Programma 5: Mienskip

Portefeuillehouders

Gedeputeerden Friso Douwstra, Klaas Fokkinga, Sietske Poepjes, Douwe Hoogland en Avine Fokkens

Wat zien we?

1. De huidige Bestjoersôfspraak Fryske taal en kultuer loopt eind 2023 af. Wettelijk is bepaald dat Rijk en provincie een nieuwe afspraak voor de periode 2024-2028 moeten afsluiten, dat doen we dit jaar. Eind 2022 heeft de Tweede Kamer hierover gedebatteerd en met verschillende moties aangegeven dat de ambities verhoogd moeten worden. Het Fries taalbeleid moet in de volle breedte op een hoger plan worden getild.

Inzet beschikbare middelen programma 5 Mienskip

Exploitatie- bedragen x € 1.000	Begroting incl. vastgestelde wijzigingen	Voorstel Begrotingswijziging	Realisatie per 1-6	Vastgelegde verplichtingen per 1-6	Saldo
Totaal lasten	75.558	-1.886	26.891	17.014	29.767
Totaal baten	1.630	0	177	0	1.453
Saldo van lasten en baten	73.928	-1.886	26.714	17.014	28.314

Uitgebreide financiële tabel

Beleidsveld - bedragen x € 1.000	Begroting incl. vastgestelde wijzigingen	Voorstel Begrotingswijziging	Realisatie per 1-6	Vastgelegde verplichtingen per 1-6	Saldo
Lasten
5.1 Leefomgeving	29.524	-818	5.863	14.047	8.796
5.2 Cultuur en erfgoed	31.307	-198	15.655	1.426	14.028
5.3 Taal, media, onderwijs en letteren	14.728	-870	5.373	1.542	6.943
Totaal lasten	75.558	-1.886	26.891	17.014	29.767
Baten
5.1 Leefomgeving	488	0	163	0	326
5.2 Cultuur en erfgoed	1.142	0	15	0	1.127
5.3 Taal, media, onderwijs en letteren	0	0	0	0	0
Totaal baten	1.630	0	177	0	1.453
Saldo van lasten en baten	73.928	-1.886	26.714	17.014	28.314

Voorstel begrotingswijzigingen

I 8 Bestedingsritme reserve jaarovergang structurele budgetten
II 6 Vrijval (deel) middelen Breed corona budget 2e pakket
II 7 Vrijval Iepen Mienskipsfûns – Thema Vrijheid
IV 11 Bestedingsritme Netwerk Mienskipsinitiatieven voor capaciteit
IV 12 Bijdrage budget Erfgoeddeal Greppellân
V C 7 Verlenging tijdelijk budget Fries in het MBO
V C 8 Verlenging tijdelijk budget Taal
V C 9 Verlenging tijdelijk budget Ryksbydrage feroaring Kurrikulum
V C 10 Verlenging tijdelijk budget Fase 2 gebiedsontwikkeling Centrale As

Beleidsveld 5.1. Leefomjouwing

Het beleidsveld Leefomjouwing bestaat uit verschillende beleidsterreinen die achtereenvolgens in aparte subparagrafen aan de orde komen: Leefbaarheidsbeleid in algemene zin, Wonen, Sociaal beleid en Sport.

Leefbaarheidsbeleid

Wat willen we bereiken?

Doelstelling Leefbaarheidsbeleid

We willen de kracht van de mienskip mobiliseren om zo, van onderop en aansluitend op de behoefte van de Friese samenleving, de leefbaarheid hoog te houden en brede welvaart te versterken. Daarbij streven we een toekomstbestendig en bereikbaar voorzieningenniveau na.

We delen en ‘halen’ kennis, door:

Een van de vier doelen van de beleidsbrief Leefberens is het delen van kennis.

In 2023 doen wij dit door het organiseren van een aantal inspiratiesessies. Een is gericht op samenwerking in onderwijs en kinderopvang. De overige sessies zijn gericht op betaalbaar wonen zowel op traditionele manier als met alternatieve en inspirerende vormen. De laatste meer abstracte sessie gaat over de manier waarop je hier komt in planvorming e.d.

Daarnaast nemen we in verschillende netwerken (RUG, SNN, BZK, regio's) deel waarin kennis gedeeld wordt over onder andere brede welvaart, Elke regio Telt en regiodeals. Deze kennis delen we in- en extern met onze partners.

Het subsidiëren van het Fries Sociaal Planbureau (FSP)

Beleid

Tijd

Geld

Het organiseren van regionale masterclasses

Beleid

Tijd

Geld

Het organiseren van een provinciale inspiratiesessie

Beleid

Tijd

Geld

Actief contact met het ministerie van BZK, SNN, de voormalige krimpprovincies (K6), P10 - samenwerkingsverband van grote plattelandsgemeenten en K80 - netwerk van deze kleine en krachtige gemeenten

Beleid

Tijd

Geld

We ondersteunen initiatieven vanuit de Mienskip, door:

Naast de DOM-methode die al jaren ingezet wordt, wordt in 2023 een woonmodule bij GKK (Groei Kwaliteit Krimp) opgeleverd die ingezet kan worden voor het verspoedigen van de woningbouw in de dorpen met oog voor de kwaliteit en de demografische veranderingen (krimp/groei).

Op basis van de Beleidsbrief Grote Maatschappelijke Initiatieven ondersteunen wij een aantal grote projecten, waaronder gebiedspilot Tsjûkemar en Holwerd aan Zee.

In 2023 wordt een pilot uitgevoerd in de regio's Wadden en Zuidwest om te komen tot een netwerk voor de ondersteuning van mienskipsinitiatieven, in de breedste zin van het woord. Bij succes wordt dit provinciebreed uitgerold.

Het implementeren en faciliteren van het Netwerk ter ondersteuning van Mienskipsinitiatieven.

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

In de regio’s Zuidwest-Fryslân en Waddeneilanden worden in 2023 pilots voor de realisatie van een Mienskipsloket opgezet. Hiervoor is personele inzet nodig en daarom wordt voorgesteld de beschikbare middelen in het juiste jaar te begroten en voor 2023 om te zetten in een (tijdelijk) capaciteitsbudget. Hiervoor zijn twee begrotingswijzigingen bijgevoegd.

We faciliteren grote maatschappelijke initiatieven, zoals de gebiedspilot Tsjûkemar.

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

In februari 2023 is PS akkoord gegaan met het vrijgeven van € 1,2 miljoen uit de Regiodealmiddelen voor de vraagstukken Holwerd aan Zee. De overige middelen zijn nog niet vrijgegeven en wachten op afronding van de onderzoeken en besluitvorming van PS over het vervolg. Naar alle waarschijnlijkheid worden de resultaten in het voorjaar van 2024 ter besluitvorming aan PS voorgelegd. Besteding van de niet-vrijgegeven middelen zal niet meer in 2023 plaatsvinden. Een begrotingswijziging om deze door te schuiven naar 2024 is bijgevoegd. Bij of na positieve besluitvorming door PS kunnen we een realistisch bestedingsritme in de begroting verwerken.

Met het Iepen Mienskipsfûns (IMF) subsidiëren wij leefbaarheidsinitiatieven uit de mienskip. Daarbij gaat het o.a. om ontmoetingsplekken, landschap, cultuurhistorie en duurzaamheid.

Beleid

Tijd

Geld

Aanvullend op het IMF worden in de regio’s Noordoost en Noordwest initiatieven ondersteund in het kader van het Budget Lokale Innovaties (BLI) en de LEADER, als onderdeel van het Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3).

