 plaatsvindt en daarom een deel van de kosten in 2023 valt. 

Voorzieningen
Dit betreft het Buma-legaat. Deze middelen hadden wij sinds de ontvangst van het legaat begin 20e eeuw uitgezet bij de Nederlandse Staat in grootboekleningen. Vanwege nieuwe regelgeving zag de Nederlandse Staat zich genoodzaakt deze grootboekleningen af te lossen. Daarom is er in 2022 onverwacht een koerswinst van € 203.000,- ontvangen, welke toegevoegd wordt aan de voorziening. Het stamkapitaal incl. deze koerswinst wordt op de huidige gebruikelijke wijze opnieuw extern belegd.

Overlopende Passiva
Dit betreffen de specifieke uitkeringen C26 Culturele voorzieningen provincies 2020 en D13 Matching Rijk – Verbreding en vernieuwing. Op de eerste specifieke uitkering resteert een bedrag van € 33.000,-, wat via de Sisa-methodiek in deze jaarstukken verantwoord wordt aan het Rijk. Terugbetaling aan het Rijk zal na vaststelling en inzending van deze Jaarstukken plaatsvinden. Daarnaast betreft dit de Europese middelen Culture Up. In 2022 is € 3.000,- meer uitgegeven, wat verrekend wordt met de middelen die op de balans beschikbaar zijn.

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Ambitieniveau - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2021 Begroting 2022 Besteding 2022 Saldo 2022
Lasten
Cultuur en erfgoed algemeen 170 28 -19 47
Ynnovaasje & Eksperimint 70 21 21 0
Kultuer yn ‘e Mienskip 5.584 4.666 4.664 1
Cultuur en erfgoed overig 416 424 424 0
Structurele budgetten 6.241 5.138 5.090 48
Cultuur en erfgoed algemeen 71 196 181 15
Grut & Grutsk LF2028 2.066 3.017 2.938 79
Ynnovaasje & Eksperimint 927 893 903 -10
Kultuer yn ‘e Mienskip 2.354 776 776 0
Sterke kunstinfrastructuur 150 150 150 0
Cultuur en erfgoed overig 794 4.399 3.980 419
Tijdelijke budgetten 6.361 9.430 8.927 503
Grut & Grutsk LF2028 11 267 267 0
Kultuer yn ‘e Mienskip -2.698 123 178 -55
Cultuur en erfgoed overig 935 0 0 0
Reserves -1.752 390 445 -55
Cultuur en erfgoed overig 6 6 209 -203
Voorzieningen 6 6 209 -203
Cultuur en erfgoed overig 1.630 726 695 30
Overlopende Passiva 1.630 726 695 30
Totaal lasten 12.486 15.689 15.366 323
Baten
Cultuur en erfgoed algemeen 0 0 -47 47
Structurele budgetten 0 0 -47 47
Ynnovaasje & Eksperimint 0 3 0 3
Cultuur en erfgoed overig 0 134 0 134
Tijdelijke budgetten 0 137 0 137
Cultuur en erfgoed overig 3 3 206 -203
Voorzieningen 3 3 206 -203
Cultuur en erfgoed overig 1.630 726 695 30
Overlopende Passiva 1.630 726 695 30
Totaal baten 1.633 865 854 11
Saldo van lasten en baten 10.853 14.824 14.512 312

Beleidsveld 5.2b Erfgoed

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstellingen beleidsveld 5.2b

Terug naar navigatie - Doelstellingen beleidsveld 5.2b

Wij zien ons erfgoed als gestolde, waardevolle cultuur met een geschiedenis. Ons erfgoed bepaalt in hoge mate onze identiteit, de kwaliteit van onze leefomgeving en is een rijke inspiratiebron voor kunst en cultuur. Erfgoed draagt zo bij aan brede welvaart. Ons Erfgoedbeleid voor de periode 2020-2024 is vastgelegd in de programmalijnen uit de beleidsnota Nij Poadium. 

De komende jaren investeren we in een stevige infrastructuur voor behoud, maar ook de ontwikkeling van ons (cultureel) erfgoed en het vergroten van de zichtbaarheid. We willen het Ferhaal fan Fryslân borgen en vertellen. 

Daarnaast koppelen we de waarde van ons rijke erfgoed aan nieuwe ontwikkelingen, zoals de energietransitie, de groei van het cultuurtoerisme en krimp. We zoeken o.a. naar andere vernieuwende vormen van gebruik van leegstaande kerken en boerderijen.  

Naast onze wettelijke adviestaken, vastgelegd in Erfgoedwet, de Wet op de Ruimtelijke Ordening en vanaf 1 juli 2022 in de Omgevingswet, zetten we in op een goede samenwerking met gemeenten, erfgoedinstellingen en vrijwilligersorganisaties in het Friese erfgoedveld en werken we samen met het Rijk binnen de Erfgoeddeal.  

Via de Friese musea en Friese erfgoedinstellingen vertellen wij nieuwe aspecten van het Ferhaal fan Fryslân

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij stimuleren publieksvoorlichting over archeologisch erfgoed via de archeologische steunpunten en onderzoeken en behouden het o.a. via het Noordelijk Archeologisch Depot Nuis

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij zetten ons in voor behoud van cultuurhistorie via projecten uit de Erfgoeddeal: de Campagne ‘Kusten van het IJsselmeer’ en K(l)eigoed, het project voor de herbestemming van leegstaande of verwaarloosde karakteristieke panden

Beleid

G

Beleid (toelichting)

Eind 2022 is de Provincie gestart met een extra erfgoeddeal rondom  'greppelland'. Het betreft een ander model rondom landbouw, met het behoud en herstel van cultuurhistorische waarden in samenhang met ecologische waarden en omgevings- en belevingswaarden. Uitvoering draagt bij aan CO2 reductie en dient als voorbeeld voor andere delen van Nederland.

