1. Blz. 1 2e Bestuursrapportage 2022
    1. Blz. 2 2e Bestuursrapportage 2022
    2. Blz. 3 Programma's
      1. Blz. 4 Inleiding
        1. Blz. 5 Inleiding
        2. Blz. 6 Toevoegingen en onttrekkingen
      2. Blz. 7 Samenvatting
        1. Blz. 8 Samenvatting financieel
        2. Blz. 9 Begrotingssaldo na wijziging
        3. Blz. 10 Inzicht in vrijval
        4. Blz. 11 Totaaloverzicht
      3. Blz. 12 Beleidsprogramma 1: Bestuur
        1. Blz. 13 Portefeuillehouders
        2. Blz. 14 Beleidsveld 1.1 Provinciale Staten en Statengriffie
          1. Blz. 15 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 16 Doelstellingen beleidsveld 1.1
              1. Blz. 17 De griffie werkt volgens een door het Presidium vastgesteld werkplan
              2. Blz. 18 We werken volgens een (jaar-)kalender en stemmen deze periodiek af met GS.
              3. Blz. 19 We maken alle relevante Stateninformatie digitaal toegankelijk en verbeteren continu de digitale dienstverlening.
              4. Blz. 20 We brengen de provinciale politiek onder de aandacht van zoveel mogelijk inwoners van Fryslân
              5. Blz. 21 We laten inwoners kennis maken met de politiek, door diverse activiteiten te organiseren zoals het statenspel, het Fries jeugdparlement en de gast van de staten
              6. Blz. 22 We betrekken jongeren actief bij de politiek vanuit een integraal plan rondom jongerenparticipatie. Hierbij werken we ook samen met andere overheden (o.a. de provincie Zeeland)
              7. Blz. 23 We stimuleren het gebruik van startnotities.
              8. Blz. 24 We noteren alle moties, toezeggingen, en aanbevelingen van de NRK en bewaken de tijdige afhandeling er van
              9. Blz. 25 We verbeteren, waar mogelijk, provinciaal beleid en planning- en controlproducten. We maken deze (digitaal) toegankelijker en transparanter. In 2022 verwerken we de uitkomsten van de hiervoor gestarte pilot
              10. Blz. 26 We geven een vervolg aan het introductie- en opleidingsprogramma voor Statenleden, waarbij kennisbehoefte van Statenleden leidend is
              11. Blz. 27 We leggen verbindingen en onderhouden contacten binnen de ambtelijke organisatie (bijvoorbeeld door periodiek overleg tussen Statenadviseurs en belangrijkste contactpersonen binnen de opgaventeams)
              12. Blz. 28 Wij brengen de werkzaamheden van de griffie en Provinciale Staten actief onder de aandacht bij de ambtelijke organisatie (bijvoorbeeld door het organiseren van de cursus ‘politieke sensitiviteit’)
              13. Blz. 29 Wij verzorgen de verstrekking en de afrekening van de subsidies aan de Provinciale Statenfracties volgens de verordening ondersteuning Statenfracties 2017
          2. Blz. 30 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 31 Toelichting indicator
        3. Blz. 32 Beleidsveld 1.2 Gedeputeerde Staten
          1. Blz. 33 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 34 Doelstellingen beleidsveld 1.2
              1. Blz. 35 ‘Geluk op 1’ is de centrale ambitie in ons bestuursakkoord. Om dat te bereiken streven we naar het vergroten van de brede welvaart in Fryslân. We lagen in 2021 op koers, maar corona en de aanpak daarvan stellen ons voor grote uitdagingen.
              2. Blz. 36 Elke gedeputeerde heeft een bestuursadviseur en secretaresse
              3. Blz. 37 De Commissaris van de Koning krijgt ondersteuning van het kabinet en een communicatie¬adviseur
              4. Blz. 38 De bestuursadviseurs en communicatieadviseur ondersteunen de gedeputeerden en de Commissaris van de Koning met perswoordvoering, het voorbereiden van publieke optredens en geven algemene advisering.
              5. Blz. 39 Het college van Gedeputeerde Staten werkt zo veel mogelijk digitaal
          2. Blz. 40 Prestatie-indicatoren
        4. Blz. 41 Beleidsveld 1.3 Commissaris van de Koning
          1. Blz. 42 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 43 Doelstellingen beleidsveld 1.3
              1. Blz. 44 De CdK ziet toe op een ordelijk verloop van procedures voor benoemingen, herbenoemingen en ontslag van burgemeesters
              2. Blz. 45 De CdK brengt met regelmaat bezoeken aan de gemeenten in de provincie
              3. Blz. 46 De CdK adviseert over de voorstellen voor het verlenen van Koninklijke onderscheidingen (lintjes), over predicaten Koninklijk en Hofleverancier, en ook over Koninklijke erepenningen
              4. Blz. 47 De CdK onderhoudt de contacten met het Koninklijk Huis. Hij ontvangt de Koning wanneer deze Fryslân bezoekt en geleidt verzoeken aan het Koninklijk Huis door
              5. Blz. 48 De CdK bevordert de samenwerking van de besturen van provincie, gemeente en waterschap met rijksambtenaren en met de krijgsmacht. Daarnaast bemiddelt hij bij problemen op het gebied van (inter)bestuurlijke verhoudingen
              6. Blz. 49 De CdK houdt bestuurlijk toezicht op de Veiligheidsregio Fryslân
              7. Blz. 50 De CdK rapporteert aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over de uitvoering van zijn rijkstaken. Hij kan gevraagd of ongevraagd advies geven aan de regering of de ministers
              8. Blz. 51 De CdK heeft een belangrijke representatieve functie
          2. Blz. 52 Prestatie-indicatoren
        5. Blz. 53 Beleidsveld 1.4 Kwaliteit van het bestuur
          1. Blz. 54 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 55 Doelstellingen beleidsveld 1.4
              1. Blz. 56 Met (samenwerkende clusters van) gemeenten hebben we periodiek bestuurlijk overleg, op basis van beleidsambities op terrein van bestuur en financiën, ook in relatie tot Covid en in het licht van de raadsverkiezingen/nieuwe bestuursperiode.
              2. Blz. 57 Tevens hebben wij periodiek overleg met het bestuur van de Vereniging van Friese Gemeenten (VFG) over zaken van gemeenschappelijk belang
              3. Blz. 58 We versterken de weerbaarheid tegen ondermijnende criminaliteit verder in onze eigen werkprocessen en we geven samen met onze ketenpartners een impuls aan het blijvend versterken van de Friese overheidsketen.