Beleid

Tijd

Geld

De voorbereiding van de nieuwe LEADER-periode is er op gericht om het Europese programma voor plattelandsontwikkeling voor meerdere Friese regio’s in te zetten. In de regio Zuidoost is in dit kader (vanwege de Regiodeal) het Regiofonds opgezet.

Beleid

Tijd

Geld

We faciliteren gemeenten provinciebreed om de DOM-methode verder te ontwikkelen, die integraal wordt toegepast in meerdere beleidsvelden (zoals in erfgoeddeal en bij Regiodeals). We stimuleren gemeenten in de hele provincie om via het DOM-principe

Beleid

Tijd

Geld

We werken samen en sluiten aan op uitvoeringsplannen in de regio’s

In alle vijf regio’s de bestuurlijke samenwerking operationeel en zoeken we daarbij de verbinding met de parallelle processen De Friese Aanpak en Bestuurlijk overleg Friese samenwerking van overheden en het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG)

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

Er worden 2 begrotingswijzigingen voorgesteld:

1) De provincie heeft bij project De Centrale As met de regio afgesproken het gebied met een plus achter te laten. De provinciale bijdrage wordt per maatregel verstrekt als is aangetoond dat de maatregel uitvoeringsgereed is en er sprake is van een sluitende begroting. De gemeente heeft aangegeven e.e.a. voor te leggen aan de gemeenteraad. Na akkoord van de gemeenteraad gaat de gemeente aan de slag om de maatregelen uitvoeringsgereed te krijgen. Als realisatietermijn is uiterlijk 01-01-2027 aangegeven. Voor het verlengen van de budgetperiode is een begrotingswijziging bijgevoegd.

2) De verwachting is dat gebiedsgerichte samenwerking/ regionale samenwerking in 2024 en verder een intensivering krijgt, waardoor de vraag naar procesgeld voor aanjagen hiervan in 2024 gewenst is. Voorgesteld wordt € 150.000 door te schuiven van 2023 naar 2024.

Resultaat indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2023	Prognose 2023
Kennis ophalen en delen	Kennis delen over demografische veranderingen	5 regionale masterclasses organiseren
	Kennis delen over demografische veranderingen	1 provinciale inspiratiesessie organiseren
	Communicatiestrategie demografische ontwikkeling met proactief informatie delen	communicatiestrategie gereed en geïmplementeerd
Ondersteunen initiatieven vanuit de mienskip	Experimenteren in 3 dorpen met transitiefonds	Projecten ontwikkelen in 3 pilotdorpen
	Innovatieve facilitering grote maatschappelijke initiatieven en lerende implementatie Uitvoeringsparagraaf	1 gebiedspilot groot maatschappelijk initiatief (gebiedspilot Tsjûkemar)
	Ondersteunen van initiatieven via Iepen Mienskipfûns: Afgeronde projecten zijn te vinden op: Projecten in beeld \| Fryslan	In 2023 bedienen we 250 burgerinitiatieven – over de totale looptijd van het IMF 2020-2023 750
Aansluiten op en samenwerken aan uitvoeringsplannen in de regio’s	Optimalisatie van de bestuurlijke regionale samenwerking (gebiedsagenda en/of Regio Deal)	5 (regio’s Waddeneilanden, Noardwest-, Noardeast-, Súdeast- en Súdwest Fryslân)

Toelichting

Er is onzekerheid in hoeverre de gemeenten dit jaar het provinciale budget uit het Transitiefonds en de eigen bijdrage weg kunnen zetten. Onderzocht wordt of de uitvoeringstermijn verlengd kan worden naar 2024 en 2025.

Wonen

Wat willen we bereiken?

Doelstelling Wonen

Plezierig wonen in een verscheidenheid aan woonbuurten en woningen, waarbij het woningaanbod - nieuw én bestaand - aansluit op de (toekomstige) vraag van inwoners en van mensen die zich in Fryslân willen vestigen, en de doorstroming in de Friese woningvoorraad wordt bevorderd.
De Friese woningvoorraad en woonomgeving dragen in positieve zin bij aan Brede Welvaart in Fryslân
Bestaande verouderde woningen en de directe woonomgeving zijn grootschalig opgeknapt (bouwkundig, functioneel, energetisch en klimaatadaptief), via een integrale aanpak, waarbij ook koppelkansen met verduurzaming, ruimtelijke kwaliteit en erfgoedwaarden, klimaatadaptatie, en circulair bouwen zijn benut.
Zorgvuldig ruimtegebruik door optimale benutting van woningbouwmogelijkheden in bestaand bebouwd gebied, door hergebruik/herbestemming, tijdelijke woonvormen, herstructurering, sloop (eventueel met vervangende nieuwbouw) en transformatie van bestaande bebouwing.
Goede huisvesting voor doelgroepen met een tijdelijke woonvraag.

De Friese Planmonitor wordt geoptimaliseerd zodat we samen met gemeenten en Rijk de gemaakte afspraken over de woningbouwproductie kunnen monitoren.

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

De eerste versie van de monitor is grotendeels gevuld. We zijn echter sterk afhankelijk van medewerking van gemeenten. Vanwege landelijke regelgeving wordt gewerkt aan een volgende versie, die voldoet aan landelijke afspraken tussen VNG, BZK en IPO. Wij verwachten dat de bestaande monitor hiervoor kan worden geconverteerd.

Geld

De Friese Wenjen monitor wordt verder geprofessionaliseerd en samen met de Friese kennispartners ondergebracht in een voor iedereen toegankelijk dashboard.

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

Op dit moment zijn er diverse dashboards en onderzoeken beschikbaar. Er is echter nog geen samenhang tussen deze dashboards. Samen met gemeenten en kennispartners willen we tot een samenhangend dashboard komen. Hiervoor is meer tijd nodig.

Geld

De resultaten uit het onderzoek naar de kwaliteit van de woningvoorraad worden vertaald naar een Fries plan van aanpak en een herstructureringsfonds.

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

Het Rijk heeft de provincie gevraagd om regionale woondeals te maken. Daardoor was er geen tijd om al met dit onderzoek te starten. We hopen in het najaar samen met de kennispartners met dit onderzoek te kunnen starten . Vertaling naar een Fries plan van aanpak en een herstructureringsfonds kan pas daarna. Dat zal wellicht niet meer in 2023 lukken.

Geld

Op initiatief van de gemeenten, zorgpartijen en anderen werken we mee aan de bewustwording van ouderen over de manier waarop zij willen wonen als ze meer zorg nodig hebben en zelf minder mobiel worden.

Beleid

Beleid (toelichting)

Met het nieuwe Rijksbeleid zoals vastgelegd in de Nationale Woon- en Bouwagenda en het programma Wonen en zorg voor ouderen zal de rol van de provincie op dit terrein veranderen. Een wetswijziging wordt voorbereid. Omdat dit op dit moment niet behoort tot de wettelijke taak of smalle kerntaak, wordt er binnen de provincie geen extra capaciteit op ingezet. We sluiten eventueel aan bij initiatieven van anderen.

Tijd

Tijd (toelichting)

Zie toelichting bij Beleid.

Geld

Samen met gemeenten en Rijk maken we woondeals waarin integrale aandacht is voor alle aspecten van de Volkshuisvesting en de wijze waarop we willen samenwerken.

Beleid

Tijd

Geld

Samen met gemeenten en Rijk versnellen we de bouw van nieuwe woningen; hiervoor willen we een Fries Impulsteam opzetten.