Tijd

G

Geld

G

Prestatie-indicatoren

Terug naar navigatie - Prestatie-indicatoren

Onderwerp

Indicator

Doelwaarde 2022

Realisatie 2022

Ferhaal fan Fryslân

Aantal exposities die hebben bijgedragen aan het Ferhaal fan Fryslân

7

>10

Cultuurhistorie

Aantal  projecten uit de erfgoeddeal en De Fryske Pleats

2

4

Archeologie – publieksvoorlichting

Aantal archeologische steunpunten

11

11

Monumenten

Subsidieregeling Monumenten (SUMO): aantal restauraties en herbestemmingen van (Rijks) monumenten

40

35

Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting
Subsidieregeling Monumenten (SUMO): aantal restauraties en herbestemmingen van (Rijks) monumenten:
Dit aantal is lager vanwege de gestegen bouwprijzen, zowel op arbeid als materiaal. Daardoor kunnen er met hetzelfde bedrag minder aanvragen gehonoreerd worden. Daartegenover staat dat er in 2022 naast de bestaande cultuurlening en subsidie (SUMO) een extra deelregeling voor boerderijdaken opengesteld is (deelrestauraties). Hierdoor kunnen 31 extra daken gerestaureerd worden als deelrestauratie boven op bestaande restauraties en herbestemmingen. Tezamen zijn er dan 66 monumenten en karakteristieke gebouwen voorzien van subsidie voor restauratie/herbestemming.

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2021 Begroting 2022 na wijziging Rekening 2022 Saldo begroting en rekening
Lasten
Structurele budgetten 11.954 16.172 13.753 2.418
Tijdelijke budgetten 1.568 3.620 3.102 519
Totaal lasten 13.522 19.792 16.855 2.937
Baten
Structurele budgetten 14 14 7 7
Tijdelijke budgetten 50 160 10 150
Totaal baten 64 174 18 156
Saldo van lasten en baten 13.458 19.618 16.837 2.781
Mutatie tijdelijke budgetten 618 -234 135 -369
Mutatie structurele budgetten 2.340 -2.401 -3 -2.398
Resultaat van lasten en baten 16.417 16.983 16.969 14
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting
Per saldo is er een resultaat van € 14.000,- op dit beleidsveld. Dit is als volgt te verklaren:

Structurele budgetten
De lagere last van € 2.418.000,- wordt voor € 2.398.000,- veroorzaakt door het subsidieplafond van de Monumentenregeling wat via de mutatie structurele budgetten naar 2023 overgebracht wordt, omdat de aanvragen onder deze regeling nog afgehandeld moeten worden in 2023. 

Het Archeologisch Depot Nuis heeft nog niet de BTW over 2022 doorgeschoven, waardoor er € 7.000,- minder is uitgegeven dan waar in de begroting rekening mee was gehouden en tegelijk € 7.000,- minder bate binnengekomen is, doordat de BTW nog niet gedeclareerd kon worden bij het BTW-compensatiefonds. Dit is per saldo budgetneutraal.

De overige € 14.000,- vrijval is ontstaan op verschillende structurele budgetten, met name door afrondingsverschillen.

Tijdelijke budgetten
Op de lastenkant van de tijdelijke budgetten is er een lagere last van per saldo € 519.000,- aan subsidies Erfgoeddeal K(l)eigoed met opschortende voorwaarden. Aan de batenkant wordt voor het project Nije fitaliteit foar âlde pleatsen verwacht dat de in 2022 begrote inkomst van € 150.000,- in 2023 binnen zal komen. Beide bedragen worden via de mutatie tijdelijke budgetten meegenomen naar 2023.

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Ambitieniveau - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2021 Begroting 2022 Besteding 2022 Saldo 2022
Lasten
Archeologie en Archeologisch Depot 155 166 156 10
Centrum voor film in Friesland 169 171 171 0
Cultuurhistorie 41 51 53 -2
Cultuurtoerisme/archeologische steunpunten 2 2 0 2
Dansdivisie 0 300 300 0
Explore the North 102 104 104 0
Fries Productiehuis popcultuur/Popfabryk 102 104 104 0
Fries Straatfestival 51 52 52 0
Frysk Jeugd Orkest 31 31 31 0
Frysk Skipfeartmuseum 256 260 259 0
Het Achterland 102 104 104 0
Illustere Figuren 82 83 83 0
Internat Kamermuziekfestival Schiermonnikoog 36 36 36 0
Into the Great Wide Open 51 52 52 0
Ivgi & Greben 307 311 312 0
Jeugddansopleiding 126 128 128 0
Media Art Friesland 102 104 104 0
Museum Belvedere 205 208 208 0
Museum Drachten 102 104 104 0
Museum Martena/Planetarium 153 156 156 0
Museumfederatie Fryslan 198 202 201 1
Natuurmuseum Fryslan 512 519 519 0
New Nordic Wave 205 208 208 0
Noord Nederlands Orkest 72 73 73 0
Noorderlicht 97 99 99 0
Nootstroom 41 42 42 0
Oerol festival 80 81 81 0
Oranjewoud Festival 102 104 104 0
Pier21 256 260 259 0
Samenwerking archeologie FAMKE 124 167 164 3
Simmerdeis 51 52 52 0
Spanga Verona van Weststellingwerf 123 125 125 0
St Alde Fryske Tsjerken 282 287 287 0
St De Fryske Mole 103 104 104 0
St Erfgoed en Publiek 25 25 24 1
St Friesland Pop 104 162 160 2
St Het Fries Museum 3.000 3.116 3.116 0
St Monumentenwacht 280 284 284 0
St Steunpunt Monumentenzorg Friesland 194 197 197 0
Subsidieregeling Monumenten 225 3.752 1.354 2.398
Terpen 0 1 0 1
Tresoar 3.562 3.642 3.642 0
Tsjerkepaad 15 16 16 0
Voor Heen De Gemeente 51 52 52 0
Welcome to the Village 77 78 78 0
Structurele budgetten 11.954 16.172 13.753 2.418
Aankopen Fries Museum 180 0 0 0
Erfgoeddeal K(l)eigoed 88 800 412 388
Fries Filmarchief 50 54 54 0
Fries Landbouwmuseum 0 203 203 0
Fries Scheepvaartmuseum 50 50 50 0
Kunsthuis SYB 31 31 31 0
Meeuw - Jonge Theatermakers 281 285 285 0
Monumenten en cultuurhistorie 36 128 74 54
Museumfederatie Pake & Beppe 15 15 15 0
Natuurmuseum Fryslan 150 150 150 0
Oerol festival 279 283 283 0
Open Stal 26 26 26 0
St Het Fries Museum 0 66 66 0
Subsidieregeling Monumenten 0 1.139 1.063 77
Tryater 384 389 389 0
Tijdelijke budgetten 1.568 3.620 3.102 519
Totaal lasten 13.522 19.792 16.855 2.937
Baten
Archeologie en Archeologisch Depot 7 7 0 7
St Het Fries Museum 0 0 0 0
Terpen 1 1 1 0
Tresoar 6 6 6 0
Structurele budgetten 14 14 7 7
Erfgoeddeal K(l)eigoed 50 0 0 0
Monumenten en cultuurhistorie 0 10 10 0
Subsidieregeling Monumenten 0 150 0 150
Tijdelijke budgetten 50 160 10 150
Totaal baten 64 174 18 156
Saldo van lasten en baten 13.458 19.618 16.837 2.781