              4. Blz. 59 We voeren een aantal pilots op het terrein van bestuurlijke vernieuwing uit, alleen of (bij voorkeur) in samenwerking met onze bestuurlijke en andere partners
              5. Blz. 60 We voeren de nieuwe werkwijze voor omgang met grote integrale maatschappelijke initiatieven in
              6. Blz. 61 We gaan van start met de nieuwe werkwijze(n) voor regionale samenwerking
              7. Blz. 62 IBT is voor het eerst in 2022 risicogericht en afgestemd op de betreffende gemeenten en Wetterskip (maatwerk)
          2. Blz. 63 Prestatie-indicatoren
        6. Blz. 64 Beleidsveld 1.5 Bestuurlijke samenwerking
          1. Blz. 65 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 66 Doelstellingen beleidsveld 1.5
              1. Blz. 67 In 2022 organiseren we mee en nemen we deel aan het Noord-Nederlandse programma van de European Week of Regions and Cities (EWCR)
              2. Blz. 68 We organiseren in 2022 een Fryslândei in Brussel
              3. Blz. 69 We leveren in 2022 inzet voor het functioneren van het Omgevingsberaad Waddengebied (OBW) en gebruiken het orgaan om de ontwikkelingen in het Waddengebied te bespreken
              4. Blz. 70 Via het Programma Rijke Waddenzee draagt de provincie bij aan de duurzame ontwikkeling van het Waddengebied
              5. Blz. 71 In 2022 is in alle vijf regio’s de bestuurlijke samenwerking operationeel en zoeken daarbij de verbinding met de parallelle processen De Friese Aanpak en Bestuurlijk overleg Friese samenwerking van overheden
              6. Blz. 72 In 2022 gaan we bij meerdere vraagstukken de bevolking betrekken via het Fries digitaal platform en/of de meningspeilingen van het Friese sociaal Planbureau
              7. Blz. 73 In 2022 gaan we een voortvarende start maken als provincie waarin geëxperimenteerd wordt met vernieuwend samenwerken, dit volgens de overeenkomst daarover met Zeeland en BZK
              8. Blz. 74 In 2022 wordt aan uw Staten nieuw participatiebeleid voorgelegd ter besluitvorming
          2. Blz. 75 Prestatie-indicatoren
        7. Blz. 76 Inzet beschikbare middelen programma 1 Bestuur
          1. Blz. 77 Inzet beschikbare middelen
          2. Blz. 78 Uitgebreide financiële tabel
          3. Blz. 79 Voorstel begrotingswijziging
      4. Blz. 80 Beleidsprogramma 2: Infrastructuur
        1. Blz. 81 Portefeuillehouders
        2. Blz. 82 Beleidsveld 2.1 Algemeen beleid en verkeersveiligheid
          1. Blz. 83 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 84 Doelstellingen beleidsveld 2.1
              1. Blz. 85 Samen met de Friese gemeenten, andere provincies en het Rijk geven we uitvoering aan het Regionaal Mobiliteitsprogramma
              2. Blz. 86 Het meetnet voor wegverkeer uitbreiden zodat invulling gegeven wordt aan de implementatie van de nieuwe Europese geluidswetgeving (SWUNG 2) geluidhinder
              3. Blz. 87 Vanuit de RAL wordt in beeld gebracht welke kansen er zijn voor snelladen, logistiek laden en laden van pleziervaart. Tevens wordt in opdracht van de provincie en gemeenten gestart met het plaatsen van laadinfrastructuur in de publieke ruimte, als
              4. Blz. 88 Met het programma Doortrappen zetten we maximaal in op de veiligheid van de combinatie 70+ verkeersdeelnemer op een (elektrische) fiets. We doen dat ook hier samen met gemeenten en maatschappelijke organisaties
              5. Blz. 89 We gebruiken de zogenoemde “Basispakketten PVE (permanente verkeerseducatie)” om extra inzet te plegen op de doelgroep jongeren (in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs)
              6. Blz. 90 Voor de speerpunten Snelheid en Alcohol/Drugs is in 2021 in de Kerngroep Verkeershandhaving een radarplan en een controleplan besproken dat moet leiden tot verdubbeling van het aantal controles (peiljaar 2017)
              7. Blz. 91 We geven, samen met partners, uitvoering aan de in het BO-MIRT gemaakte afspraken over minder hinder, nationaal toekomstbeeld fiets, smart mobility, Veilig, Slim en Duurzaam, Ov-verbinding Randstad Noord-Nederland, infrastructuur knelpunten, verdu
          2. Blz. 92 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 93 Toelichting
        3. Blz. 94 Beleidsveld 2.2 Verbetering infrastructuur
          1. Blz. 95 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 96 Doelstellingen beleidsveld 2.2
              1. Blz. 97 Het onderzoek naar de toekomstbestendigheid van de N354 tussen Sneek en Leeuwarden is afgerond (resultaat 35) en heeft tot helderheid geleid hoe verkeersveiligheid en doorstroming verbeterd kan worden op deze verbinding
              2. Blz. 98 Vanuit het gebiedsproces Hegewarren is duidelijkheid gegeven of er synergie is tussen de vaarweg Drachten en andere ontwikkelingen in de Hegewarren, alsmede of een verbetering van de vaarweg daardoor haalbaar geacht wordt
              3. Blz. 99 We zijn in gesprek met het Rijk over de bruggen bij Skarster Rien en Bolsward en agenderen deze voor het BO-MIRT
              4. Blz. 100 Bekend is welke vier snelfietsroutes in Fryslân gerealiseerd gaan worden (resultaat 41). De voorbereidingen hiervoor zijn in ieder geval opgestart en zo mogelijk vindt (een deel van de) uitvoering al in 2022 plaats
              5. Blz. 101 We werken verder aan de opwaardering van het Van Harinxmakanaal (resultaat 37). Daarnaast staan in 2022 volgende werkzaamheden gepland: uitvoering aanpassing van wachtplaatsen bij een aantal bruggen, voorbereidingen bochtverruimingen, uitvoering
              6. Blz. 102 Met het Rijk willen we in het BO MIRT 2022 het convenant afkoopsom eenmalige vervanging Tsjerk Hiddessluizen in sluizen Harlingen kunnen voorleggen. Voor de bochtverruiming Franeker willen we in 2022 een definitief reconstructieplan overeen zijn
          2. Blz. 103 Toelichting
          3. Blz. 104 Prestatie-indicatoren
          4. Blz. 105 Toelichting
        4. Blz. 106 Beleidsveld 2.3 Instandhouding provinciale infrastructuur
          1. Blz. 107 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 108 Doelstellingen beleidsveld 2.3
              1. Blz. 109 Wij beheren, programmeren en onderhouden de provinciale infrastructuur conform het door PS vastgestelde onderhoudsniveau en gaan door met het verder professionaliseren van ons assetmanagementsysteem (inclusief rapportage)
              2. Blz. 110 We voeren binnen het meerjarenprogramma ‘Kunstwerken’ renovaties en vervangingen uit volgens de planning in het uitvoeringsprogramma ‘Verkeer en Vervoer 2022’
              3. Blz. 111 We werken verder aan het uitbreiden van het aantal bruggen dat wordt aangesloten op de al in bedrijf genomen bediencentrale (in de tijdelijke huisvesting) en realiseren een definitieve bediencentrale gecombineerd met een steunpunt voor Provinciale
              4. Blz. 112 Wij dragen zorg voor een veilige en vlotte doorvaart door middel van het op professionele wijze bedienen van provinciale bruggen en sluizen gelegen over de vaarwegen in Fryslân
              5. Blz. 113 We bestrijden gladheid op provinciale wegen en breken het ijs op provinciale vaarwegen
              6. Blz. 114 We zorgen voor nautisch toezicht op onze vaarwegen en professionaliseren de integrale samenwerking met politie en andere handhavende diensten
              7. Blz. 115 We doorlopen het besluitvormingsproces voor de herverdeling van de steunpunten, en starten met de uitvoering van de herverdeling en daaraan gekoppeld het energieneutraal maken van de te handhaven steunpunten (conform het vastgestelde implementatie)
              8. Blz. 116 We gaan door met het afhandelen van de oorspronkelijk ruim 1700 geïdentificeerde dossiers van oneigenlijk gebruik van provinciale eigendommen die in 2024 opgelost moeten zijn
          2. Blz. 117 Toelichting
          3. Blz. 118 Prestatie-indicatoren
          4. Blz. 119 Toelichting
        5. Blz. 120 Beleidsveld 2.4 Openbaar vervoer
          1. Blz. 121 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 122 Doelstellingen beleidsveld 2.4
              1. Blz. 123 We zorgen dat de concessies beheerd worden en worden uitgevoerd overeenkomstig met hetgeen is vastgelegd in de concessies
              2. Blz. 124 Wij willen een goed toegankelijk en beschikbaar Openbaar Vervoer in Fryslân en waar mogelijk willen we dat verbeteren
              3. Blz. 125 Wij willen zoveel mogelijk de continuïteit van het OV borgen. Daarbij zijn wij afhankelijk van de na te leven maatregelen als gevolg van de coronacrisis. De financiële gevolgen hiervan zijn nu nog niet te overzien
              4. Blz. 126 We betrekken hierbij de resultaten 42 tot en met 49 (zie ook prestatie indicatoren) uit het bestuursakkoord. Het betreft het verduurzamen van het OV (resultaat 42), een gelijkwaardig OV op het Friese platteland in de nieuwe busconcessie
              5. Blz. 127 Er vindt een start van het besluitvormingtraject plaats over de inhoudelijke richting met bijbehorende financiële middelen waar het gaat om de nieuwe busconcessie (2024-2034)
              6. Blz. 128 Wij werken aan afspraken met het Rijk en andere partners over de verduurzaming van het Openbaar Vervoer
              7. Blz. 129 Afspraken over stappen ten aanzien van de realisatie van de Lelylijn als vervolg op het nieuwe Regeerakkoord en het validatie-onderzoek Deel B van het Deltaplan Noordelijk Nederland
          2. Blz. 130 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 131 Toelichting
        6. Blz. 132 Inzet beschikbare middelen programma 2 Infrastructuur
          1. Blz. 133 Inzet beschikbare middelen
          2. Blz. 134 Uitgebreide financiële tabel
          3. Blz. 135 Voorstel begrotingswijziging
      5. Blz. 136 Beleidsprogramma 3: Omgeving
        1. Blz. 137 Portefeuillehouders
        2. Blz. 138 Inleiding
        3. Blz. 139 Beleidsveld 3.1 Natuur en landschap
          1. Blz. 140 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 141 Doelstellingen beleidsveld 3.1 Natuur
              1. Blz. 142 Herstelprogramma biodiversiteit de uitvoering van de agenda herstel biodiversiteit samen met de stakeholders is vormgegeven
              2. Blz. 143 Herstelprogramma biodiversiteit een eerste jaarplan voor de uitvoering van de agenda biodiversiteit is in uitvoering genomen
              3. Blz. 144 Herstelprogramma biodiversiteit aantal voorbeeld projecten is uitgevoerd
              4. Blz. 145 De stikstofdepositie daalt in de 11 stikstofgevoelige natuurgebieden. De te bereiken doelstelling hierin is uitgewerkt, zo ook de werkwijze
              5. Blz. 146 Een vastgestelde aanpak voor invasieve exoten
              6. Blz. 147 Ganzenschade 5-10% lager dan het gemiddelde van de voorgaande twee jaren
              7. Blz. 148 Zorgen voor extra beheermiddelen voor de uitvoering van het Aanvalsplan Grutto
              8. Blz. 149 Indienen van een LIFE aanvraag voor optimalisatie en duurzaam behoud weidevogelbiotoop
              9. Blz. 150 Een strategische nota grond natuuropgave
              10. Blz. 151 Evaluatie en nieuw aanbod van Natuer mei de Mienskip vanuit provincie inbrengen in PS
              11. Blz. 152 Vaststellen van de evaluatiedocumenten Natura 2000 beheerplannen
              12. Blz. 153 Vaststellen 2e beheerplanperiode Natura 2000 beheerplan Groote Wielen
              13. Blz. 154 Uitvoeren van de maatregelen in het uitvoeringsprogramma Natuur
              14. Blz. 155 Uitvoeren van de maatregelen in de Natura 2000 beheerplannen
              15. Blz. 156 Uitvoeren van minimaal twee openstellingstranches SKNL
              16. Blz. 157 Opstellen van het Natuurbeheerplan 2023
              17. Blz. 158 Uitvoeren van de SNL en ANLb regelingen
            2. Blz. 159 Doelstellingen beleidsveld 3.1 Stikstof
              1. Blz. 160 Wij hebben afspraken gemaakt met de landbouw sector over hoe de stikstofdoelen in Fryslân gerealiseerd worden
              2. Blz. 161 Wij hebben afspraken gemaakt met de piekbelasters uit de industrie over emissiereductie en maatregelen
              3. Blz. 162 Wij hebben beleid vastgesteld over hoe wordt omgegaan met de latente ruimte
              4. Blz. 163 Wij hebben contact met de piekbelasters uit de landbouw en afspraken gemaakt over bronmaatregelen, of verplaatsing
              5. Blz. 164 Wij hebben de voorverkenning van de gebiedsgerichte aanpak in de randzones afgerond en hebben een begin gemaakt met de voorbereiding in het gebied
              6. Blz. 165 Wij stellen het uitvoeringsprogramma op waarin concreet is uitgewerkt wat de stikstofdoelstelling is voor de provincie Fryslân en hoe deze gerealiseerd gaat worden
            3. Blz. 166 Doelstellingen beleidsveld 3.1 Landschap en ruimtelijke kwaliteit
              1. Blz. 167 Via cofinanciering van het Europese programma POP, onderdeel niet productieve investeringen voor landschap, subsidiëren wij projecten voor het herstel van landschap en in samenhang daarmee voor herstel van natuur en biodiversiteit.