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

Er wordt gewerkt aan een knelpuntenanalyse. Op basis hiervan wordt samen met de gemeenten een advies geformuleerd op welke wijze per regio de Flexpoolmiddelen het beste kunnen worden ingezet. De analyse is een arbeidsintensief proces.

Geld

Samen met gemeenten voeren we regie op voldoende woningen en woningen die aansluiten bij de woonbehoefte van de inwoners van Fryslân.

Beleid

Tijd

Geld

Uitvoering van de regeling Herbestemming.

Beleid

Beleid (toelichting)

In de regeling die in 2022 was opengesteld waren ook rubrieken opgenomen voor vrijkomende karakteristieke boerderijen en voor flexwoningen. Hiervan is geen gebruik gemaakt. Voordat we de regeling nogmaals openstellen willen we eerst de regeling evalueren. Afhankelijk daarvan weten we of de regeling nog in 2023 opengesteld en uitgevoerd kan worden of dat dit doorschuift naar 2024.

Tijd

Geld

We adviseren de Friese gemeenten bij het opstellen van hun woonzorgvisies.

Beleid

Beleid (toelichting)

De rol van de provincie op het gebied van wonen en zorg verandert. De wijze waarop is afhankelijk van nieuwe wetgeving en de keuze die de provincie hierin maakt. In het eerste halfjaar is vooral gewerkt aan het maken van de regionale woondeals. Daarom was er onvoldoende capaciteit beschikbaar bij de provincie om hier invulling aan te geven.

Tijd

Tijd (toelichting)

De eerste woonzorgvisies nieuwe stijl zullen dit jaar gereed zijn. Niet alle gemeenten en regio's zullen op tijd gereed zijn.

Geld

We ondersteunen gemeenten bij hun aanvragen voor de Rijksregeling Volkshuisvestingsfonds en aanvragen bij de Europese Unie voor de aanpak van de bestaande woningvoorraad.

Beleid

Tijd

Geld

Resultaat indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2023	Prognose 2023
Vertalen prestatieafspraken naar regionale woonagenda’s	Aantal regionale woonagenda’s	4 regionale woonagenda’s
Regie voeren op prestatieafspraken	Evaluatie prestatieafspraken in iedere regio, gemeente Leeuwarden en de Waddengemeenten	6 evaluaties 1 herijking prestatieafspraken met Rijk
Opzetten Fries Impulsteam	In samenwerking met gemeenten opgezet	1 Impulsteam
Herbestemming	De regeling herbestemming heeft in 2023 geleid tot nieuwe zelfstandige woningen door herbestemming.	50 zelfstandige woningen
Kwalitatieve verbeterslag voor verouderende woningmarkt	Aantal risicowoningen in Fryslân Herstructureringsfonds	Nulmeting in 2023 Voorstel voor herstructureringsfonds in Fryslân

Toelichting

Regie voeren op prestatieafspraken:
de regionale woondeals zijn in 20 april 2023 ondertekend. Er zijn veel procesafspraken gemaakt. De uitvoering hiervan kost veel tijd. We verwachten daarom dat evaluatie en herijking pas in 2024 plaatsvinden.

Opzetten Fries Impulsteam:
in overleg met de gemeenten in regionaal verband worden eerst de knelpuntenanalyses uitgevoerd. De gemeenten hebben aangegeven op regionaal niveau de middelen te willen besteden. Aan de hand van de knelpuntenanalyse wordt samen met de gemeenten een advies voor besteding van de Flexpoolmiddelen opgesteld.

Kwalitatieve verbeterslag voor verouderende woningmarkt:
dit onderzoek, met de Friese kennispartners en andere partijen, moet nog worden opgestart. We verwachten de uitkomsten niet eerder dan in 2024.

Sociaal beleid

Wat willen we bereiken?

Doelstelling Sociaal beleid

Het verminderen van eenzaamheid, het bestrijden van discriminatie en het verbeteren van de situatie van mensen die zorg nodig hebben.

Sinds 2015 is er geen sprake meer van autonoom sociaal beleid van de provincie. Daarom zijn geen doelindicatoren geformuleerd. De activiteiten die de provincie op dit beleidsterrein uitvoert vloeien voort uit het bestuursakkoord Lok op 1 (resultaat 31 & 32) en het coronaherstelpakket No & Moarn II. Daar zijn wel indicatoren uit te herleiden, zoals benoemd bij het onderdeel resultaatindicatoren.

In de Stellingwerven gaan we samen met de beide gemeenten door met het project ‘Aandachtsgebieden Stellingwerven’ (2014-2023).

Beleid

Tijd

Geld

Overeenkomstig de motie van Provinciale Staten bij de behandeling van de Kadernota van 29 juni 2022, maken we regenboogbeleid en ontwikkelen we een visie op de Reinbôgeprovinsje Fryslân.

Beleid

Tijd

Geld

We bieden maatschappelijke organisaties de mogelijkheid om op projectbasis een bijdrage te leveren aan het verminderen van eenzaamheid, het bestrijden van discriminatie, of het verbeteren van de situatie van mensen die zorg nodig hebben.

Beleid

Tijd

Geld

We faciliteren de bestuurstafel Seker en Sûn en het het gesprek over en oplossingsrichtingen voor de gevolgen van de personeelstekorten in zorg en welzijn (onderdeel herstelpakket No en Moarn II).

Beleid

Tijd

Geld

We maken de uitvoering van het project ‘Fryslân gaat voor de 10’ mogelijk.

Beleid

Beleid (toelichting)

We maken de uitvoering mogelijk, maar waarschijnlijk wordt de indicator om alle 18 gemeentelijke coalities te smeden op het gebied van positieve gezondheid en inclusiviteit niet gehaald. Zie resultaat indicatoren.

Tijd

Geld

We maken het project Financieel Fit Fryslân mogelijk met als doel het verminderen van armoede en schulden (onderdeel herstelpakket No en Moarn II).

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

Financieel Fit Fryslân heeft aangegeven dat ze mogelijk uitstel willen aanvragen voor de uitvoering. Een van hun doelstellingen is dat gemeenten worden aangesloten op de schuldhulproute. Een aantal gemeenten is dit al, maar nog niet helemaal. Financieel Fit Fryslân is hierover in gesprek met gemeenten. Deze gesprekken duren iets langer dan verwacht. De verwachting is dan ook dat het niet haalbaar is dat in 2023 alle gemeenten aangesloten zijn bij de schuldhulproute, maar wel in 2024. Ditzelfde geldt voor deelproject Geldzorgen de baas. Hierbij is het de bedoeling dat deze training bij een aantal grote bedrijven wordt verzorgd. Er lopen al contacten met verschillende bedrijven, maar het is niet zeker of het lukt om de training daadwerkelijk in 2023 te geven, of dat de afspraken in 2023 wordt gemaakt en de training zelf in 2024 wordt gegeven.

Geld

Vanuit het Iepen Mienskipsfûns steunen we initiatieven die de sociale leefbaarheid versterken.