Beliedsfjild 5.3 Taal, media, ûnderwiis en letteren

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstellingen beliedsfjild 5.3

Terug naar navigatie - Doelstellingen beliedsfjild 5.3

It doel fan it Fryske taalbelied is dat it brûken fan de Fryske taal, ynklusyf de streektalen, natuerlik en fanselssprekkend is en bliuwt, sawol yn ús ûnderwiis, it iepenbiere libben as yn ús frije tiid. In sterk taalbelied draacht by oan Brede Wolfeart; in noflik libbensfermidden dêr’t de eigen taal brûkt en  oan de kommende generaasjes trochjûn wurde kin. 2022 is it twadde jier fan ús taalbelied foar de perioade 2021-2024, lykas fêstlein yn de trije programmalinen út de beliedsnota Nij Poadium. Foar it ûnderwiis wurkje wy nei in ryk taaloanbod op skoalle ta, dêr’t alle learlingen (fan pjut oant promovendus) optimaal Frysk yn leare kinne en wêrtroch’t de ûnderwiiskwaliteit fan it fak Frysk tanimt. Wy wolle dat it Frysk oeral te sjen en te hearren is, yn it strjitbyld en it iepenbiere libben, ek yn formele sin.

Op grûn fan de Bestjoersôfspraak Fryske taal en kultuer (BFTK 2019-2023) hat de provinsje Fryslân de rol fan Taalskipper. As Taalskipper soarget de provinsje yn oerlis mei it Ryk foar heldere oanstjoering, ambysje en gearwurking yn it Fryske taaldossier yn de provinsje Fryslân. Dêrnjonken finansierje wy ferskate taal(ûnderwiis)ynstellings om ús belied út te fieren. Wy fergje dy ynstellings om mear en better gear te wurkjen om sa te kommen ta in better op inoar en de beliedsdoelen oanslutende taal(ûnderwiis)ynfrastruktuer.

As provinsje jouwe wy as Frysktalich bestjoersorgaan it goede foarbyld troch altyd yn it earste kontakt mei Friezen yn ús provinsje it Frysk te brûken.

As útfiering fan de rol fan Taalskipper bringe wy bestjoerders fan gemeenten, Wetterskip Fryslân en de Veiligheidsregio Fryslân byinoar en stimulearje wy dat se aktyf mei it útfieren fan it Fryske taalbelied

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ofhinklik fan de fuortgong fan it lanlike projekt Curriculum.nu sette wy útein mei de realisaasjefaze fan de fernijing fan kearndoelen foar it fak Frysk fia it projekt Kurrikulum.frl

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

De útkomsten fan it provinsjaal ûndersyk ‘Frysk yn ‘e ekonomy’ sette wy om nei belied. Mei ynsichtlike do’s en don’ts kinne bedriuwen wêr’t dat it bêste past, ienfâldiger mei it Frysk oan ‘e slach gean.

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

De provinsje hat de Afûk as taalbefoarderingsynstitút de opdracht jûn om dat yn gearwurking mei organisaasjes út ‘e sektor út te wurkjen. Dat bart wol, mar troch koroana en de ekonomyske ûntwikkelingen hat ymplemintaasje mear tiid nedich. De sektor hat dêr folle mear de fokus op hân.

Geld

G

Troch it meidwaan oan it European Charter Classroom Activities (ECCA-projekt) stimulearje wy útwikseling fan Fryske skoallen mei skoallen yn Europeeske regio’s mei in minderheidstaal

Beleid

G

Beleid (toelichting)

De taalregio’s Baskelân en Wales binne der no ek by behelle.

Tijd

G

Geld

G

Troch it subsidiearjen fan Omrop Fryslân soargje wy derfoar dat it Frysk op ‘e radio, telefyzje en online in fanselssprekkende stevige posysje hâldt.

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Yn it skoaljier 2021-2022 slute wy de 1-mjitting fan it Taalplan Frysk 2030 ôf. Dêrby hifkje wy it taalprofyl fan skoallen yn it primêr en fuortset ûnderwiis en befreegje harren op harren ambysje en de trochgeande learline Frysk.

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Alle skoalbesiten binne yn it skoaljier 2021-2022 dien makke. It einrapport fan de 1-mjitting wurdt yn it earste fearnsjier fan 2023 oplevere. Koroana hat in fertraagjende faktor west, omdat skoallen earder net besocht wurde koene en der dêrom in grutte efterstân weiwurke wurde moast.