              2. Blz. 168 Via Panorama2028/DeUitkijkers vergroten we de maatschappelijke aandacht voor ruimtelijke kwaliteit en het Friese landschap door ontwerpend onderzoek
              3. Blz. 169 We komen, via de inzet van het ruimtelijk kwaliteitsteam, in overleg met partijen, gezamenlijk tot goede oplossingen voor het landelijk gebied. Hierbij maken wij gebruik van werkwijzen zoals De Nije Pleats en de Sinnetafel
              4. Blz. 170 We stellen een Programma Landschap op waarin we de in de Startnotitie Programma Landschap ingezette koers voor een provinciale rol verder uitwerken. Ook stellen we hierbij een uitvoeringsagenda op om de koers ook daadwerkelijk in het veld zichtbaar
              5. Blz. 171 We subsidiëren de Nationale Landschappen (Noardlike Fryske Wâlden en Stichting Mar en Klif) en Landschapsbeheer Fryslân (LBF) met als doel behoud, beheer en ontwikkeling van de landschappen
              6. Blz. 172 We zoeken de samenwerking met LF2028 – Arcadia (BOSK) om onze beleidsdoelen op een vernieuwende manier onder de aandacht van de Mienskip te brengen, ook als opmaat naar de Landschapstriënnale 2023
          2. Blz. 173 Prestatie-indicatoren natuur
          3. Blz. 174 Toelichting natuur
          4. Blz. 175 Prestatie-indicatoren stikstof
          5. Blz. 176 Toelichting stikstof
          6. Blz. 177 Prestatie-indicatoren landschap en ruimtelijke kwaliteit
        4. Blz. 178 Beleidsveld 3.2 Landbouw
          1. Blz. 179 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 180 Doelstellingen beleidsveld 3.2
              1. Blz. 181 In navolging van 2021 formuleren met inbreng van stakeholders een integrale landbouwagenda
              2. Blz. 182 We leveren in 2022 inbreng en lobby’en voor het Nationaal Strategisch Plan, dat op rijksniveau opgesteld wordt, zodat nieuwe GLB-regelingen optimaal inzetbaar zijn voor Fryslân.
              3. Blz. 183 Openstellen van maatregelen uit het POP3 Transitieprogramma voor 2022
              4. Blz. 184 We voeren de regiodeal Noord Nederland natuurinclusieve Landbouw uit via drie pijlers: 1. een gebiedsgerichte aanpak, 2. het ontwikkelen van instrumentarium, 3. inzet op netwerk en communicatie
              5. Blz. 185 We werken samen met de partners in de Agro Agenda aan het kwaliteits-/streefbeeld 2030
              6. Blz. 186 Potato Valley is een toegankelijk en essentieel kenniscentrum geworden op het gebied van zilte teelt en biedt ondernemers perspectief op nieuwe verdienmodellen
              7. Blz. 187 We stellen de maatregel Jonge Boeren regeling in het POP3 programma (vanaf eind 2020) open
              8. Blz. 188 Naast de concrete aandacht voor de landbouwagenda zoeken we ook de verbindingen met andere beleidsthema’s en -velden gekoppeld aan de landbouw. Ook vanuit de vraagkant vanuit deze beleidsthema’s zal landbouw betrokken zijn
              9. Blz. 189 Verbinding zoeken met andere beleidsthema’s kan er ook toe leiden dat gezamenlijk naar financiering van de gekoppelde doelen kan worden gezocht
              10. Blz. 190 De aanpak van stikstof wordt voor de komende jaren een belangrijk thema. Het opgaventeam Landbouw krijgt hier een belangrijke rol in. Zoveel mogelijk met externe partijen, de sector en partners (in en extern) wordt bedacht hoe dit te organiseren
          2. Blz. 191 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 192 Toelichting
        5. Blz. 193 Beleidsveld 3.3 Veenweide
          1. Blz. 194 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 195 Doelstellingen beleidsveld 3.3
              1. Blz. 196 De eerste herijking van het Veenweideprogramma 2021-2030 vindt plaats en wordt ter besluitvorming aangeboden. In deze herijking wordt in ieder geval ingegaan op drie onderdelen, namelijk:
              2. Blz. 197 Eventuele aanvullende vormen van ondersteuning en de toekomstige inrichting van hoogwatercircuits voor de funderingsproblematiek
              3. Blz. 198 De reductiedoelstelling voor het Friese veenweidegebied op basis van de landelijke verdeling van de opgave om in de veenweidegebieden 1 megaton CO2 equivalenten te verminderen
              4. Blz. 199 Of de veengebieden met een veenpakket dunner dan 80 cm (inclusief moerige gronden) en de veengebieden met een dik kleidek (dikker dan 40 cm) ook een bijdrage moeten leveren aan de taakstelling die is afgesproken in het klimaatakkoord,
              5. Blz. 200 In de uitvoering hebben we het programma in 2021 ingericht op basis van programmalijnen (PL) en dit bouwen we verder uit
              6. Blz. 201 PL 1: Waterbeheer en klimaatadaptatie
              7. Blz. 202 PL 2: Bodem en grondgebruik
              8. Blz. 203 PL 3: It Nije Buorkjen
              9. Blz. 204 PL 4: Leefomgeving, natuur en biodiversiteit
              10. Blz. 205 PL 5: Integrale gebiedsaanpak
              11. Blz. 206 PL 6: Onderzoek en monitoring
              12. Blz. 207 Voor waterbeheer en klimaatadaptatie werken we aan proeven en demonstraties, zoals HAKLAM, Boeren Meten Water en greppelinfiltratie om de grondwaterspiegel te verhogen
              13. Blz. 208 Voor Bodem en grondgebruik richten we proefvelden en demonstratievelden in voor het overlagen van veen en het keren van veenprofielen. Ook willen we een proeftuin bodem inrichten en andere bodemproeven uitvoeren en kunnen demonstreren
              14. Blz. 209 Voor het vormgeven van It Nije Buorkjen zullen we het uitgewerkte flankerend beleid voor het eerst testen in Aldeboarn – De Deelen. In samenwerking met de landbouwadviespool werken we daarnaast aan opleiding/begeleiding van adviseurs die de boeren
              15. Blz. 210 Voor leefomgeving, natuur en biodiversiteit ligt de focus op het uitwerken van een funderingsaanpak en de mogelijkheden om natuurgebieden versneld te vernatten
              16. Blz. 211 Voor het ontwikkelgebied Aldeboarn-De Deelen wordt het gebiedsplan vastgesteld en wordt verder ingezet op het doen van grondaankopen vooruitlopend op het gebiedsplan
              17. Blz. 212 Voor het ontwikkelgebied Hegewarren wordt een besluit genomen over de toekomstige inrichting, het vervolgproces en afspraken gemaakt over de manier waarop verschillende partijen hierin gaan samenwerken
              18. Blz. 213 Er wordt een vervolg gegeven aan de ontwikkeling van technische innovatie in de gebiedsprocessen. Komend jaar vinden pilots, demonstraties en praktijkproeven plaats om de veenoxidatie, bodemdaling en CO2-emissie te reduceren.