Beleid

Tijd

Geld

Resultaat indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2023	Prognose 2023
Sociale leefbaarheid	Aantal gehonoreerde projecten Fonds Lok op Ien in 2023	8-10
	Totaal aantal Friese burgers en totaal aantal gemeentelijke coalities voor inclusie en/of gezondheid dat is bereikt met het project ‘Fryslân gaat voor de 10’ in de gehele projectperiode 2020-2023.	5000 Friese burgers 18 gemeentelijke coalities
	Aantal mienskipsinitiatieven gesteund door de provincie via het Iepen Mienskipsfûns op het gebied van vitale, bewegende en gezonde bevolking.	40 gesteunde initiatieven
Aandachtsgebieden Stellingwerven	Aantal projecten gericht op daling werkeloosheid, stijging van het inkomen en de participatiegraad.	5 projecten in Ooststellingwerf
Aandachtsgebieden Stellingwerven		5 projecten in Weststellingwerf
Bestuurstafel Seker en Sûn	Aantal keer dat de bestuurstafel Seker en Sûn bij elkaar komt	Minimaal 3x

We verwachten dat het binnen het project Fryslân gaat voor de 10 een grote uitdaging wordt om in elke gemeente een coalitie te vormen op het gebied van inclusie en/of positieve gezondheid. Belangrijkste oorzaak is de impact die corona heeft gehad op dit driejarig project, waardoor vertraging is ontstaan. Op 2 juni hebben wij een speciale inspiratiebijeenkomst met de Friese gemeenten georganiseerd met als doel om een versnelling te realiseren op het gebied van coalitievorming. We verwachten dat we uiteindelijk op 12 à 14 coalities uitkomen.

Sportbeleid

Wat willen we bereiken?

Doelstelling Sportbeleid

We willen de vier officiële Fryske Sporten keatsen, fierljeppen, Fryske damjen en skûtsjesilen, op de kaart zetten, in het bijzonder bij de Friese jeugd.
We willen de breedtesport stimuleren.
We zetten in op een veilig en betaalbaar sportklimaat: iedereen in Fryslân moet zich welkom en veilig voelen om te gaan sporten en bewegen, van de recreant tot de talentvolle sporter op topsportniveau.
We investeren in talentontwikkeling en topsport.

We bevorderen de organisatie van de Fryske Olympiade; een sportevenement waar de Friese sporten kaatsen, fierljeppen en skûtsjesilen tegelijkertijd plaatsvinden.

Beleid

Tijd

Geld

We dragen bij aan het project ‘Sport yn Beweging’.

Beleid

Tijd

Geld

We dragen via een subsidie bij aan de nieuwbouw van zwembad De Welle in Drachten (regionale voorziening - 50m zwembad zowel topsport als recreatie).

Beleid

Tijd

Geld

We reiken de oeuvreprijs voor Sport uit.

Beleid

Tijd

Geld

We stellen twee fondsen in om innovatie en inclusiviteit in de sport in Fryslân te bevorderen: het Fonds Inclusiviteit Sport en het Innovatiefonds Sport.

Beleid

Tijd

Geld

We subsidiëren grootschalige sportevenementen.

Beleid

Tijd

Geld

We subsidiëren het project Schoolschaatsen.

Beleid

Tijd

Geld

We subsidiëren het project Skoallekeatsen.

Beleid

Tijd

Geld

We subsidiëren Sport Fryslân, de Fryske sportbonden Frysk Ljeppers Boun, Stichting Foar de Neiteam, Koninklijke Watersportvereniging Sneek, Koninklijke Nederlandse Kaatsbon en Dambûn Frysk Spul, en Fryske sportevenementen.

Beleid

Tijd

Geld

We subsidiëren Topsport Noord en het TeamNLcenter Noord (voorheen: Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) en zijn aandeelhouder van Thialf.

Beleid

Tijd

Geld

We voeren lobbyactiviteiten uit gericht op het binnenhalen van internationale grootschalige sportevenementen.

Beleid

Tijd

Geld

Resultaat indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2023	Prognose 2023
Fryske sporten	Aantal scholen dat gebruik maakt van het aanbod van ‘Fryske Sport yn dyn Klasse’	100
Fryske sporten	Aantal evenementen die met de regeling Fryske sporten worden ondersteund.	7
Breedtesport	Aantal projecten via Sport Fryslân bij sportverenigingen, gericht op inclusie	50
	Aantal kinderen dat gebruik maakt van mogelijkheid schoolschaatsen	9.460
	Aantal gemeenten dat deelneemt aan het project Sport yn Beweging	18
	Aantal evenementen die met de regeling Grootschalige sporten worden ondersteund	10
Topsportevenement	Aantal (lobby)gesprekken tbv internationaal (wieler) topsportevenement	4

Beleidsveld 5.2. Cultuur en Erfgoed

Wat willen we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 5.2.

Via (grotere) culturele producties willen we bijdragen aan een hoogwaardig leef-, vestigings- en verblijfsklimaat in Fryslân en een aantrekkelijk cultureel klimaat (ambitie 1)
We streven naar meer innovatieve, experimentele en/of interdisciplinaire initiatieven in Fryslân als aanjager bij het werken aan maatschappelijke vraagstukken en om vernieuwing binnen de sector te stimuleren (ambitie 2)
Via cultuureducatie en -participatie en amateurkunst willen we dat kunst en cultuur bereikbaar en toegankelijk is voor iedere inwoner van Fryslân (ambitie 3)
We willen het Het Frysk Eigene, datgene wat bepalend en onderscheidend is voor Fryslân, borgen in het Ferhaal fan Fryslân om inwoners en bezoekers van Fryslân er kennis mee te kunnen laten maken. (ambitie 5)
We willen cultuurhistorische waarden zijn behouden, ontwikkeld, onderzocht en zichtbaar (ambitie 8a)
We willen archeologische waarden onderzoeken, beschermen en een groter publieksbereik (ambitie 8b)
We streven naar het behoud, ontwikkeling, onderzoek en een groter publieksbereik van gebouwde en groene monumenten (ambitie 8c)

Ambitie 1 – Grut en Grutsk LF2028 – Arcadia

We subsidiëren de stichting LF2028. 2023 wordt een belangrijk jaar als opmaat naar het volgende triënnale jaar in 2025. Net als in 2022 zetten we in 2023 in op het verbinden van Arcadia programma met maatschappelijke thema's.

Beleid

Tijd

Geld

We herijken en continueren de ticketrisicoregeling;

Beleid

Beleid (toelichting)

De regeling is geëvalueerd. Voor herijking en continueren zijn wij in afwachting van het nieuwe bestuursakkoord.

Tijd

Geld

We zetten in onze opdracht aan Merk Fryslân ook specifiek in op de cultuurtoerist

Beleid

Tijd

Geld

Ambitie 2 – Ynnovaasje & eksperimint

We gaan door met de uitvoering van de Stimuleringsregeling Ontwikkeling en Innovatie. Met deze regeling investeren wij in het proces van kennisontwikkeling tot uitvoering: we subsidiëren professionaliteitsbevordering, pilots en grote voorstellingen

Beleid

Tijd

Geld

We nemen deel aan het netwerk We the North en werken verder aan het doorontwikkelen van de talentontwikkelingsnetwerken van We the North en de proeftuinen;

Beleid

Tijd

Geld

We werken aan verdere versterking van de programmalijnen met Rijk en Rijksfondsen;

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

Door prioriteitsstelling hebben we hier nog geen uitvoering aan kunnen geven

Geld

We zetten in op internationalisering voor het verkrijgen van substantiele Europese middelen, alsmede het uitbreiden en intensiveren van internationale contacten voor overheden en het veld.

Beleid

Tijd

Geld

Ambitie 3 – Kultuer yn ‘e Mienskip

We subsidiëren onze steuninstellingen voor cultuureducatie, -participatie en amateurkunst (Keunstwurk) en bibliotheken (Fers);

Beleid

Tijd

Geld

We matchen de OCW-bijdrage aan KEK3 en stimuleren verbindingen tussen cultuurparticipatie en zorg (o.a. door cultuur onderdeel te maken van Bluezone);

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

Door prioriteitsstelling hebben we nog geen uitvoering aan activiteiten op het vlak van 'cultuur en zorg' kunnen geven

Geld

Wij evalueren wij steuninstelling Keunstwurk, meten we de tevredenheid van bibliotheken over de dienstverlening van Fers en doen onderzoek naar cultuurparticipatie;

Beleid

Tijd

Geld

Via het Iepen Mienskipsfûns en een regeling Iepenloftspullen leveren wij een bijdrage aan het stimuleren van actieve cultuurparticipatie en faciliteren wij het amateurkunstklimaat in Fryslân.