Geld

G

Yn gearwurking mei de ûnderwiisynspeksje fersterkje wy it tafersjoch op it fak Frysk yn it primêr en fuortset ûnderwiis

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Om it aktyf gebrûk fan it Frysk yn de nije media / it digitale domein te stimulearjen en de kwaliteit fan it (skreaune) Frysk te ferheegjen, soargje wy, mei ús partners, foar it fierder ûntwikkeljen fan de ‘Digitale Helpmiddels’

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ek skoallen yn de ûnderwiissektoaren dêr’t it oanbieden fan it fak Frysk net wetlik ferplichte is (foarskoalske opfang, middelber beropsûnderwiis, heger beropsûnderwiis, wittenskiplik ûnderwiis en spesjaal ûnderwiis) wurde oanmoedige

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Foar it útfieren fan it Taalplan Frysk 2030 subsidiearje wy fia de regeling ‘Frysk foar no en letter’ skoallen yn alle ûnderwiissektoaren om de kwaliteit fan it fak Frysk te ferbetterjen en it profesjonalisearjen fan learkrêften

Beleid

G

Beleid (toelichting)

Yn 2022 is de regeling oanpast op basis fan it ferlet en de winsken út it ûnderwiisfjild. Dat hat ta folle mear oanfragen laat. Dêrom is ein 2022 it subsydzjeplafond ferhege om mear oanfragen mooglik te meitsjen.

Tijd

G

Geld

G

Fia it programma ‘Jong Frysk sjoernalistyk talint foar de takomst’ stimulearje wy it ferbetterjen fan it brûken fan de Fryske taal en de kennis oer Fryske kultuer by de Fryske media

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Fia ús subsydzjeregelingen en ús prizebelied stimulearje wy de sichtberens en it brûken fan it Frysk

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wy befoarderje en fasilitearje fia ús bydrage oan it programma foar Leeuwarden City of Literature en ús besteande subsydzjeregelingen de Fryske literatuer

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wy bringe it Frysk as Europeeske regionale taal yn posysje troch aktyf lid te wêzen fan it Network to promote linguistic diversity (NPLD) en fia Mercator

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wy fiere de fisy op de sichtberens fan it Frysk út yn ôfstimming mei it Ryk en de Fryske bestjoersorganen as ûnderdiel fan de langetermynaginda Frysk

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Prestaasje-yndikatoaren

Terug naar navigatie - Prestaasje-yndikatoaren
Underwerp Yndikator Doelwearde 2022 Realisaasje 2022
Frysk yn ús ûnderwiis Persintaazje fan de skoallen foar primêr en fuortset ûnderwiis dy’t in fernijd taalprofyl hawwe 100% 100%
Frysk yn ús iepenbiere libben Tal gemeenten mei in feroardering Frysk taalgebrûk en fêststelde nota taalbelied 100% 85%
Frysk yn ús frije tiid Tal skriuwersbeurzen 7 11
Tal prizen 4 6
Terug naar navigatie - Taljochting

Taljochting
Tal gemeenten mei in feroardering Frysk taalgebrûk en fêststelde nota taalbelied: 
Gemeente Eaststellingwerf ûntbrekt noch. Dêr binne wy mei de gemeente oer yn petear. 

Wat hat it koste?

Terug naar navigatie - Wat hat it koste?
Eksploitaasje - Bedraggen x € 1.000 Realisaasje 2021 Begrutting 2022 nei wiziging Rekken 2022 Saldo begrutting en rekken
Lêsten
Strukturele budzjetten 10.307 10.026 10.558 -532
Tydlike budzjetten 1.463 3.087 3.240 -153
Reserves 160 0 -811 811
Totaal lêsten 11.930 13.113 12.987 126
Baten
Strukturele budzjetten 3 0 0 0
Totaal baten 3 0 0 0
Saldo fan lêsten en baten 11.927 13.113 12.987 126
Mutaasje reserves -160 0 811 -811
Mutaasje tydlike budzjetten 954 -421 -580 159
Mutaasje strukturele budzjetten -35 0 -553 553
Resultaat fan lêsten en baten 12.687 12.692 12.665 27
Terug naar navigatie - Taljochting

Taljochting
Mei-inoar is der in resultaat van € 27.000,- op dit beliedsfjild. Dat is sa te ferklearjen:

Strukturele budzjetten
De hegere lêst fan € 532.000,- wurdt foar € 553.000,- feroarsake troch de subsydzjelêstnimming foar de materiële ynstânhâlding Frysk. Neffens de regeljouwing is de beklamme reserve yn 2022 foarme (projektsubsydzje), wylst der yn de begrutting rekken hâlden wie mei fersprieding fan de lêst oer 2022 o/m 2024 (boekjiersubsydzje). Fia de mutaasje strukturele budzjetten binne de middels dy’t nedich wiene, út de jierren dêrnei nei foaren helle.

Dêrnjonken is der legere lêst (frijfal) fan € 21.000,-. Dat bedrach bestiet benammen út frijfal by Fryske Taal Ryk, omdat bliken die dat de werklike kosten fan opdrachten by de fakturearring yn desimber leger wiene en der ien opdracht opûnthâld yn de útfiering hie en dus letter ôfrekkene wurdt.

Tydlike budzjetten
De hegere lêsten fan € 153.000,- op de tydlike budzjetten besteane foar € 400.000,- út subsydzjelêstnimming foar de projektsubsydzje transysje Fryske Akademy. Neffens de regeljouwing is de lêst folslein yn 2022 nommen (projektsubsydzje), wylst der yn de begrutting rekken hâlden wie mei fersprieding fan de lêst oer 2022 o/m 2024 (jierlikse beskikking). Fia de mutaasje tydlike budzjetten binne de middels dy’t nedich wiene, út de jierren dêrnei nei foaren helle.