          2. Blz. 214 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 215 Toelichting
        6. Blz. 216 Beleidsveld 3.4 Water en milieu
          1. Blz. 217 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 218 Doelstellingen beleidsveld 3.4 Water
              1. Blz. 219 We zien erop toe dat het Wetterskip 25 km regionale boezemkaden op hoogte brengt en dat deze waar mogelijk natuurvriendelijk worden ingericht of andere functies integraal zijn meegenomen
            2. Blz. 220 Doelstellingen beleidsveld 3.4 Voldoende water
              1. Blz. 221 Samen met Wetterskip Fryslân en andere partijen voeren wij vijf projecten uit om water vast te houden op de hogere zandgronden van Fryslân. Dit is in lijn met de doelstelling voor “wateropvang” uit bestuursopdracht 13
              2. Blz. 222 We zien erop toe dat het Wetterskip jaarlijks gemiddeld 150 ha inricht ter voorkoming van wateroverlast. Dit is in lijn met de doelstelling voor “waterretentie” uit bestuursopdracht 13
              3. Blz. 223 We treffen maatregelen om de verdroging te bestrijden voor 250 ha in met name de Natura 2000 gebieden
              4. Blz. 224 We stellen samen met Wetterskip Fryslân een lange termijnverkenning op voor de Friese Boezem
            3. Blz. 225 Doelstellingen beleidsveld 3.4 Schoon water
              1. Blz. 226 In 2022 gaan we samen Wetterskip Fryslân verder met de uitvoering van het maatregelenpakket KRW zoals we dat ons voorgenomen hebben in de KRW-nota.
              2. Blz. 227 De provincie heeft een rol in de bescherming van niet-KRW wateren (bebouwd gebied, natuur en landelijk gebied). In de periode 2022-2025 regelen we deze bescherming. We monitoren de als indicator voor hoeveel gemeenten dit voor het bebouwde gebied
              3. Blz. 228 In bebouwd gebied leiden gemeenten en wetterskip samen doelen af en formuleren zij maatregelen. De provincie heeft een faciliterende rol. Per jaar wordt dit proces voor ca. 4 gemeenten opgestart
              4. Blz. 229 Voor de natuurwateren zijn de doelen helder, maar ontbreekt nog inzicht in knelpunten en maatregelen. In 2023 en 2024 werken we dat voor een selectie van de gebieden uit
              5. Blz. 230 In landelijk gebied werken we aan het formuleren van doelen/streefbeelden en het promoten van natuurvriendelijk inrichten en onderhouden
              6. Blz. 231 We stellen de Bkl-normen voor KRW-wateren ook vast als richtwaarde voor overig water
              7. Blz. 232 Bij de bestaande zwemwaterlocaties in oppervlaktewater zien wij in 2022 erop toe dat de aangewezen zwemplaatsen voldoen aan de eisen
              8. Blz. 233 De kwaliteit van het grondwater dient goed te zijn. Humane invloed (chemische stoffen) die de kwaliteit verslechtert dient vermeden te worden
              9. Blz. 234 Grondwater dat voor drinkwater wordt gebruikt wordt beschermd
            4. Blz. 235 Doelstellingen beleidsveld 3.4 VTH - milieu en natuur
              1. Blz. 236 Beoordelen hoe het reguliere stikstoftoezicht en handhaving verder wordt ingevuld, op basis van de resultaten van een project in 2021 bij provinciale bedrijven en een pilot gecombineerde WABO/ Wnb controle bij agrarische bedrijven.
              2. Blz. 237 De provincie verzorgt het (bestuurlijk) voorzitterschap en het secretariaat van het ambtelijk en bestuurlijk VTH-overleg. De provincie neemt het initiatief tot het driemaal per jaar houden van het ambtelijk en bestuurlijk overleg.
              3. Blz. 238 De provincie zorgt met de deelnemers van het VTH-overleg voor een jaarlijks VTH uitvoeringsprogramma, aan de hand van het meerjarenprogramma, en coördineert de samenwerking; resultaten jaarschijf 2022 worden eind 2021 geformuleerd.
              4. Blz. 239 Afspraken gemaakt over het bodembeleid tussen Rijk, IPO en VNG voor de periode 2022-2026 waaronder de buitenproportionele bodemopgaven (o.a. nieuwe stoffen, bodemgezondheid en klimaatadaptatie). De Omgevingsvisie is daarbij de leidraad.
              5. Blz. 240 Uitvoeren Actieplan Geluid 2018-2022: resultaten jaarschijf 2022.
              6. Blz. 241 Uitvoeren monitoring meetnet zoutwinning onder de Waddenzee, voor de periode 2019-2049, voor het vaststellen of er bodemdaling plaatsvindt door de zoutwinning.
              7. Blz. 242 Een werkwijze voor de inzet van actieve publicatie; prestatie-indicatoren voor VTH-taken en eenduidige meetbare registratie van naleving VTH taken. Hiervoor is een onderzoek naar de verbetering BIG-8 beleidscyclus uitgevoerd.
              8. Blz. 243 Uitvoeren van de taken ten aanzien van vergunningverlening, toezicht en handhaving a.d.h.v. het VTH beleid 2019-2023 en de resultaten van het VTH Jaarwerkprogramma 2021, die behoren tot dit beleidsveld door de provincie, FUMO en ODG.
              9. Blz. 244 Uitvoeren van de Wet Natuurbescherming (Houtopstanden, Stikstof, Soorten en Gebied) door aanvragen t.a.v. afhandeling vergunningen, ontheffingen en adviezen te verwerken. Ook voeren we taken voor de Natuurschoonwet en de Wadloopverordening uit.
              10. Blz. 245 Vaststellen startnotitie bodembeleid (voorjaar 2022) en verder invulling geven aan het transitieprogramma kennis- en innovatie bodem en ondergrond. De overdracht realiseren van de locaties bodemverontreiniging naar de gemeenten voor start Ow.
              11. Blz. 246 Voorbereiden en vaststellen nazorgplannen voor Trijehus, Ald Dwinger en Garyperhoeke. Uitvoeren nazorgbeheer en actualiseren van nazorgplannen voor Skinkeskans en Leeuwarden. Actualiseren van nazorgplannen De Wierde en de stort nabij Ouwsterhaule.
          2. Blz. 247 Prestatie-indicatoren water
          3. Blz. 248 Toelichting schoon water
          4. Blz. 249 Prestatie-indicatoren voldoende water
          5. Blz. 250 Toelichting voldoende water
          6. Blz. 251 Prestatie-indicatoren schoon water
          7. Blz. 252 Toelichting schoon water
          8. Blz. 253 Prestatie-indicatoren VTH - milieu en natuur
          9. Blz. 254 Toelichting VTH - milieu en natuur
        7. Blz. 255 Beleidsveld 3.5 Energietransitie
          1. Blz. 256 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 257 Doelstellingen beleidsveld 3.5
              1. Blz. 258 Energie opwekken: We voeren de gezondheidsmonitor ten behoeve van windpark Nij Hiddum-Houw uit. Verder gaan we aan de slag met een ‘windmolenmakelaar’
              2. Blz. 259 Energie besparen: We dragen bij aan de provinciale ambitie van 25% energiebesparing door aan te sluiten bij een aantal financiële regelingen
              3. Blz. 260 Klimop is een door het rijk gefinancierd programma dat de eigenaren van (klein) maatschappelijk vastgoed scans aanbiedt die inzicht geven in energiebesparende maatregelen. Tevens helpt het programma bij het sluitend krijgen van businesscases
              4. Blz. 261 Warmtetransitie: We zetten stevig in op aquathermie en worden de ‘wetterwaarmte’-provincie door koplopers te ondersteunen bij het binnenhalen van (landelijke en Europese) erkenning en financiering.