Beleid

Tijd

Geld

We geven uitvoering aan de cultuurkaart, waarmee we de subsidiestromen inzichtelijk maken voor aanvragers en (mede)overheden.

Beleid

Tijd

Geld

We hebben uitvoering gegeven aan de structuurversterking van Beeldende Kunst

Beleid

Tijd

Geld

Met de Friese gemeenten werken we aan een betere afstemming van beleid op het gebied van cultuurparticipatie en cultuureducatie.

Beleid

Tijd

Geld

We dragen bij aan gebiedsgerichte processen zoals Anno II en Streekwurk

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

Door prioriteitsstelling dragen we bij op verzoek, maar zoeken niet actief de verbinding vanuit het cultuurbeleid.

Geld

Ambitie 5 - Ferhaal fan Fryslân

Via de Friese musea (geselecteerd op basis van de regeling Kunst en Musea en het rapport ‘Analyse en advies subsidiëring musea Provincie Fryslân’ n.a.v. de motie vreemd ‘Musea subsidies’ PS 17 februari 2021 en de motie ‘Ondersteuning Friese musea’

Beleid

Tijd

Geld

Ambitie 6 – Sterke kunstinfrastructuur als basis voor een bloeiend artistiek klimaat

We herijken de regeling Musea en Kunstinfastructuur op basis van de evaluatie van deze regeling en op basis van duidelijkheid over het beschikbare budget.

Beleid

Beleid (toelichting)

Het herijken van de regeling is in gang gezet, maar het eindresultaat is afhankelijk van de keuzes in het nieuwe coalitieakkoord.

Tijd

Tijd (toelichting)

Doordat gewacht wordt op het nieuwe coalitieakkoord, is de tijdsplanning om te komen tot een herijkte regeling krap. Het is nog niet duidelijk of het gaat lukken om dit jaar een vervolgregeling te publiceren.

Geld

Geld (toelichting)

De vorm van de herijkte regeling is nog niet bekend, vanwege het ontbreken van duidelijkheid over het beschikbare budget.

Wij ontwikkelen accounthouderschap naar partnerschap met onze instellingen die meerjarige financiële steun van ons krijgen. Wij zetten daarbij in op informeren en faciliteren dat instellingen van elkaar kunnen leren en samenwerken;

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

Door prioriteitsstelling ligt de 'dienstverlening' richting culturele instellingen, en met name de snelheid daarvan, niet op het geambieerde niveau.

Geld

We subsidieren Pop Fabryk (pop-infrastructuur) en het kultuer kollektyf, zodat zij een volwaardig partner zijn voor het indienen van een aanvraag binnen de landelijke basisinfrastructuur.

Beleid

Tijd

Geld

We geven opdracht om de nota Nij Poadium te evalueren als opmaat naar de volgende beleidsperiode.

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

Het resterende procesbudget voor Nij Poadium is verdeeld over de jaren 2023 en 2024. In 2024 ligt het zwaartepunt van afronding van Nij Poadium en opstarten van nieuwe beleidsperiode. Daarom is een begrotingswijziging bijgevoegd om middelen van 2023 naar 2024 door te schuiven. In 2024 wordt vervolgens budget omgezet in uitvoeringscapaciteit via een aparte begrotingswijziging (zie programma 6).

Ambitie 8a - Erfgoed ûntwikkele – Cultuurhistorie

Wij subsidiëren een aantal projecten uit de Erfgoeddeal: de Campagne ‘Kusten van het IJsselmeer’, het project K(l)eigoed, en het project Buitengewone Leerstoel

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

Door het Rijk is het project Greppelland gehonoreerd vanuit de Erfgoed Deal met
€ 353.000,-. Omdat dit project bijdraagt aan meerdere provinciale resultaten, hebben wij onze cofinanciering vanuit diverse budgetten beschikbaar gesteld. Via twee begrotingswijzigingen stellen wij voor alle budgetten voor dit project samen te voegen tot één projectbudget en in het juiste bestedingsritme in de begroting op te nemen.

Voor het projectplan Takomst Fryske Pleats voeren we restauratieregeling voor boerderijen uit en zetten we een database op voor karakteristieke boerderijen in Fryslân.

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

De termijn van de uitvoering van de prijsvraag voor herbestemming van boerderijen loopt tot in 2024, waardoor het nodig is het bestedingsritme aan te passen. Hiervoor is een begrotingswijziging bijgevoegd.

Wij adviseren gemeenten en andere partijen over het behoud en de ontwikkeling van cultuurhistorisch erfgoed in hun plannen, op basis van de doorwerking van de thematische structuurvisie Grutsk op’e Romte, FAMKE en de Cultuurhistorische Kaart in de

Beleid

Tijd

Geld

Ambitie 8b - Erfgoed ûntwikkele – Archeologie

Wij leveren een bijdrage aan archeologische steunpunten en onderzoeken en behouden het o.a. via het Noordelijk Archeologisch Depot Nuis.

Beleid

Tijd

Geld

Ambitie 8c - Erfgoed ûntwikkele – Monumenten

Via onze subsidies aan een aantal instellingen en netwerken op het gebied van erfgoed en monumenten (onder andere kerken) en archeologie zorgen wij voor het beheer en behoud van ons erfgoed.

Beleid

Tijd

Geld

Via de subsidieregeling monumenten en het Cultuurfonds voor Monumenten Fryslân ondersteunen we de restauratie en herbestemmingsplannen van monumenten en karakteristieke bouwwerken.

Beleid

Tijd

Geld

Resultaat indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2023	Prognose 2023
Ambitie 1	Subsidiëring voor de voorbereiding van de triënnale in 2025.	Alle thema’s komen terug
Ambitie 2	Subsidiering van interdisciplinaire, innovatieve en experimentele producties/projecten	Minimaal 10
Ambitie 3	Subsidie verstrekking	Subsidie verstrekt aan Keunstwurk en Fers, Iepenloftspullen
	Evaluatie samenwerking Fers	Evaluatie voltooid
	Onderzoek cultuurparticipatie	Werving voltooid. Analyse gestart.
Ambitie 5	Aantal exposities die hebben bijgedragen aan het Ferhaal van Fryslân	7
Ambitie 6	Evaluatie werkwijze subsidietoekenning	Evaluatie voltooid
Ambitie 6	Pro-actieve rol qua netwerkontwikkeling	Nieuwsbrieven, netwerkbijeenkomsten, etc.
Ambitie 8a	Aantal projecten uit de erfgoeddeal en De Fryske Pleats	5	groen
Ambitie 8a	Aantal verstrekte subsidie voor restauratie van boerderijdaken	20	groen
Ambitie 8b	Aantal archeologische steunpunten	11	groen
Ambitie 8c	Subsidieregeling Monumenten (SUMO): aantal restauraties en herbestemmingen van (Rijks)monumenten	35	groen

Beliedsfjild 5.3 Taal, media, ûnderwiis en letteren

Wat willen we bereiken?

Doelstelling beliedsfjild 5.3.