Dêrnjonken is der foar mei-inoar € 290.000,- oan budzjet foar de subsydzjeplafonds Frysk foar no en letter, Lesoeren Frysk en Sichtberens fan it Frysk en foar it ryksdiel fan DINGtiid fia de mutaasje tydlike budzjetten nei 2023 oerbrocht, omdat dy middels beskikber bliuwe moatte foar besteging yn 2023. Op Taalbelied algemien is € 50.000,- mear útjûn en fia de mutaasje tydlike budzjetten fan 2023 nei 2022 helle, omdat yn it twadde healjier der mear projektoanfragen wiene as ferwachte foar it rûsde budzjet. De oare € 6.000,- is frijfal op it budzjet Prizebelied, omdat de Vredeman de Vriespriis foar Arsjitektuer troch omstannichheden net útrikt wurde koe.

Reserves/mutaasje reserves
Dat is de beklamme reserve foar it subsydzje Materiële ynstânhâlding Frysk. € 811.000,- skoot fanwegen de regels oangeande lêstnimming subsydzje nei 2023 troch.

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
GS budgetautorisatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2021 Begroting 2022 Besteding 2022 Saldo 2022
Lasten
AFUK 588 597 597 0
AU Friese taal voortgezet onderwijs 69 70 210 -140
Basisvoorzieningen Frysk plus 6 0 0 0
Boeken fan Fryslan 236 201 201 0
Cedin Frysk bernetydskrift Tsjek 17 18 18 0
Cedin Frysk jongereintydskrift LinKk 17 18 18 0
Cedin Frysk yn it underwiis 765 817 817 0
Cedin Fryske skoalleradio en TV 106 108 108 0
CSG Liudger MFU/MVO 332 0 0 0
Dichter fan Fryslan 3 3 2 0
Digitale hulpmiddelen Fries 57 0 0 0
Dingtiid Orgaan voor de Friese taal 106 115 116 -1
Europees buro foar lytse talen (EBLT) 11 11 11 0
FERS PLF LesNo lesbefoardering 24 24 24 0
FERS PLF Tomke lesbefoardering 29 30 30 0
Friese taal materiele instandhouding in onderwijs 410 415 828 -413
Friese taal Rijk 18 51 39 12
Frysk yn de skreaune media 83 84 84 0
Fryske Akademy 2.831 2.817 2.817 0
Fryske literer tydskrift De Moanne 77 78 78 0
Fryske Rie 10 5 5 0
Fryske taal yn it underwiis 1 3 1 2
Implementatie taalwetgeving 211 0 0 0
It Frysk Amateur Toaniel (IFAT) 9 11 11 0
Mercator Europeesk Kennissintrum foar Meartaligens 213 216 216 0
Network to Promote Linguistic Diversity NPLD 12 12 12 0
NHL Kennis en Bedrijfsnetwerk taalcoordinatoren 39 39 39 0
NHL Learare-opliedings Frysk 185 188 188 0
Omrop Fryslan 764 766 766 0
Prizebelied 107 31 28 4
Ried fan Fryske beweging 20 21 21 0
RuG Leerstoel Friese taal- en letterkunde 2 -2 -2 0
Sintrum Frysktalige Berne-opfang SFBO 587 596 596 0
St Gysbert Japicx-hus 9 0 0 0
St Hispel Frysk literer tydskrift Hjir 36 37 37 0
St It Skriuwerboun 4 4 4 0
St Ons Bildt 3 3 3 0
St Stellingwarver Schrieversronte 25 26 26 0
St Utjouwerij Frysk Toaniel (STUFT) 0 18 18 0
Stellingwerfs 38 24 24 0
Stenden learare-oplieding Frysk 67 68 68 0
Taalbelied 449 412 413 -1
Taalkado 141 147 145 2
Taalplan Frysk 2030 1.404 1.712 1.712 0
Uitvoeringsregeling Taal en Kultuer 185 235 235 0
Structurele budgetten 10.307 10.026 10.558 -532
Breed corona budget 2e pakket 0 66 66 0
Deltaplan Frysk basisvoorzieningen 290 262 256 6
Deltaplan Frysk en implementatie taalwet 96 0 0 0
Dingtiid Orgaan voor de Friese taal 0 60 33 27
Fries in het MBO 0 200 200 0
Fryske Akademy transitie 200 200 600 -400
Leeuwarden Fryslan City of Literature 315 338 338 0
Prizebelied 0 60 53 6
Ryksbydrage feroaring Kurrikulum 48 0 0 0
Taalbelied 204 1.764 1.556 207
Taalplan Frysk 2030 311 138 138 0
Tijdelijke budgetten 1.463 3.087 3.240 -153
Deltaplan Frysk basisvoorzieningen 160 0 0 0
Friese taal materiele instandhouding in onderwijs 0 0 -811 811
Reserves 160 0 -811 811
Totaal lasten 11.930 13.113 12.987 126
Baten
Taalbelied 3 0 0 0
Structurele budgetten 3 0 0 0
Totaal baten 3 0 0 0
Saldo van lasten en baten 11.927 13.113 12.987 126

Beleidsveld 5.3 Taal, media, onderwijs en letteren

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?

Doelstellingen beleidsveld 5.3

Terug naar navigatie - Doelstellingen beleidsveld 5.3

Het doel van het Friese taalbeleid is dat het gebruik van de Friese taal, inclusief de steektalen, natuurlijk en vanzelfsprekend is en blijft, zowel in ons onderwijs, het openbare leven als in onze vrije tijd. Een sterk taalbeleid draagt bij aan Brede Welvaart; een fijne leefomgeving waar de eigen taal kan worden gebruikt en doorgegeven aan volgende generaties. 2022 is het tweede jaar van ons taalbeleid voor de periode 2021-2024, zoals vastgelegd in de drie programmalijnen uit de beleidsnota Nij Poadium. Voor het onderwijs werken wij toe naar een rijk taalaanbod op school waarin alle leerlingen (van peuter tot promovendus) optimaal Fries kunnen leren en waardoor de onderwijskwaliteit van het vak Fries toeneemt. We willen dat het Fries overal te zien en te horen is in het straatbeeld en het openbare leven, ook in formele zin. 

