De inzet van gronden is belangrijk voor de realisatie van onze provinciale doelen. De waddenkust versterking, gebiedsplan Dongeradielen, initiatieven vanuit Natuer mei de Mienskip en de nieuwe plannen rondom Veenweide, bij al deze nieuwe projecten is de aan- en verkoop en ruiling van gronden een belangrijke middel om tot een goed gebiedsproces te komen. Bij een aantal van deze projecten wordt al verkend om strategische aankopen te doen binnen de kaders van het krediet voor de strategische grondvoorraad.
De Fryske Grûnbank
De Fryske Grûnbank is 24 maart 2022 operationeel gegaan. In deze Grûnbank worden de grondposities en grondvraag vanuit de verschillende deelnemers met elkaar gedeeld om een bijdrage te kunnen leveren aan de verschillende opgaven in Fryslân. Deze grondbank staat nog aan het begin van haar bestaan maar verwacht een belangrijke bijdrage te kunnen leveren in grondvraagstukken waar diverse partijen met elkaar een grondpuzzel moeten leggen.
De Provinciale grondbank
In de provinciale grondbank staan alle gronden van de provincie geregistreerd. Vanuit deze provinciale grondbank worden integrale vraagstukken rondom de inzet van grond via de interne en externe grondtafels gedeeld. Op deze wijze kunnen de verschillende opgaven binnen de provincie en daarbuiten beschikken over actuele informatie zodat via deze grondtafels een afweging kan worden gemaakt waarvoor de gronden ingezet kunnen worden.
Strategische Grondvoorraad
Om de provinciale doelen op het gebied van landbouw, natuur, veenweide en stikstof te kunnen realiseren is de inzet van grond in het landelijk gebied een belangrijk instrument. Plannen worden uitgewerkt of zijn nog in voorbereiding. Vastgoed wordt normaal gesproken alleen aangekocht en/of verkocht wanneer een plan door Provinciale Staten is vastgesteld. Indien een plan is vastgesteld dan is daarin ook het mandaat voor Gedeputeerde Staten opgenomen. Indien een plan nog in voorbereiding is dan is dit mandaat er nog niet en kan dat leiden tot een strategische aankoop.
Er doen zich soms kansen voor die een bijdrage kunnen leveren aan bestaande of in voorbereiding zijnde plannen. Provinciale Staten heeft hiervoor een krediet van € 23,5 mln. Tot op heden is er voor € 2,565 mln. (stand september 2022) strategische grond aangekocht en worden met een aantal eigenaren gesproken over een mogelijke aankoop gesproken. Een onderhandeling over gronden in het Leechlan, waarmee gronden kunnen worden verworven voor een toekomstig gebiedsproces en waarmee een bedrijfsverplaatsing van een bedrijf uit de HegeWarren naar het Leechlan mogelijk wordt gemaakt, bevindt zich in de laatste fase voor eigendomsoverdracht. De geschatte waarde van al onze strategische aankopen is per september ca. € 13,4 mln.
Als resultante van de gerealiseerde aankopen (€ 2,565 mln) en de reserveringen (€13,4 mln) is er van het oorspronkelijke budget nog circa € 7.5 mln. vrij beschikbaar. Er is nog geen zekerheid dat de nu nog onderhanden zijnde potentiële strategische aankopen ook daadwerkelijk kunnen plaatsvinden. De risicoreserve van € 1,5 mln. hebben wij nog niet hoeven aan te spreken.