Wy wolle in fanselssprekkend plak foar it Frysk realisearje yn alle fasetten fan it (iepenbier) libben, troch:

taal en identiteit te brûken as ynspiraasje foar kulturele inisjativen, produksjes en nije netwurken (ambysje 4).
in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn it ûnderwiis: in ryk taaloanbod op skoalle, dêr’t alle learlingen optimaal Frysk troch leare kinne, sadat de ûnderwiiskwaliteit fan it fak Frysk tanimt (ambysje 7A).
In fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús iepenbiere libben: it behâlden en befoarderjen fan de Fryske taal yn ús iepenbiere libben (ambysje 7B).
In fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús frije tiid: de Fryske taal wurdt as fanselssprekkend ynset yn keunst- en kultuerproduksjes en mear brûkt troch de media (ambysje 7 C).

Ambysje 7A: in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn it ûnderwiis

Wy geane troch mei de útfiering fan it projekt Taalplan Frysk 2030, yn ‘e mande mei dosinten, skoal(bestjoeren) en acht taal- en ûnderwiisynstellings, sadat yn 2030 it fak Frysk op alle basisskoallen en skoallen foar it fuortset ûnderwiis op foldwaan

Beleid

Tijd

Geld

Wy ûntwikkelje konsept-kearndoelen foar it fak Frysk as oanset foar in fernijd kurrikulum Fryske taal en kultuer yn it primêr en fuortset ûnderwiis.

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

De kurrikulumwiziging fan de kearndoelen Frysk rint lykop mei die fan de oare fakken. Sjoen dat der fanwegen de opmerkingen en winsken fan de Twadde Keamer fertraging is binnen it lanlike trajekt, hat dat ek gefolgen foar it Frysk.

Geld

Geld (toelichting)

Oanslutend op de taljochting by Tiid, hat de fertraging ek as gefolch dat de budzjetten letter bestege wurde sille. Hjirfoar is in begruttingswiziging taheakke.

Sawol yn fundearjend ûnderwiis as ferfolchopliedings op middelber en heger nivo is mear omtinken foar it Frysk. Frysk moat in plak krije yn bygelyks beropsfoarmjende of boargerskipslessen. De learare-oplieding Frysk wurdt oantrekliker makke troch dy

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

Foar it tydlike budzjet Frysk yn it MBÛ (ryksmiddels) wurdt mei in begruttingswiziging útstelt om dizze te ferlingen oan't en mei 2024. Pas neidat wy de ryksmiddels yn maaie 2022 krigen hiene, koe it trajekt fan de subsydzjeferliening opstart wurde. Dêrtroch koe der earst allinich foar 2 jier in gedegen subsydzjeoanfraach ferwurke wurde, wylst der mei it ryk ôfsprutsen is dat der binnen de rintiid fan de hjoeddeistiche BFTK (2019-2023) in subsydzje foar 3 jier ferliend wurde soe.

Ambysje 7B: in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús iepenbiere libben

De langetermynaginda is liedend as it giet om gemeentlik taalbelied.

Beleid

Tijd

Geld

Yn it ramt fan it Sichtberensakkoart en moasje 2938 fan de FNP wurde konkrete ferfryskingsprojekten (en de streektalen) útfierd, mar ek belied en ôfspraken makke oer de yntegraliteit dêrfan yn de takomst.

Beleid

Tijd

Geld

Wy soargje der foar dat der in goede opfolging komt fan it Taalkado as it giet om de taaloerdracht nei in nije generaasje.

Beleid

Tijd

Geld

Yn ôfstimming mei it Ryk en it Fryske fjild soargje wy foar de tastânkomming fan in nije BFTK foar de perioade 2024 – 2028.

Beleid

Tijd

Geld

Ambysje 7C: in fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús frije tiid

De provinsjale organisaasje wurket út de ferskillende opjeften wei gear om it fanselssprekkend plak fan it Frysk te realisearjen. Bygelyks troch meartalige kommunikaasje, de sichtberens fan it Frysk op it mêd fan beliedsmêden as ynfrastruktuer, natue

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

Trochskowen fan budzjet, sa-as utstelt yn de begruttingswiziging, is nedich troch aktualisaasje fan de planning fan de útfiering by û.o. it projekt Sichtberens N359 (Boalsert - Ljouwert), 3 krúsingen: Boalsert Noard, Burchwert en Wommels. Ferwachting is dat de wurksumens yn 2024 plakhawwe en wy de kosten dêrom ten leste fan 2024 bringe moatte.

Trochûntwikkeling fan digitale helpmiddels yn it Frysk en ynset op in folsleiner oanbod foar alle domeinen en leeftiden. Spearpunten binne spraaktechnology, it oersetten fan digitale tapassings yn de soarch en nije tapassings foar bern en jongerein.

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

Sawol it projekt Nedersaksische spraaktechnologie as it Projekt The Intergenerational transmission of west Frisian hawwe fertraging en binne noch ûnwis te starten dit jier, mar dizze finânsjes binne wol nedich foar 2024 om it projekt uit te kunnen voeren. Dêrom is in begruttingswiziging tafoege om middels troch te skowen fan 2023 nei 2024.

Wy jouwe yn ‘e mande mei de gemeente Ljouwert útfiering oan UNESCO City of Literature, en stelle skriuwersbeurzen en oare regelings beskikber.

Beleid

Tijd

Geld

Wy stimulearje en fasilitearje (lês)projekten as Lês No.

Beleid

Tijd

Geld

Resultaatyndikatoaren

Ûnderwerp	Yndikator	Doelwearde 2023	Prognoaze 2023
Ambysje Taalplan Frysk 2030	In skoalstiper foar alle skoallen yn it primêr en fuortset ûnderwiis as fêste begelieder	Yn 2023 hat elke skoalle minimaal ien kear kontakt hân mei de skoalstiper
Ambysje Fernijd kurrikulum	In fernijd kurrikulum ûntwikkele yn ‘e mande mei it ûnderwiisfjild en mei oare leargebieten.	Konseptkearndoelen binne ûntwikkele om te testen yn de ûnderwiispraktyk.
Ambysje In fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ús iepenbiere libben	Het sichtberensakkoart wurdt útfierd.	Trije projekten útfierd / útfiere litte yn it ramt fan de sichtberens fan it Frysk. By 50 projekten fan it Iepen Mienskipsfûns is it Frysk of de streektaal sichtber.
	Der wurdt in nije BFTK opsteld	Ein 2023 is de nije BFTK 2024 – 2028 ree.
Ambysje Frysk yn ‘e frije tiid	De trochûntwikkeling fan de digitale helpmiddels foar en yn it Frysk	Yn 2023 komt der in taallearapp en in (serious) game beskikber en wurdt der fierder wurke oan de ûntwikkeling fan digitale helpmiddels foar en yn it Frysk.
Ambysje fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ‘e frije tiid	Taalbeleid rjochte op nije Friezen	Belied rjochte op Frysk by nije Friezen wurdt fan krêft
Ambysje Frysk yn ynternasjonaal perspektyf	In ferfolch fan de pilot European Charter Classroom Activities (ECCA) Project (www.thisismylanguage.eu).	Minimaal trije útwikselingsprojekten fan Fryske skoallen (jongerein 15-18 jier) mei maksimaal fiif oare Europeeske taalregio's.

Taljochting

Ambitie Frysk yn 'e frije tiid:
Foar de taallearapp rint op it stuit in ûndersyk, it útjaan fan de app wurdt nei alle gedachten 2024.

Beleidsveld 5.3. Taal, media, onderwijs en letteren

Wat willen we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 5.3.

Wij willen een vanzelfsprekende plaats van het Fries realiseren in alle facetten van het (openbaar) leven, door.