Op grond van de Bestjoersôfspraak Fryske taal en kultuer (BFTK 2019-2023) heeft de provincie Fryslân de rol van Taalskipper. Als Taalskipper zorgt de provincie in overleg met het Rijk voor heldere aansturing, ambitie en samenwerking in het Friese taaldossier in de provincie Fryslân. Daarnaast financieren wij diverse taal(onderwijs)instellingen om ons beleid uit te voeren. We vergen deze instellingen om meer en beter samen te werken om zo te komen tot een beter op elkaar en de beleidsdoelen aansluitende taal(onderwijs)infrastructuur. 

Als provincie geven wij als Friestalig bestuursorgaan het goede voorbeeld door altijd in het eerste contact met Friezen in onze provincie het Fries te gebruiken. 

Afhankelijk van de voortgang van het landelijke project Curriculum.nu starten we met de realisatiefase van de vernieuwing van kerndoelen voor het vak Frysk via het project Kurrikulum.frl

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Als uitvoering van de rol van Taalskipper brengen wij bestuurders van gemeenten, Wetterskip Fryslân en de Veiligheidsregio Fryslân bij elkaar en stimuleren we dat ze actief met het uitvoeren van het Friese taalbeleid

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

De uitkomsten van het provinciaal onderzoek ‘Frysk yn de ekonomy’ zetten we om naar beleid. Met inzichtelijke do’s en don’ts kunnen bedrijven waar dat het beste past, eenvoudiger met het Frysk aan de slag gaan

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

De provincie heeft de Afûk als taalbevorderingsinstituut de opdracht gegeven om dit in samenwerking met organisaties uit de sector uit te werken. Dat vindt wel plaats, maar door corona en de economische ontwikkelingen heeft implementatie meer tijd nodig. De sector is daar veel meer op gefocust.

Geld

G

Door het subsidiëren van Omrop Fryslân zorgen we dat het Frysk op de radio, televisie en online een vanzelfsprekende stevige positie houdt

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

In het schooljaar 2021-2022 ronden we de 1-meting van het Taalplan Frysk 2030 af waarbij we het taalprofiel van scholen in het primair en voortgezet onderwijs toetsen en waarbij we hun bevragen op hun ambitie en de doorgaande leerlijn Frysk

Beleid

G

Tijd

O

Tijd (toelichting)

Alle schoolbezoeken zijn in het schooljaar 2021-2022 afgerond. Het eindrapport met de 1-meting wordt in het eerste kwartaal van 2023 opgeleverd. Corona is een vertragende factor geweest, omdat scholen eerder niet bezocht konden worden en er daarom een grote inhaalslag moest worden gemaakt. 

Geld

G

In samenwerking met de onderwijsinspectie versterken we het toezicht op het vak Frysk in het primair en voortgezet onderwijs

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Om het actief gebruik van het Fries in de nieuwe media/ het digitale domein te stimuleren en de kwaliteit van het (geschreven) Fries te verhogen, zorgen wij, met onze partners, voor de doorontwikkeling van de ‘Digitale Helpmiddels’

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ook scholen in de onderwijssectoren waar het aanbieden van het vak Frysk niet wettelijk verplicht is (voorschoolse opvang, middelbaar beroepsonderwijs, hoger beroepsonderwijs, wetenschappelijk onderwijs en speciaal onderwijs) worden aangemoedigd

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Ter uitvoering van het Taalplan Frysk 2030 subsidiëren we via de regeling ‘Frysk foar no en letter’ scholen in alle onderwijssectoren om de kwaliteit van het vak Frysk te verbeteren en het professionaliseren van leerkrachten

Beleid

G

Beleid (toelichting)

In 2022 is de regeling aangepast op basis van de behoefte en wensen vanuit het onderwijsveld. Dit heeft geleid tot veel meer aanvragen. Daarom is eind 2022 het subsidieplafond verhoogd om meer aanvragen mogelijk te maken.

Tijd

G

Geld

G

Via deelname aan het European Charter Classroom Activities (ECCA-project) stimuleren wij uitwisseling van Friese scholen met scholen in Europese regio’s met een minderheidstaal

Beleid

G

Beleid (toelichting)

De taalregio's Baskenland en Wales zijn er nu ook bij betrokken.

Tijd

G

Geld

G

Via het programma ‘Jong Frysk sjoernalistyke talint foar de takomst’ stimuleren we het verbeteren van het gebruik van de Friese taal en de kennis over Friese cultuur bij de Friese media

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Via onze subsidieregelingen en ons prijzenbeleid stimuleren wij de zichtbaarheid en het gebruik van het Frysk

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

We promoten en faciliteren via onze bijdrage aan het programma voor Leeuwarden City of Literature en onze bestaande subsidieregelingen de Friese literatuur

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij positioneren het Frysk als Europese regionale taal door actief lid te zijn van het Network to promote linguistic diversity (NPLD) en via Mercator

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Wij voeren de visie op de zichtbaarheid van het Fries uit in afstemming met het Rijk en de Friese bestuursorganen als onderdeel van de langetermijnagenda Frysk

Beleid

G

Tijd

G

Geld

G

Prestatie-indicatoren

Terug naar navigatie - Prestatie-indicatoren

Onderwerp

Indicator

Doelwaarde 2022

Realisatie 2022

Frysk yn ús ûnderwiis

Percentage van de scholen voor primair en voortgezet onderwijs die een vernieuwd taalprofiel hebben.

