Wat willen we bereiken?
Een meer internationale economie zorgt ervoor dat we als provincie Fryslân veerkrachtiger, robuuster en externer georiënteerd zijn en dat bedrijven minder afhankelijk zijn van alleen lokale ontwikkelingen. We hebben de ambitie dat in 2020 10,2% van de Friese bedrijven internationaal actief zal zijn; dit is het gemiddeld Nederlands percentage volgens het CBS in 2015. Belangrijke instrumenten om het bedrijfsleven te ondersteunen zijn de provinciale regelingen handelsmissies & beurzen en exportsubsidies en de oprichting van het International Trade Support als Friese kennisplatform op het terrein van internationaal ondernemen.
De sterke punten van de Friese economie willen wij kernachtig in een acquisitiestrategie verwoorden op twee schaalniveaus. Samen met de F4 gemeenten hebben wij in 2017 de acquisitieprofielen voor Fryslân vastgesteld gericht op het aantrekken van Nederlandse bedrijven. Daarbij is in 2017 één gezamenlijk loket opgericht. In 2018 moet de samenwerking nader vorm krijgen en willen wij de vruchten hiervan plukken. De Vestigingsregeling is een instrument om bedrijven extra te stimuleren om zich in onze provincie te vestigen, waarbij het budget als gevolg van het voorstel ‘de ondernemer centraal’ via de Kadernota 2018 is aangevuld. Om regio Noord aantrekkelijker te maken voor buitenlandse bedrijven nemen wij deel aan de noordelijke acquisitiecampagne Topdutch, waarbij de coördinatie bij de NOM ligt.
Voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat is het van essentieel belang dat ons menselijk kapitaal op competentieniveau goed toegerust is om in te spelen op toekomstige ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan de toenemende vraag naar vakspecialisten (o.a. ICT, databeheer). In de ‘Agenda Menselijk Kapitaal’, die ter kennisname aan Provinciale Staten is verstuurd (juli 2017), is de Friese integrale aanpak en inzet van middelen beschreven om de aansluiting van arbeidsmarkt en onderwijs te versterken. In deze agenda zijn de volgende vier speerpunten geformuleerd:
- Duurzaam inzicht in de ontwikkeling onderwijs-arbeidsmarkt
- Vergroten human resource kracht in het mkb
- Stimuleren van de samenwerking tussen mkb (inclusief zorg) en mbo en hbo onderwijsveld
- Versnelling aanpak technieksectoren alsmede de zorgsector
Voor de Friese start-ups is in 2017 een meerjarenprogramma ontwikkeld met diverse stakeholders. Al deze partijen dragen financieel ook bij om te komen tot een klimaat, waarbij studenten een opleidingstraject volgen. De grootste talenten zullen worden voorbereid op het ondernemerschap. Door de capaciteiten van studenten optimaal te gaan benutten moet het aantal start-ups in Friesland vergroot worden, maar moet dit in kwalitatieve zin tot goede bedrijven leiden.
Om het ondernemerschap verder te bevorderen willen wij het Friese bedrijfsleven zo goed mogelijk ondersteunen door bundeling en vereenvoudiging van onze regelingen en fondsen binnen de Friese Ontwikkelings Maatschappij (FOM). Na besluitvorming door uw Staten in het najaar 2017 zullen verder stappen gezet worden om een volledig en samenhangend pakket aan krediet- en subsidieregelingen en (bestaande) fondsen te bundelen.
De ruimtelijke component maakt onlosmakelijk deel uit van een goed functionerend vestigingsklimaat. Onze provinciale rol reikt tot het coördineren van de ontwikkeling van bedrijventerreinen (zie programma Grutsk op Fryslân), kantorenmarkt en detailhandel.. Door de toenemende leegstand en demografische en digitale ontwikkelingen willen wij met gemeenten en andere betrokken partijen ook dergelijke afspraken maken om de kantorenmarkt en winkelgebieden in Fryslân beter te laten functioneren. Belangrijke documenten hierbij zijn het landelijk kantorenconvenant en het Friese koopstromenonderzoek van medio 2017.
Het Aanvalsplan Woningmarkt bevindt zich in de afrondende fase, waarbij een impuls is gegeven aan de Friese woningmarkt via verschillende financierings- en subsidieregelingen. Enerzijds is het doel om het banenverlies in de bouw- en installatiesector als gevolg van de economische crisis te versterken, anderzijds is een bijdrage geleverd aan de herstructurering van de woningvoorraad.
Welke resultaten willen we in 2018 behalen?
- De FOM en het ITS zijn opgericht en operationeel.
- Het acquisitieprofiel van Fryslân is verwoord en versterkt. Als gevolg van intensievere samenwerking tussen de Friese gemeenten, de NOM en de provincies worden meer (internationale) bedrijven verworven om zich in Fryslân te vestigen.
- We hebben afspraken gemaakt over de planning en de programmering van kantoren met de F4-gemeenten waarbij de plancapaciteit meer in lijn wordt gebracht met de verwachte behoefte tot 2020. Dit betekent (1) een planning van nieuwe kantorenlocaties, (2) de wenselijke verlaging van plancapaciteit, (3) de wenselijke intrekking van kantoorbestemmingen en (4) de borging in onze provinciale en gemeentelijke instrumentaria.
- Op basis van de resultaten en aanbevelingen uit het koopstromenonderzoek worden (door gemeenten) detailhandelsvisies/ voorzieningen-spreidingsplannen in de vier Friese anticipeer- en krimpregio’s ontwikkeld.
- We stellen een noordelijke Retailagenda op in samenwerking met de provincies Groningen en Drenthe.
- Het Aanvalsplan Woningmarkt en de bijbehorende evaluatie worden afgerond.
- Resultaat 43: al in 2017 is er een versnellingsagenda Human Capital voor Fryslân en in 2019 zijn diverse projecten in uitvoering (of al uitgevoerd) die tot doel hebben de werking van de arbeidsmarkt te versterken.
Wat mag het kosten?
Onderstaand kadernotavoorstel is verwerkt in bovenstaande tabel.
Het kadernotavoorstel De ondernemer centraal bedraagt € 1 mln. Het totaaloverzicht aan kadernotavoorstellen staat in bijlage 10.