- Taal en identiteit te gebruiken als inspiratie voor culturele initiatieven, producties en nieuwe netwerken (ambitie 4).
- Een vanzelfsprekende plek van Fries in het onderwijs: een rijk taalaanbod op school waarin alle leerlingen optimaal Fries kunnen leren en waardoor de onderwijskwaliteit van het vak Fries toeneemt (ambitie 7A).
- Een vanzelfsprekende plaats van het Fries in ons openbare leven: het behouden en bevorderen van de Friese taal in ons openbare leven (ambitie 7B).
- Een vanzelfsprekende plaats van het Fries in onze vrije tijd: de Friese taal wordt als vanzelfsprekend ingezet in kunst- en cultuurproducties en meer gebruikt door media (ambitie 7 C).

Ambitie 7A: een vanzelfsprekende plek van het Fries in het onderwijs

We gaan door met de uitvoering van het project Taalplan Frysk 2030 samen met docenten, scholen(besturen) en acht taal- en onderwijsinstellingen, zodat in 2030 het vak Fries op alle basisscholen en scholen voor het voortgezet onderwijs op voldoende

Beleid

Tijd

Geld

We ontwikkelen concept-kerndoelen voor het vak Fries als aanzet voor een vernieuwd curriculum Friese taal en cultuur in het primair en voortgezet onderwijs.

Beleid

Tijd

Tijd (toelichting)

De curriculumherziening van de kerndoelen Fries lopen gelijk op met die van de andere vakken. Gezien er vanwege de opmerkingen en wensen van de Tweede Kamer vertraging is binnen het landelijke traject, heeft dat ook gevolgen voor het Fries.

Geld

Geld (toelichting)

Aansluitend op de toelichting onder tijd, heeft de vertraging ook tot gevolg dat budgetten later tot besteding zullen komen. Hiervoor is een begrotingswijziging toegevoegd.

Zowel in funderend onderwijs als vervolgopleidingen op middelbaar en hoger niveau is meer aandacht voor het Fries. Fries moet een plek krijgen in bijvoorbeeld beroepsvormende of burgerschapslessen. De lerarenopleiding Fries wordt aantrekkelijker ge

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

Voor het tijdelijke budget Fries in het MBO (rijksmiddelen) wordt via begrotingswijziging voorgesteld om deze te verlengen tot en met 2024. Pas na ontvangst van de rijksmiddelen in mei 2022 kon het traject van de subsidieverlening gestart worden. Daardoor kon er eerst alleen voor 2 jaar een gedegen subsidieaanvraag verwerkt worden, terwijl er met het rijk was afgesproken dat er binnen de looptijd van de huidige BFTK (2019-2023) een subsidie voor 3 jaar verleend zou worden.

Ambitie 7B: een vanzelfsprekende plaats van het Fries in ons openbare leven

De langetermijnagenda is leidend als het gaat om gemeentelijk taalbeleid.

Beleid

Tijd

Geld

In het kader van het Sichtberensakkoart en motie 2938 van de FNP worden concrete ferfryskingsprojekten (en de streektalen) uitgevoerd, maar ook beleid en afspraken gemaakt over de integraliteit daarvan in de toekomst.

Beleid

Tijd

Geld

We zorgen ervoor dat er een goede opvolging komt van het Taalkado als het gaat om de taaloverdracht naar een nieuwe generatie.

Beleid

Tijd

Geld

In afstemming met het Rijk en het Friese veld zorgen wij voor de totstandkoming van een nieuwe BFTK voor de periode 2024 – 2028.

Beleid

Tijd

Geld

Ambitie 7C: een vanzelfsprekende plek van het Fries in onze vrije tijd

De provinciale organisatie werkt vanuit de verschillende opgaven samen om de vanzelfsprekende plek van het Fries te realiseren. Bijvoorbeeld door meertalige communicatie, de sichtberens fan it Frysk op het gebied van beleidsterreinen als infrastruc

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

Doorschuiven van budget, zoals voorgesteld in de begrotingswijziging, is nodig door actualisatie bij o.a. het project Sichtberens N359 (Bolsward - Leeuwarden), 3 kruisingen: Bolsward Noord, Burgwerd en Wommels. Verwachting is dat de werkzaamheden in 2024 plaatsvinden en wij daarom de kosten ten laste van 2024 moeten brengen.

Doorontwikkeling van digitale hulpmiddelen in het Fries en inzet op een vollediger aanbod voor alle domeinen en leeftijden. Speerpunten zijn spraaktechnologie, het vertalen van digitale toepassingen in de zorg en nieuwe toepassingen voor kinderen e

Beleid

Tijd

Geld

Geld (toelichting)

Zowel het project Nedersaksische spraaktechnologie als het projekt The Intergenerational transmission of west Frisian hebben vertraging en het is nog niet zeker of ze dit jaar starten. Maar de middelen zijn wel nodig om in 2024 het project uit te kunnen voeren. Daarom is een begrotingswijziging bijgevoegd om middelen door te schuiven van 2023 naar 2024.

Wij geven samen met de gemeente Leeuwarden uitvoering aan UNESCO City of Literature, en stellen schrijversbeurzen en andere regelingen beschikbaar.

Beleid

Tijd

Geld

Wij stimuleren en faciliteren (lees)projecten als Lês No.

Beleid

Tijd

Geld

Resultaat indicatoren

Onderwerp	Indicator	Doelwaarde 2023	Prognose 2023
Ambitie Taalplan Frysk 2030	Een skoalstiper voor alle scholen in het primair en voortgezet onderwijs als vaste begeleider	In 2023 heeft elke school minimaal één keer contact gehad met de skoalstiper
Ambitie Fernijd kurrikulum	Een vernieuwd kurrikulum ontwikkeld samen met onderwijsveld en met andere leergebieden.	Conceptkerndoelen zijn ontwikkeld voor testen in de onderwijspraktijk.
Ambitie Een vanzelfsprekende plaats van het Fries in ons openbare leven	Het sichtberensakkoart wordt uitgevoerd.	Drie projecten uitgevoerd/ laten uitvoeren in het kader van de sichtberens fan it Frysk. Bij 50 projecten van het Iepen Mienskipsfûns is het Fries of de streektaal zichtbaar.
	Er wordt een nieuwe BFTK opgesteld
Ambitie Frysk yn ‘e frije tiid	De doorontwikkeling van de digitale helpmiddelen voor en in het Fries	In 2023 komt een taalleerapp en een (serious) game beschikbaar en wordt verder gewerkt aan de ontwikkeling van digitale helpmiddelen voor en in het Fries. Eind 2023 is de nieuwe BFTK 2024 – 2028 gereed.
Ambitie fanselssprekkend plak fan it Frysk yn ‘e frije tiid	Taalbeleid gericht op Nieuwe Friezen	Beleid gericht op Fries bij Nieuwe Friezen wordt van kracht
Ambitie Frysk yn ynternasjonaal perspektyf	In vervolg van de pilot European Charter Classroom Activities (ECCA) Project (www.thisismylanguage.eu).	Minimaal drie uitwisselingsprojecten van Friese scholen (jongeren 15-18 jaar) met maximaal vijf andere Europese taalregio's.

Ambitie Frysk yn 'e frije tiid:
Voor de taalleerapp loopt nu een onderzoek. Het uitgeven van de app wordt waarschijnlijk 2024.

Portefeuillehouders

Wat zien we?

Inzet beschikbare middelen programma 5 Mienskip

Uitgebreide financiële tabel

Voorstel begrotingswijzigingen

Beleidsveld 5.1. Leefomjouwing

Leefbaarheidsbeleid

Wat willen we bereiken?