100%

100%

Frysk yn ús iepenbiere libben

Aantal gemeenten met een verordening Fries taalgebruik en vastgesteld nota taalbeleid

100%

85%

Frysk yn ús frije tiid

Aantal schrijversbeurzen

7

11

Aantal prijzen

4

6

Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting
Aantal gemeenten met een verordening Fries taalgebruik en vastgesteld nota taalbeleid:
Gemeente Ooststellingwerf ontbreekt nog. Daar zijn we met de gemeente over in gesprek.

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2021 Begroting 2022 na wijziging Rekening 2022 Saldo begroting en rekening
Lasten
Structurele budgetten 10.307 10.026 10.558 -532
Tijdelijke budgetten 1.463 3.087 3.240 -153
Reserves 160 0 -811 811
Totaal lasten 11.930 13.113 12.987 126
Baten
Structurele budgetten 3 0 0 0
Totaal baten 3 0 0 0
Saldo van lasten en baten 11.927 13.113 12.987 126
Mutatie reserves -160 0 811 -811
Mutatie tijdelijke budgetten 954 -421 -580 159
Mutatie structurele budgetten -35 0 -553 553
Resultaat van lasten en baten 12.687 12.692 12.665 27
Terug naar navigatie - Toelichting

Toelichting
Per saldo is er een resultaat van € 27.000,- op dit beleidsveld. Dit is als volgt te verklaren:

Structurele budgetten
De hogere last van € 532.000,- wordt voor € 553.000,- veroorzaakt door de subsidielastneming voor de materiële instandhouding Frysk. Cf. de regelgeving is de beklemde reserve in 2022 gevormd (projectsubsidie), terwijl er in de begroting rekening was gehouden met verspreiding van de last over 2022 t/m 2024 (boekjaarsubsidie). Via de mutatie structurele budgetten zijn de benodigde middelen uit volgende jaren naar voren gehaald.

Daarnaast is er een lagere last (vrijval) van € 21.000,-. Dit bedrag bestaat voornamelijk uit vrijval bij Fryske Taal Rijk, omdat de werkelijke kosten van opdrachten lager bleken bij de facturering in december en één opdracht met vertraging in de uitvoering en dus afrekening.

Tijdelijke budgetten
De hogere lasten van € 153.000,- op de tijdelijke budgetten bestaan voor € 400.000,- uit subsidielastneming voor de projectsubsidie transitie Fryske Akademy. Conform de regelgeving is de last volledig in 2022 genomen (projectsubsidie), terwijl er in de begroting rekening was gehouden met verspreiding van de last over 2022 t/m 2024 (jaarlijkse beschikking). Via de mutatie tijdelijke budgetten zijn de benodigde middelen uit volgende jaren naar voren gehaald.

Daarnaast is er voor in totaal € 290.000,- aan budget voor de subsidieplafonds Frysk foar no en letter, Lesoeren Frysk en Sichtberens fan it Frysk en voor het rijksdeel van DINGtiid via de mutatie tijdelijke budgetten naar 2023 overgebracht, omdat deze middelen beschikbaar moeten blijven voor besteding in 2023. Op Taalbelied algemeen is € 50.000,- meer uitgegeven en via de mutatie tijdelijke budgetten van 2023 naar 2022 gehaald, omdat in de tweede halfjaar de projectaanvragen meer waren dan verwacht voor het ingeschatte budget. De resterende € 6.000,- betreft vrijval op het budget Prizebelied, omdat de Vredeman de Vriespriis foar Arsjitektuer door omstandigheden niet in 2022 uitgereikt kon worden.

Reserves/mutatie reserves
Dit betreft de beklemde reserve voor de subsidie Materiële instandhouding Frysk. € 811.000,- schuift vanwege de regels rondom lastneming subsidies door naar 2023.

Wat heeft het programma gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het programma gekost?
Exploitatie - Bedragen x € 1.000 Realisatie 2021 Begroting 2022 na wijziging Rekening 2022 Saldo begroting en rekening
Totaal lasten 53.539 69.691 60.379 9.312
Totaal baten 3.310 2.943 2.707 236
Saldo van lasten en baten 50.229 66.749 57.672 9.077
Mutatie reserves 4.010 -12.043 -3.522 -8.521
Resultaat van lasten en baten 54.240 54.706 54.151 555

Toelichting
De financiële toelichting op de vraag “wat heeft het programma gekost” is opgenomen bij de afzonderlijke beleidsvelden.

Uitgebreide financiële tabel

Terug naar navigatie - Uitgebreide financiële tabel
Beleidsveld - bedragen x € 1.000 Realisatie 2021 Begroting 2022 Besteding 2022 Saldo 2022
Lasten
5.1 Leefomgeving 15.602 21.097 15.171 5.926
5.2 Cultuur en erfgoed 26.008 35.481 32.221 3.260
5.3 Taal, media, onderwijs en letteren 11.930 13.113 12.987 126
Totaal lasten 53.539 69.691 60.379 9.312
Baten
5.1 Leefomgeving 1.610 1.903 1.835 68
5.2 Cultuur en erfgoed 1.697 1.040 872 168
5.3 Taal, media, onderwijs en letteren 3 0 0 0
Totaal baten 3.310 2.943 2.707 236
Saldo van lasten en baten 50.229 66.749 57.672 9.077

Investeringen

Terug naar navigatie - Investeringen
Bedragen x € 1.000 Stand per 1-1-2022 uitgaven bijdragen derden Stand per 31-12-2022
Onderhanden werken 0 0 0 0
Opgeleverde werken 0 0 0 0
Afgerekende werken 0 88 88 0
Totaal 0 88 88 0

Balanspost reserves

Terug naar navigatie - Balanspost reserves
Bedragen x € 1.000 Stand per 1-1-2022 toevoeging onttrekking Stand per 31-12-2022
R. Ticketrisico's culturele producties 1.012 0 0 1.012
R. Reserve verstrekte subsidies 14.657 -768 1.534 12.355
Totaal 15.668 -768 1.534 13.366