              5. Blz. 262 Energie infrastructuur: Ten behoeve van de capaciteitsproblemen op het Energienetwerk werken we in 2022 samen met gemeenten en netbeheerders (verder) aan de Systeemstudie Fryslân en de Uitvoeringsanalyse Netimpact
          2. Blz. 263 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 264 Toelichting
        8. Blz. 265 Beleidsveld 3.6 Transitie omgevingswet/ - visie
          1. Blz. 266 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 267 Doelstellingen beleidsveld 3.6
              1. Blz. 268 De Omgevingsverordening wordt vastgesteld.
              2. Blz. 269 De provinciale organisatie kan werken met de instrumenten uit de Omgevingswet
              3. Blz. 270 De provinciale organisatie kan vergunningaanvragen en meldingen ontvangen uit het Omgevingsloket en is in staat om de beslistermijn van 26 weken te hanteren tenzij wettelijk anders bepaald
              4. Blz. 271 De provinciale organisatie kan digitale vergunningaanvragen en meldingen uit het Omgevingsloket van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) ontvangen
              5. Blz. 272 De provinciale organisatie kan de omgevingsdocumenten digitaal ontsluiten via het DSO
          2. Blz. 273 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 274 Toelichting
        9. Blz. 275 Inzet beschikbare middelen programma 3 Omgeving
          1. Blz. 276 Inzet beschikbare middelen
          2. Blz. 277 Uitgebreide financiële tabel
          3. Blz. 278 Voorstel begrotingswijziging
      6. Blz. 279 Beleidsprogramma 4: Economie
        1. Blz. 280 Portefeuillehouders
        2. Blz. 281 Beleidsveld 4.1 Innovatie en circulaire economie
          1. Blz. 282 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 283 Doelstellingen beleidsveld 4.1
              1. Blz. 284 Op het gebied van circulaire economie gaan we in 2022 een monitoringssysteem introduceren t.b.v. de doelstelling om steeds meer circulair in te kopen. Tot slot werken we aan de regeling Circulaire Economie en de MKB-Voucherregeling
              2. Blz. 285 Verder geven we een vervolg aan het project Start-up In Residence, waarin we als provincie de launching customers willen zijn voor duurzame en innovatieve experimenten
              3. Blz. 286 Daarnaast gaan we in 2022 ook dergelijke innovatieve circulaire projecten opstarten met het Friese MKB, vanuit het Lectoraat Kunststof, FACT, WAC en/of het Testcentrum Circulaire plastics
              4. Blz. 287 Op het gebied van innovatie gaan we in 2022 aan de slag met het startersproject Founded in Fryslân. Vanuit dit project willen we nieuwe innovatieve start-ups in de circulaire economie begeleiden
          2. Blz. 288 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 289 Toelichting
        3. Blz. 290 Beleidsveld 4.2 Versterking (internationaal) ondernemerschap en vestigingsklimaat
          1. Blz. 291 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 292 Doelstellingen beleidsveld 4.2
              1. Blz. 293 Ten behoeve van het (internationaal) ondernemerschap gaan we in 2022 de nieuwe exportregeling Internationalisering openstellen en gaan we, naar aanleiding van evaluaties, het ecosysteem internationalisering door ontwikkelen
              2. Blz. 294 Via de FOM gaan we een aantal leningen/participaties verstrekken. Dit alles met het doel dat er in 2022 meer exporterende Friese bedrijven zijn dan het afgelopen
              3. Blz. 295 Op het gebied van het Friese vestigingsklimaat willen we met behulp van de Friese acquisitiestrategie ervoor zorgen dat er een aantal (inter)nationale bedrijven naar Fryslân komen dan wel hier blijven
              4. Blz. 296 We gaan verder aan de slag met het TopDutch programma en het actie-/investeringsprogramma bedrijventerreinen
              5. Blz. 297 Daarnaast werken we in 2022 aan het ontwikkelen van een investeringsprogramma toekomstbestendige bedrijventerreinen, en een programmering naar aanleiding van het onderzoek ruimtelijke economische visie en grootschalige ruimtebehoefte
              6. Blz. 298 Tot slot willen we via Ynbusiness het gesprek aan gaan met het Friese bedrijfsleven, om op die manier ondernemers te helpen met eerstelijns vraagstukken en eventueel door te verwijzen naar andere organisaties en instrumenten
          2. Blz. 299 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 300 Toelichting
        4. Blz. 301 Beleidsveld 4.3 Economische structuurversterking
          1. Blz. 302 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 303 Doelstellingen beleidsveld 4.3
              1. Blz. 304 In 2022 leveren we onze bijdrage om de RUG Campus Fryslân verder door te ontwikkelen. Dit doen we door mee te werken binnen het Friese Onderwijsakkoord
              2. Blz. 305 In 2022 leveren we onze bijdrage om de WaterCampus verder door te ontwikkelen. Dit doen we door het project Water Circulair in combinatie met ons lidmaatschap van Water4all te gaan ontwikkelen
              3. Blz. 306 In 2022 leveren we onze bijdrage om de Friese Dairy sector verder door te ontwikkelen. Zo komen we met een plan om Dairy Valley internationaal onderscheidend te laten worden
              4. Blz. 307 In 2022 werken we verder aan het vormgeven van HTSM / Innovatiecluster Drachten 2.0
              5. Blz. 308 In 2022 willen we een aantal Friese bedrijven koppelen aan te ontwikkelen Europese projecten op het gebied van circulaire plastics / NTCP
              6. Blz. 309 Op het gebied van digitaliseren werken we in 2022 aan een plan van aanpak voor de crossover koppeling tussen digitalisering en de clusters op het gebied van AI
          2. Blz. 310 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 311 Toelichting
        5. Blz. 312 Beleidsveld 4.4 Noordelijke/landelijke/Europese samenwerking en lobby
          1. Blz. 313 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 314 Doelstellingen beleidsveld 4.4
              1. Blz. 315 In 2022 werken we verder aan het EFRO programma Noord-Nederland 2021-2027 en willen we ervoor zorgen dat dit programma goedgekeurd wordt door de Europese Commissie
              2. Blz. 316 Ten aanzien van de verwerving van Europese middelen streven we naar een hoog Fries aandeel in de goedgekeurde projecten
              3. Blz. 317 In 2022 bevorderen we graag een aantal eligible projecten op het gebied van circulaire economie
              4. Blz. 318 Tot slot willen we ervoor zorgen dat in 2022 de Friese Projectenmachine volledig operationeel is
          2. Blz. 319 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 320 Toelichting
        6. Blz. 321 Beleidsveld 4.5 Toerisme en recreatie
          1. Blz. 322 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 323 Doelstellingen beleidsveld 4.5
              1. Blz. 324 We verlenen een bijdrage aan Friesland Convention Partners voor de uitvoering van de meerjarige aanpak stimulering zakelijk toerisme
              2. Blz. 325 Samen met Innovatiepact Fryslân (IPF) starten we met de uitvoering van de (meerjarige) innovatieagenda
              3. Blz. 326 We verlenen een bijdrage aan IPF voor de Toerisme Alliantie Fryslân (TAF) als kennisplatform voor ondernemers gericht op innovatie en het stimuleren van het organiserend vermogen
              4. Blz. 327 We beginnen met de uitvoering van het actieplan ‘Gastvrij Fryslân circulair’
              5. Blz. 328 Wij stellen voor drie beoogde icoonprojecten procesmiddelen beschikbaar voor de nadere uitvoering
              6. Blz. 329 Samen met partners uit het onderwijs, ondernemers en overheid werken we aan de uitvoering van het uitvoeringsprogramma ‘Toekomstbestendige Banen’
              7. Blz. 330 We verlenen een meerjarige subsidie aan Merk Fryslân voor het verzorgen van de toeristische marketing. Cultuurtoerisme (met specifieke aandacht voor Arcadia) en de merken ‘Friesland’ en ‘De Wadden’ worden in deze marketing in de etalage gezet
              8. Blz. 331 We vergroten de zichtbaarheid en beleefbaarheid van Fryslân als waterrecreatieve bestemming door (doelgroepen)onderzoek en communicatie & marketing
              9. Blz. 332 We leveren een bijdragen aan het vergroten van de veiligheid en verduurzaming op het water en we stellen een integrale gebruiksvisie van de Friese wateren op
              10. Blz. 333 We werken verder aan het uitbreiden van het aantal bruggen dat wordt aangesloten op de tijdelijke huisvesting van de bedieningscentrale. Daarnaast realiseren we een definitieve centrale (zie ook programma 2.3)
              11. Blz. 334 We leveren een bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling Marrekrite
              12. Blz. 335 We leveren een bijdrage aan en zijn (samen met ondernemers, branches, gemeenten, Ynbusiness, TAF) partner in de uitvoering van het Actieplan ‘Vitale Logies Fryslân.