Doelstelling Leefbaarheidsbeleid

We delen en ‘halen’ kennis, door:

Wat gaan we daarvoor doen in 2023?

Het subsidiëren van het Fries Sociaal Planbureau (FSP)

Het organiseren van regionale masterclasses

Het organiseren van een provinciale inspiratiesessie

Actief contact met het ministerie van BZK, SNN, de voormalige krimpprovincies (K6), P10 - samenwerkingsverband van grote plattelandsgemeenten en K80 - netwerk van deze kleine en krachtige gemeenten

We ondersteunen initiatieven vanuit de Mienskip, door:

Wat gaan we daarvoor doen in 2023?

Het implementeren en faciliteren van het Netwerk ter ondersteuning van Mienskipsinitiatieven.

We faciliteren grote maatschappelijke initiatieven, zoals de gebiedspilot Tsjûkemar.

Met het Iepen Mienskipsfûns (IMF) subsidiëren wij leefbaarheidsinitiatieven uit de mienskip. Daarbij gaat het o.a. om ontmoetingsplekken, landschap, cultuurhistorie en duurzaamheid.

Aanvullend op het IMF worden in de regio’s Noordoost en Noordwest initiatieven ondersteund in het kader van het Budget Lokale Innovaties (BLI) en de LEADER, als onderdeel van het Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3).

De voorbereiding van de nieuwe LEADER-periode is er op gericht om het Europese programma voor plattelandsontwikkeling voor meerdere Friese regio’s in te zetten. In de regio Zuidoost is in dit kader (vanwege de Regiodeal) het Regiofonds opgezet.

We faciliteren gemeenten provinciebreed om de DOM-methode verder te ontwikkelen, die integraal wordt toegepast in meerdere beleidsvelden (zoals in erfgoeddeal en bij Regiodeals). We stimuleren gemeenten in de hele provincie om via het DOM-principe

We werken samen en sluiten aan op uitvoeringsplannen in de regio’s

Wat gaan we daarvoor doen in 2023?

In alle vijf regio’s de bestuurlijke samenwerking operationeel en zoeken we daarbij de verbinding met de parallelle processen De Friese Aanpak en Bestuurlijk overleg Friese samenwerking van overheden en het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG)

Resultaat indicatoren

Wonen

Wat willen we bereiken?

Doelstelling Wonen

Wat gaan we daarvoor doen in 2023?

De Friese Planmonitor wordt geoptimaliseerd zodat we samen met gemeenten en Rijk de gemaakte afspraken over de woningbouwproductie kunnen monitoren.

De Friese Wenjen monitor wordt verder geprofessionaliseerd en samen met de Friese kennispartners ondergebracht in een voor iedereen toegankelijk dashboard.

De resultaten uit het onderzoek naar de kwaliteit van de woningvoorraad worden vertaald naar een Fries plan van aanpak en een herstructureringsfonds.

Op initiatief van de gemeenten, zorgpartijen en anderen werken we mee aan de bewustwording van ouderen over de manier waarop zij willen wonen als ze meer zorg nodig hebben en zelf minder mobiel worden.

Samen met gemeenten en Rijk maken we woondeals waarin integrale aandacht is voor alle aspecten van de Volkshuisvesting en de wijze waarop we willen samenwerken.

Samen met gemeenten en Rijk versnellen we de bouw van nieuwe woningen; hiervoor willen we een Fries Impulsteam opzetten.

Samen met gemeenten voeren we regie op voldoende woningen en woningen die aansluiten bij de woonbehoefte van de inwoners van Fryslân.

Uitvoering van de regeling Herbestemming.

We adviseren de Friese gemeenten bij het opstellen van hun woonzorgvisies.

We ondersteunen gemeenten bij hun aanvragen voor de Rijksregeling Volkshuisvestingsfonds en aanvragen bij de Europese Unie voor de aanpak van de bestaande woningvoorraad.

Resultaat indicatoren

Sociaal beleid

Wat willen we bereiken?

Doelstelling Sociaal beleid

Wat gaan we daarvoor doen in 2023?

In de Stellingwerven gaan we samen met de beide gemeenten door met het project ‘Aandachtsgebieden Stellingwerven’ (2014-2023).

Overeenkomstig de motie van Provinciale Staten bij de behandeling van de Kadernota van 29 juni 2022, maken we regenboogbeleid en ontwikkelen we een visie op de Reinbôgeprovinsje Fryslân.

We bieden maatschappelijke organisaties de mogelijkheid om op projectbasis een bijdrage te leveren aan het verminderen van eenzaamheid, het bestrijden van discriminatie, of het verbeteren van de situatie van mensen die zorg nodig hebben.

We faciliteren de bestuurstafel Seker en Sûn en het het gesprek over en oplossingsrichtingen voor de gevolgen van de personeelstekorten in zorg en welzijn (onderdeel herstelpakket No en Moarn II).

We maken de uitvoering van het project ‘Fryslân gaat voor de 10’ mogelijk.

We maken het project Financieel Fit Fryslân mogelijk met als doel het verminderen van armoede en schulden (onderdeel herstelpakket No en Moarn II).

Vanuit het Iepen Mienskipsfûns steunen we initiatieven die de sociale leefbaarheid versterken.

Resultaat indicatoren

Sportbeleid

Wat willen we bereiken?

Doelstelling Sportbeleid

Wat gaan we daarvoor doen in 2023?

We bevorderen de organisatie van de Fryske Olympiade; een sportevenement waar de Friese sporten kaatsen, fierljeppen en skûtsjesilen tegelijkertijd plaatsvinden.

We dragen bij aan het project ‘Sport yn Beweging’.

We dragen via een subsidie bij aan de nieuwbouw van zwembad De Welle in Drachten (regionale voorziening - 50m zwembad zowel topsport als recreatie).

We reiken de oeuvreprijs voor Sport uit.

We stellen twee fondsen in om innovatie en inclusiviteit in de sport in Fryslân te bevorderen: het Fonds Inclusiviteit Sport en het Innovatiefonds Sport.

We subsidiëren grootschalige sportevenementen.

We subsidiëren het project Schoolschaatsen.

We subsidiëren het project Skoallekeatsen.

We subsidiëren Sport Fryslân, de Fryske sportbonden Frysk Ljeppers Boun, Stichting Foar de Neiteam, Koninklijke Watersportvereniging Sneek, Koninklijke Nederlandse Kaatsbon en Dambûn Frysk Spul, en Fryske sportevenementen.

We subsidiëren Topsport Noord en het TeamNLcenter Noord (voorheen: Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) en zijn aandeelhouder van Thialf.

We voeren lobbyactiviteiten uit gericht op het binnenhalen van internationale grootschalige sportevenementen.

Resultaat indicatoren

Beleidsveld 5.2. Cultuur en Erfgoed

Wat willen we bereiken?

Doelstelling beleidsveld 5.2.

Ambitie 1 – Grut en Grutsk LF2028 – Arcadia

Wat gaan we daarvoor doen in 2023?

We subsidiëren de stichting LF2028. 2023 wordt een belangrijk jaar als opmaat naar het volgende triënnale jaar in 2025. Net als in 2022 zetten we in 2023 in op het verbinden van Arcadia programma met maatschappelijke thema's.

We herijken en continueren de ticketrisicoregeling;

We zetten in onze opdracht aan Merk Fryslân ook specifiek in op de cultuurtoerist

Ambitie 2 – Ynnovaasje & eksperimint

Wat gaan we daarvoor doen in 2023?