Toelichting
Reserve Ticketrisico's culturele producties
De reserve Ticketrisico’s culturele producties is door Provinciale Staten blijvend beschikbaar gesteld voor ticketrisico’s bij podiumproducties die zijn opgenomen in de programmering LF2028. Deze subsidieregeling heeft als doel het gedeeltelijk afdekken van het risico dat de werkelijke inkomsten uit ticketverkoop, voor podiumproducties die zijn opgenomen in de programmering podiumproducties LF2028, achterblijven bij de geraamde inkomsten. In geval een hogere inkomst dan geraamd (dus een meevaller) deelt de provincie in de extra inkomsten. Deze vloeien naar de reserve Ticketrisico’s en kunnen weer worden ingezet voor de subsidieregeling. De ticketrisico-regeling heeft opengestaan van 17 april 2020 t/m 30 september 2022, dus voor de 1e triënnale.  Per ultimo 2022 zijn alle subsidies afgerekend en bedragen zijn bij de 2e berap 2022 teruggevloeid naar de reserve. Er is een evaluatie geweest en wij besluiten begin 2023 over het vervolg van deze regeling voor de 2e triënnale.

Reserve verstrekte subsidies
Deze reserve is gevormd in verband met de subsidielastneming van subsidies boven het drempelbedrag van € 900.000,- en betreft de volgende projecten: Sud Ie, De Welle en Afûk lisisjes/begelieding Spoar 8 & Searje 36.

Balanspost voorzieningen

Terug naar navigatie - Balanspost voorzieningen
Bedragen € 1.000 Stand per 1-1-2022 toevoeging aanwending Stand per 31-12-2022
V. Buma-legaten 160 209 6 363
V. Jorritsma-Boschmafonds 131 0 0 131
V. Legaat van Harinxma thoe Sloten 23 0 0 23
Totaal 314 209 6 517

Toelichting
Deze drie voorzieningen betreffen in het verleden ontvangen legaten of schenkingen. Per legaat/schenking zijn er destijds afspraken gemaakt over de rol van en activiteiten door de provincie met deze middelen.

De gelden uit het in 1910 verkregen Buma-legaat worden gebruikt voor aankopen voor de Buma-bibliotheek die onderdeel vormt van Tresoar. Rente en dividendinkomsten worden doorbetaald aan Tresoar.

Uit het Jorritsma-Boschmafonds, een legaat dat door de provincie Fryslân wordt beheerd sinds de jaren zestig, wordt vanaf 2011, eens in de vier jaar uit de renteopbrengsten van het stamkapitaal, aan jonge mensen met een laag of geen inkomen een bijdrage toegekend. De bijdrage is bedoeld als tegemoetkoming in de studiekosten in het volgen van een opleiding in het voortgezet onderwijs- of het middelbaar- of hoger beroepsonderwijs.

De gelden uit het in 1957 verkregen Van Harinxsma Thoe Sloten-legaat is bedoeld voor het in goede staat houden van de A.C.E.W. Els Collot d’Escurykamer in het Fries Museum en voor het onderhouden van enkele graven.

Balanspost overlopende passiva

Terug naar navigatie - Balanspost overlopende passiva
Bedragen € 1.000 Stand per 1-1-2022 toevoeging aanwending Stand per 31-12-2022
OP Leader/POP 3 Lopende kosten 83 83 0
OP SPUK C41 Flexibele inzet woningbouw 442 250 192
OP SPUK C10-1 Verbet digitale dienstverl Open Poen 194 51 245 0
OP SPUK C26 Culturele voorzieningen prov 2020 415 399 16
OP SPUK D13 Matching Rijk - Verbreding en vernieuw 74 333 283 124
OP Culture Up 4 5 9 0
OP SPUK C81 Opstellen en uitvoeren woondeals 281 281
OP SPUK C210 Flexibele inzet woningbouw 2e fase 702 702
Totaal 1.212 1.371 1.268 1.315

Toelichting
OP Leader/POP 3
Voor Leader/POP3-projecten Noordoost hebben we een declaratie van gemaakte en toekomstige kosten bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) ingediend en na toekenning verrekend met de reeds aangewende middelen.

OP SPUK C41 Flexibele inzet woningbouw
De SPUK Flexibele inzet woningbouw is ingezet voor de gelijknamige subsidieregeling. Daarnaast wordt er gewerkt aan de opbouw van een Fries versnellingsteam.

OP SPUK C10-1 Open Poen
De SPUK Open Poen is voor een pilot om de digitale dienstverlening te verbeteren.

OP SPUK C26 Culturele voorzieningen
De SPUK Culturele voorzieningen is de compensatie aan culturele instellingen voor door corona geleden schade in 2020. Door de late uitbetaling van het rijk van de tranche 2e halfjaar 2020 zijn deze middelen pas begin 2022 aan de instellingen overgemaakt worden. De resterende € 16.000,- wordt via de Sisa-methodiek halverwege 2023 afgerekend met het rijk.

OP SPUK D13 Verbreding en Vernieuwing
De SPUK Verbreding en vernieuwing is bedoeld voor een impuls binnen de cultuursector en middels een subsidieregeling in uitvoering.

OP Culture Up
OP Culture Up bestaat uit EU-middelen die deels in 2022 uitgegeven zijn en deels in 2023 uitgegeven zullen worden.

OP SPUK C26 Opstellen en uitvoeren woondeals
De SPUK C26 Opstellen en uitvoeren woondeals is voor de inhuur van capaciteit of expertise om intern ondersteuning te bieden, of om gemeenten te ondersteunen in het opstellen en uitvoeren van de woondeals.

OP SPUK C210 Flexibele inzet woningbouw 2e fase
Dit is het vervolg op de SPUK C41 Flexibele inzet woningbouw en de middelen worden ingezet voor het Fries versnellingsteam.