              13. Blz. 336 We leveren een bijdrage aan en zijn (samen met ondernemers, regio's, terrein beherende organisaties, gemeenten, TAF) partner in de uitvoering van het programma Dagrecreatieve Netwerken
              14. Blz. 337 We werken samen met Marrekrite, Wandelnet, Landschapsbeheer Fryslân en grondeigenaren aan een nieuwe subsidieregeling voor boerenlandpaden en kerkenpaden
              15. Blz. 338 De bezoekersmonitor is in uitvoering en er is een plan van aanpak voor de bewoners- en bedrijvenmonitor
              16. Blz. 339 We delen de kennis afkomstig van monitoring met gemeenten en ondernemers, zodat zij goed geïnformeerd keuzes maken voor een vitaal, competitief en veerkrachtig bedrijf, (sub)sector of regio
          2. Blz. 340 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 341 Toelichting
        7. Blz. 342 Inzet beschikbare middelen programma 4 Economie
          1. Blz. 343 Inzet beschikbare middelen
          2. Blz. 344 Uitgebreide financiële tabel
          3. Blz. 345 Voorstel begrotingswijzigingen
      7. Blz. 346 Beleidsprogramma 5: Mienskip
        1. Blz. 347 Portefeuillehouders
        2. Blz. 348 Beleidsveld 5.1 Leefomjouwing
          1. Blz. 349 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 350 Doelstellingen beleidsveld 5.1 Leefbaarheidsbeleid
              1. Blz. 351 We delen en leveren kennis over (de gevolgen van) demografische veranderingen en leefbaarheid
              2. Blz. 352 Wij faciliteren het Netwerk ondersteuning Mienskipsinitiatieven
              3. Blz. 353 Vanuit de regeling het Iepen Mienskipsfûns stimuleren wij initiatieven uit de Mienskip die inspelen op de leefbaarheid en ‘iedereen doet mee’-gedachte. Daarbij worden meerdere doelen en opgaven bediend zoals bv. ontmoetingsplekken, landschap
              4. Blz. 354 Aanvullend aan het Iepen Mienskipfûns kunnen in de regio’s Noordoost en Noordwest initiatieven worden ondersteund vanuit het Budget Lokale Innovaties (BLI) en de LEADER-aanpak als onderdeel van het Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3)
              5. Blz. 355 In 2022 stellen we het Transitiefonds fysieke leefomgeving open voor het onderdeel particuliere woningvoorraad
              6. Blz. 356 We faciliteren gemeenten provincie breed om de DorpsOntwikkelMaatschapijen (DOMs) verder te ontwikkelen. Op basis van deze kennis stimuleren we gemeenten in de hele provincie om via het DOM-principe (clusters van) dorpen
              7. Blz. 357 In 2022 is in alle vijf regio’s de bestuurlijke samenwerking operationeel en zoeken we daarbij de verbinding met de parallelle processen De Friese Aanpak en Bestuurlijk overleg Friese samenwerking van overheden
            2. Blz. 358 Doelstellingen beleidsveld 5.1 Wonen
              1. Blz. 359 We volgen de demografische ontwikkelingen en onderzoeken de effecten van de coronapandemie en de druk op de woningmarkt in de Randstad
              2. Blz. 360 Op grond van de Huisvestingswet 2014 houden wij toezicht op 14 Friese gemeenten met een wettelijke taakstelling op de huisvesting van statushouders/verblijfsgerechtigden
              3. Blz. 361 We voeren onderzoek uit de naar de investeringsopgave die er ligt om te komen tot een toekomstbestendige woningvoorraad
              4. Blz. 362 We stimuleren zorgvuldig ruimtegebruik door optimale benutting van woningbouwmogelijkheden in bestaand bebouwd gebied, door herbestemming, tijdelijke woonvormen, herstructurering, sloop (eventueel met vervangende nieuwbouw) en transformatie
              5. Blz. 363 Ruimtelijke woningbouwplannen worden versneld door de “Regeling flexibele inzet woningbouw”
              6. Blz. 364 Samen met de woonpartners zetten we een Friese woningbouwmonitor op
            3. Blz. 365 Doelstellingen beleidsveld 5.1 Sociaal beleid
              1. Blz. 366 We bieden maatschappelijke organisaties de mogelijkheid om op projectbasis een bijdrage te leveren aan het verminderen van eenzaamheid
              2. Blz. 367 We maken de uitvoering van het project ‘Sûnens en Mienskip/ Fryslân gaat voor de 10’ mogelijk. Dit project richt zich op maatschappelijke thema’s als gezondheid, participatie, inclusie en het tegengaan van discriminatie
              3. Blz. 368 Via het aanjaagplan ‘Bloeizone Fryslân’ willen we zoveel mogelijk bloeizones in Fryslân (laten) ontstaan en deze steeds breder laten floreren
              4. Blz. 369 In de Stellingwerven gaan we samen met de beide gemeenten door met het project ‘Aandachtsgebieden Stellingwerven’ (2014-2023). We subsidiëren nieuwe deelprojecten die gericht zijn op een daling van de werkloosheid, een stijging van het gemiddelde
            4. Blz. 370 Doelstellingen beleidsveld 5.1 Sportbeleid
              1. Blz. 371 We bevorderen het bestaan en de beoefening van Fryske cultuursporten door Friese sportbonden te subsidiëren en de Friese sporten in het onderwijs te verankeren via het project Fryske sport yn dyn Klasse
              2. Blz. 372 Via het project IIs for Fryslân’ van Sport Fryslân ondersteunen we het schoolschaatsen
              3. Blz. 373 We stellen twee fondsen in om innovatie en inclusiviteit in de sport in Fryslân te bevorderen: het Fonds Inclusiviteit Sport en het Innovatiefonds Sport. Beide fondsen worden opengesteld voor allerlei initiatieven vanuit de Mienskip
              4. Blz. 374 We reiken de oeuvreprijs voor Sport uit
              5. Blz. 375 We leveren een bijdrage aan de nieuwbouw van zwembad De Welle in Drachten
              6. Blz. 376 We zetten in op het binnenhalen van internationale sportevenementen
          2. Blz. 377 Prestatie-indicatoren leefbaarheidsbeleid
          3. Blz. 378 Toelichting leefbaarheidsbeleid
          4. Blz. 379 Prestatie-indicatoren wonen
          5. Blz. 380 Toelichting wonen
          6. Blz. 381 Prestatie-indicatoren sociaal beleid
          7. Blz. 382 Toelichting sociaal beleid
          8. Blz. 383 Prestatie-indicatoren sportbeleid
        3. Blz. 384 Beleidsveld 5.2a Cultuur
          1. Blz. 385 Pilot
          2. Blz. 386 Wat zien we / wat willen we bereiken
          3. Blz. 387 Doel-indicatoren
          4. Blz. 388 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 389 Ambitie 1 - Grut en Grutsk LF2028 – Arcadia
              1. Blz. 390 LF 2028 brengt in 2022 de eerste editie van de triënnale Arcadia
              2. Blz. 391 We continueren de ticketrisicoregeling
              3. Blz. 392 We zetten in onze opdracht aan Merk Fryslân ook specifiek in op de cultuurtoerist
            2. Blz. 393 Ambitie 2 - Ynnovaasje & eksperimint
              1. Blz. 394 We voeren de nieuwe Stimuleringsregeling Ontwikkeling en Innovatie uit
              2. Blz. 395 We nemen deel aan We the North
              3. Blz. 396 We werken aan versterking van de programmalijnen met Rijk en Rijksfondsen
            3. Blz. 397 Ambitie 3 - Kultuer yn ‘e Mienskip
              1. Blz. 398 We subsidiëren onze steuninstellingen voor amateurkunst (Keunstwurk) en bibliotheken (Fers)
              2. Blz. 399 We matchen de OCW-bijdrage aan KEK3, ondersteunen iepenloftspullen en stimuleren verbindingen tussen cultuurparticipatie en zorg
              3. Blz. 400 Halverwege de beleidsperiode 21-24 evalueren wij samenwerking Fers en doen wij onderzoek naar cultuurparticipatie
              4. Blz. 401 Via het Iepen Mienskipsfûns en een regeling Iepenloftspullen leveren wij een bijdrage aan het stimuleren van actieve cultuurparticipatie en faciliteren wij het amateurkunstklimaat in Fryslân
            4. Blz. 402 Ambitie 6 - Sterke kunstinfrastructuur als basis voor een bloeiend artistiek klimaat
              1. Blz. 403 We evalueren de voor het eerst gevoerde procedure met inzet van een adviescommissie
              2. Blz. 404 Wij ontwikkelen accounthouderschap naar partnerschap met onze instellingen die meerjarige financiële steun van ons krijgen
              3. Blz. 405 Wij dragen actief bij aan het plan van de vijf Friese theaters in het Frysk Field Lab
          5. Blz. 406 Resultaat-indicatoren
          6. Blz. 407 Inzet beschikbare middelen
        4. Blz. 408 Beleidsveld 5.2b Erfgoed
          1. Blz. 409 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 410 Doelstellingen beleidsveld 5.2b
              1. Blz. 411 Via de Friese musea (geselecteerd op basis van de regeling Kunst en Musea en het rapport ‘Analyse en advies subsidiëring musea Provincie Fryslân’ n.a.v. de motie vreemd ‘Musea subsidies’ PS 17 februari 2021 en de motie ‘Ondersteuning Friese musea’
              2. Blz. 412 Wij zetten ons in voor behoud van cultuurhistorie via projecten uit de Erfgoeddeal: de Campagne ‘Kusten van het IJsselmeer’ en K(l)eigoed, het project voor de herbestemming van leegstaande of verwaarloosde karakteristieke panden
              3. Blz. 413 Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart
              4. Blz. 414 Wij stimuleren publieksvoorlichting over archeologisch erfgoed via de archeologische steunpunten en onderzoeken en behouden het o.a. via het Noordelijk Archeologisch Depot Nuis
              5. Blz. 415 Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed
              6. Blz. 416 Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken
          2. Blz. 417 Prestatie-indicatoren
        5. Blz. 418 Beleidsveld 5.3 Taal, media, onderwijs en letteren
          1. Blz. 419 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 420 Doelstellingen beleidsveld 5.3
              1. Blz. 421 In samenwerking met de onderwijsinspectie versterken we het toezicht op het vak Frysk in het primair en voortgezet onderwijs
              2. Blz. 422 In het schooljaar 2021-2022 ronden we de 1-meting van het Taalplan Frysk 2030 af waarbij we het taalprofiel van scholen in het primair en voortgezet onderwijs toetsen en waarbij we hun bevragen op hun ambitie en de doorgaande leerlijn Frysk
              3. Blz. 423 Ook scholen in de onderwijssectoren waar het aanbieden van het vak Frysk niet wettelijk verplicht is (voorschoolse opvang, middelbaar beroepsonderwijs, hoger beroepsonderwijs, wetenschappelijk onderwijs en speciaal onderwijs) worden aangemoedigd
              4. Blz. 424 Ter uitvoering van het Taalplan Frysk 2030 subsidiëren we via de regeling ‘Frysk foar no en letter’ scholen in alle onderwijssectoren om de kwaliteit van het vak Frysk te verbeteren en het professionaliseren van leerkrachten
              5. Blz. 425 Afhankelijk van de voortgang van het landelijke project Curriculum.nu starten we met de realisatiefase van de vernieuwing van kerndoelen voor het vak Frysk via het project Kurrikulum.frl
              6. Blz. 426 Via deelname aan het European Charter Classroom Activities (ECCA-project) stimuleren wij uitwisseling van Friese scholen met scholen in Europese regio’s met een minderheidstaal
              7. Blz. 427 Als uitvoering van de rol van Taalskipper brengen wij bestuurders van gemeenten, Wetterskip Fryslân en de Veiligheidsregio Fryslân bij elkaar en stimuleren we dat ze actief met het uitvoeren van het Friese taalbeleid
              8. Blz. 428 Wij voeren de visie op de zichtbaarheid van het Fries uit in afstemming met het Rijk en de Friese bestuursorganen als onderdeel van de langetermijnagenda Frysk
              9. Blz. 429 Om het actief gebruik van het Fries in de nieuwe media/ het digitale domein te stimuleren en de kwaliteit van het (geschreven) Fries te verhogen, zorgen wij, met onze partners, voor de doorontwikkeling van de ‘Digitale Helpmiddels’
              10. Blz. 430 De uitkomsten van het provinciaal onderzoek ‘Frysk yn de ekonomy’ zetten we om naar beleid. Met inzichtelijke do’s en don’ts kunnen bedrijven waar dat het beste past, eenvoudiger met het Frysk aan de slag gaan
              11. Blz. 431 Via onze subsidieregelingen en ons prijzenbeleid stimuleren wij de zichtbaarheid en het gebruik van het Frysk
              12. Blz. 432 Door het subsidiëren van Omrop Fryslân zorgen we dat het Frysk op de radio, televisie en online een vanzelfsprekende stevige positie houdt
              13. Blz. 433 Via het programma ‘Jong Frysk sjoernalistyke talint foar de takomst’ stimuleren we het verbeteren van het gebruik van de Friese taal en de kennis over Friese cultuur bij de Friese media
              14. Blz. 434 Wij positioneren het Frysk als Europese regionale taal door actief lid te zijn van het Network to promote linguistic diversity (NPLD) en via Mercator
              15. Blz. 435 We promoten en faciliteren via onze bijdrage aan het programma voor Leeuwarden City of Literature en onze bestaande subsidieregelingen de Friese literatuur
          2. Blz. 436 Prestatie-indicatoren
        6. Blz. 437 Inzet beschikbare middelen programma 5 Mienskip
          1. Blz. 438 Inzet beschikbare middelen
          2. Blz. 439 Uitgebreide financiële tabel
          3. Blz. 440 Voorstel begrotingswijzigingen
      8. Blz. 441 Beleidsprogramma 6: Bedrijfsvoering
        1. Blz. 442 Portefeuillehouder
        2. Blz. 443 Beleidsveld 6.1 Mensen
          1. Blz. 444 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 445 Doelstellingen beleidsveld 6.1
              1. Blz. 446 Balans tussen de benodigde ruimte voor personeel en de inzet van vaste/tijdelijke medewerkers en inhuur (kwantitatief en kwalitatief)
              2. Blz. 447 In 2022 kent onze organisatie 28 participatiebanen
              3. Blz. 448 We investeren in jong talent door het aannemen van 10 trainees
              4. Blz. 449 Er is een start gemaakt met twee projecten van gedeeld werkgeverschap / shared services in de zin van resultaat 60 Bestuursakkoord
              5. Blz. 450 Het ziekteverzuimpercentage is maximaal 4%
          2. Blz. 451 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 452 Toelichting
        3. Blz. 453 Beleidsveld 6.2 Middelen
          1. Blz. 454 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 455 Doelstellingen beleidsveld 6.2
              1. Blz. 456 Het provinciehuis is ingericht volgens het principe “activiteitgericht werken”. Eind 2022 is de inrichting volgens het nieuwe concept gereed. Hierbij is ruimte voor meer samenwerking met externe partijen en worden creatieve processen en innovatie
              2. Blz. 457 Het programma “Implementatie Wetgeving” zorgt ervoor dat de provincie voldoet aan de eisen vanuit het rijk op het gebied van tijdige en kwalitatief voldoende implementatie van diverse wetten
              3. Blz. 458 In 2022 wordt een nieuwe documentgenerator ingevoerd. De archivering wordt gemoderniseerd en DocBase komt op read-only
              4. Blz. 459 Het bewustwordingsniveau van alle medewerkers op het gebied van security, cybercriminaliteit en gerelateerde risico’s is sterk verhoogd
          2. Blz. 460 Prestatie-indicatoren
          3. Blz. 461 Toelichting
        4. Blz. 462 Inzet beschikbare middelen programma 6 Bedrijfsvoering
          1. Blz. 463 Inzet beschikbare middelen
          2. Blz. 464 Voorstel begrotingswijzigingen
      9. Blz. 465 Beleidsprogramma 7: Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
        1. Blz. 466 Portefeuillehouder
        2. Blz. 467 Inzet beschikbare middelen programma 7 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
          1. Blz. 468 Inzet beschikbare middelen
          2. Blz. 469 Voorstel begrotingswijzigingen
    3. Blz. 470 Paragrafen
      1. Blz. 471 Paragraaf 1 Grondbeleid
        1. Blz. 472 Samenvatting grondbezit
        2. Blz. 473 Grondaankopen per beleidsprogramma
      2. Blz. 474 Paragraaf 2 Bedrijfsvoering
        1. Blz. 475 1. Ontwikkeling en organisatie
          1. Blz. 476 Ontwikkeling organisatie
          2. Blz. 477 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 478 De organisatie werkt opgavengestuurd
              1. Blz. 479 De organisatie werkt opgavengestuurd
          3. Blz. 480 Toelichting
        2. Blz. 481 2. Mensen
          1. Blz. 482 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 483 Verhouding vast en flexibel personeel
              1. Blz. 484 Balans tussen de benodigde ruimte voor personeel en de inzet van vaste/tijdelijke medewerkers voor de uitvoering van structurele werkzaamheden en inhuur voor de flexibele inzet van personeel (voor pieken in werkzaamheden, specifieke inzet
            2. Blz. 485 Samenwerking
              1. Blz. 486 Er is een start gemaakt met twee projecten van gedeeld werkgeverschap / shared services in de zin van resultaat 60 Bestuursakkoord
            3. Blz. 487 Inclusief en kansen bieden
              1. Blz. 488 In 2022 kent onze organisatie 28 participatiebanen
              2. Blz. 489 We investeren in jong talent door het aannemen van 10 trainees
            4. Blz. 490 Strategische personeelsplanning (SPP)
              1. Blz. 491 Het management development programma is onder andere gericht op de uitvoering van de strategische personeelsplanning
              2. Blz. 492 We bieden een gericht programma op het gebied van leren en ontwikkelen.
              3. Blz. 493 We vertalen de meerjarige capaciteitsraming naar de strategische personeelsplanning
        3. Blz. 494 3. Informatie en huisvesting
          1. Blz. 495 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 496 Archivering
              1. Blz. 497 Een voldoende beoordeling van de provincie-archivaris; invoering van de WOO en een start van het programma Wetgeving
            2. Blz. 498 Energieneutrale organisatie
              1. Blz. 499 In 2025 is de provinciale organisatie energieneutraal. Het project loopt op planning
            3. Blz. 500 Huisvesting in de toekomst
              1. Blz. 501 Dit programma gaat onder meer over de inrichting van het provinciehuis, waarbij extra aandacht is voor optimaal samenwerken met de mienskip, door ontmoetingen en het fysiek/hybride en online vergaderen beter te faciliteren
            4. Blz. 502 Informatiemanagement
              1. Blz. 503 Innovatie. We continueren de projecten waarvoor we in 2021 subsidie hebben ontvangen
              2. Blz. 504 Invoering Omgevingswet. De invoering van de Omgevingswet is opnieuw uitgesteld, waardoor ook in 2022 de voorbereiding van de implementatie centraal staat, o.a. het digitaal stelsel omgevingswet (DSO).
            5. Blz. 505 Informatieveiligheid en privacy
              1. Blz. 506 De provincie is in control op security en privacy
        4. Blz. 507 4. Financien
          1. Blz. 508 Financien
          2. Blz. 509 Toelichting
          3. Blz. 510 Capaciteitsbudget
          4. Blz. 511 Capaciteitsbudget vervolg
          5. Blz. 512 Toelichting
          6. Blz. 513 Bezetting
          7. Blz. 514 Flexibele schil
        5. Blz. 515 5. Opvolging en aanbevelingen
          1. Blz. 516 Opvolging aanbevelingen
      3. Blz. 517 Paragraaf 3 Grote projecten
        1. Blz. 518 1. Overzicht grote projecten
          1. Blz. 519 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 520 Infrastructurele en overige projecten
              1. Blz. 521 Breed Cofinancieringsbudget
              2. Blz. 522 Capaciteitsvergroting Leeuwarden-Groningen
              3. Blz. 523 Capaciteitsvergroting Leeuwarden-Sneek
              4. Blz. 524 Capaciteitsvergroting Leeuwarden-Zwolle
              5. Blz. 525 Corona maatregelen
              6. Blz. 526 De bruggen en de sluis Kornwerderzand
              7. Blz. 527 De Nieuwe Afsluitdijk
              8. Blz. 528 Europese watertechnologiehub
              9. Blz. 529 Gebiedsontwikkelingsplan Harlingen-Franekeradeel
              10. Blz. 530 Innovatiecluster Drachten (voorheen technocampus)
              11. Blz. 531 Programma De Nieuwe Afsluitdijk
              12. Blz. 532 Station Leeuwarden Werpsterhoeke
              13. Blz. 533 Thialf
              14. Blz. 534 Uitvoering natuuropgave
              15. Blz. 535 Vismigratierivier
          2. Blz. 536 Inleiding
        2. Blz. 537 1. Spoorprojecten (programma infrastructuur)
          1. Blz. 538 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 539 Spoorprojecten (programma infrastructuur)
              1. Blz. 540 Capaciteitsvergroting Leeuwarden-Groningen
              2. Blz. 541 Capaciteitsvergroting Leeuwarden-Sneek
              3. Blz. 542 Capaciteitsvergroting Leeuwarden-Zwolle
              4. Blz. 543 Station Leeuwarden Werpsterhoeke
          2. Blz. 544 Spoorprojecten
        3. Blz. 545 2. Thialf (Heerenveen, stad van Sport) (programma mienskip)
          1. Blz. 546 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 547 Thialf (Heerenveen, stad van Sport) (programma mienskip)
              1. Blz. 548 Thialf
          2. Blz. 549 Thialf vervolg
        4. Blz. 550 3. Europese watertechnologiehub (programma economie)
          1. Blz. 551 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 552 Europese watertechnologiehub
              1. Blz. 553 Europese watertechnologiehub
          2. Blz. 554 Europese watertechnologiehub (programma economie)
        5. Blz. 555 4. De Nieuwe Afsluitdijk (programma’s infrastructuur, omgeving en economie)
          1. Blz. 556 Inleiding
        6. Blz. 557 4a. Programma De Nieuwe Afsluitdijk
          1. Blz. 558 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 559 Programma De Nieuwe Afsluitdijk
              1. Blz. 560 Programma De Nieuwe Afsluitdijk
          2. Blz. 561 Programma De Nieuwe Afsluitdijk
        7. Blz. 562 4b. Vismigratierivier
          1. Blz. 563 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 564 Vismigratierivier
              1. Blz. 565 Vismigratierivier
          2. Blz. 566 Vismigratierivier
        8. Blz. 567 4c. De bruggen en de sluis Kornwerderzand
          1. Blz. 568 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 569 De bruggen en de sluis Kornwerderzand
              1. Blz. 570 De bruggen en de sluis Kornwerderzand
          2. Blz. 571 De bruggen en sluis Kornwerderzand
        9. Blz. 572 5. Innovatiecluster Drachten (voorheen technocampus)
          1. Blz. 573 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 574 Innovatiecluster Drachten (voorheen technocampus)
              1. Blz. 575 Innovatiecluster Drachten (voorheen technocampus)
          2. Blz. 576 Innovatiecluster Drachten (voorheen technocampus)
        10. Blz. 577 6. Gebiedsontwikkelingsplan Franekeradeel - Harlingen (programma mienskip)
          1. Blz. 578 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 579 Gebiedsontwikkelingsplan Franekeradeel – Harlingen
              1. Blz. 580 Gebiedsontwikkelingsplan Harlingen-Franekeradeel
          2. Blz. 581 Gebiedsontwikkelingsplan Franekeradeel - Harlingen (programma mienskip)
        11. Blz. 582 7. Uitvoering natuuropgave
          1. Blz. 583 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 584 Uitvoering natuuropgave
              1. Blz. 585 Uitvoering natuuropgave
          2. Blz. 586 Uitvoering natuuropgave
          3. Blz. 587 Uitvoering natuuropgave vervolg
          4. Blz. 588 Uitvoering natuuropgave vervolg 2
        12. Blz. 589 8. Breed cofinancieringsbudget
          1. Blz. 590 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 591 Breed cofinancieringsbudget
              1. Blz. 592 Breed Cofinancieringsbudget
          2. Blz. 593 Breed cofinancieringsbudget
          3. Blz. 594 Toelichting
          4. Blz. 595 VIA 2015-2018
          5. Blz. 596 KEI 2016-2018
          6. Blz. 597 POP3
          7. Blz. 598 Waddenfonds
          8. Blz. 599 Bestuursakkoord 2019-2023
          9. Blz. 600 Verduidelijking
          10. Blz. 601 VIA 2019-2021
          11. Blz. 602 KEI 2019
          12. Blz. 603 POP3/POP3+
          13. Blz. 604 Waddenfonds
          14. Blz. 605 Vervolg
        13. Blz. 606 9. Corona maatregelen
          1. Blz. 607 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 608 Corona maatregelen Provincie
              1. Blz. 609 Corona maatregelen
          2. Blz. 610 Corona maatregelen
          3. Blz. 611 Corona maatregelen vervolg
    4. Blz. 612 Financiën
      1. Blz. 613 Voorstel begrotingswijzigingen PS
        1. Blz. 614 Voorstel begrotingswijzigingen PS
      2. Blz. 615 Rapportage wijzigingen onder mandaat GS
        1. Blz. 616 Inleiding
        2. Blz. 617 Bijdrage derden
        3. Blz. 618 Investeringen
        4. Blz. 619 Investeringen actualisatie
        5. Blz. 620 Nominaal
        6. Blz. 621 Lastneming subsidies
        7. Blz. 622 Schuiven binnen programma
        8. Blz. 623 Mutatie binnen reserve Breed Cofinancieringsbudget
      3. Blz. 624 Ontwikkeling financieel kader
        1. Blz. 625 Inleiding
        2. Blz. 626 5.3.1 Onze uitgangspunten
        3. Blz. 627 5.3.2 Ontwikkeling begrotingssaldo
        4. Blz. 628 5.3.3 Vrij Aanwendbare Reserve (VAR)
        5. Blz. 629 Toelichting
      4. Blz. 630 Treasury: financiering en beleggingen
        1. Blz. 631 Treasury
        2. Blz. 632 Grote projecten
    5. Blz. 633 Bijlagen
      1. Blz. 634 Bijlage I Begrotingswijzigingen PS
        1. Blz. 635 Bijlage 1 - Begrotingswijzigingen PS
      2. Blz. 636 Bijlage II Aansluiting tussen de begroting 2023 en de 2e bestuursrapportage 2022
        1. Blz. 637 Beleidsprogramma 1 – Bestuur
        2. Blz. 638 Beleidsprogramma 2 - Infrastructuur
        3. Blz. 639 Beleidsprogramma 3 - Milieu
        4. Blz. 640 Beleidsprogramma 4 - Economie
        5. Blz. 641 Beleidsprogramma 5 - Mienskip
        6. Blz. 642 Beleidsprogramma 6 - Bedrijfsvoering
        7. Blz. 643 Programma 7 - Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
      3. Blz. 644 Bijlage III Aanvullingen op of verbeteringen van subsidiestaat begroting 2022 (bedragen x € 1.000,-)
        1. Blz. 645 Subsidiestaat
      4. Blz. 646 Bijlage IV Overzicht investeringen
        1. Blz. 647 Overzicht investeringen
      5. Blz. 648 Bijlage V Afgehandelde aanbevelingen
        1. Blz. 649 Afgehandelde aanbevelingen onder verantwoordelijkheid van Provinciale Staten
      6. Blz. 650 Bijlage VI Lijst openstaande moties en toezeggingen
        1. Blz. 651 Lijst openstaande moties en toezeggingen
    6. Zoeken
    7. Publicatie bijlagen
    8. Contact
    9. PrivacyStatement
    10. Sitemap