Toelichting:
1. Net als bij de bestuursrapportages in 2017 hebben wij de grote projecten, die uitgevoerd worden binnen de Agenda voor Noordoost Fryslân 2016-2020 (ANNO), Wurkje mei Fryslân en projecten die cofinanciering van ons hebben ontvangen (Interreg, Waddenfonds, OP-EFRO), nader uitgesplitst qua beleid, tijd en geld:
ANNO I en II
Voor de informatie over ANNO verwijzen wij naar paragraaf 10 Samenwerkingsverbanden.
Wurkje mei Fryslân projecten
Er zijn in 2017 verschillende projecten in uitvoering die voortkomen uit de Beleidsbrief Wurkje mei Fryslân. Voor uitgebreide informatie over deze projecten verwijzen wij naar de monitoringsrapportage Economie, die als bijlage bij de jaarstukken is meegestuurd.
Cofinancieringsprojecten (Waddenfonds, Interreg, OP-EFRO)
In 2017 is er voor ruim € 1.7 mln. subsidie (cofinanciering) verleend aan 13 projecten, waarvan 7 Interreg projecten (€ 880.000,-), 5 EFRO-projecten (€ 885.000,-) en 1 Erasmus project (€ 39.000,-). Op 9 januari 2018 bent u per brief geïnformeerd over de inhoudelijke projecten die met Europese financiering in 2017 zijn gefinancierd. De meeste projecten hebben betrekking op het versterken van de innovatiepositie van het Friese MKB en kennisinstellingen; een belangrijke doelstelling in de Beleidsbrief ‘Wurkje mei Fryslân’.
Daarnaast is er € 3 miljoen beschikbaar gesteld aan SNN voor de uitvoering aan twee SNN-regelingen, namelijk MKB Innovatiestimulering Topsectoren (MIT) en Versneller Innovatieve Ambities (VIA). In totaal is er ruim € 4.8 mln. cofinanciering verleend. Er zijn 2 Waddenfondsprojecten die cofinanciering hebben ontvangen met een totaal van ruim € 100.000,-.
De deskundigencommissie van SNN heeft vervolgens medio november positief geadviseerd over een zestal projecten met actieve betrokkenheid van 12 MKB, 1 grootbedrijf en twee kennisinstellingen uit Fryslân. De besluitvorming over de provinciale cofinanciering vindt plaats in het eerste kwartaal van 2018.
2. Het jaar 2017 is het eerste jaar dat het InnovatiePact Fryslân (IPF) operationeel is. Het IPF heeft als missie het verbinden van ambities in innovatie en nieuw ondernemerschap om Fryslân sterker te maken en de kracht van het Friese MKB te vergroten. In de praktijk betekent dit dat de aansturing van YnBusiness geborgd is en dat in 2017 zes keer per jaar een strategisch platformbijeenkomst is georganiseerd. Ook is het organiserend vermogen binnen de recreatie en toerismesector binnen de Toerisme Alliantie Fryslân (TAF) tot stand gekomen. Tevens is een begin gemaakt met het start-up programma in het kader van het versterken van Fries ondernemerschap, is er een werkgroep launching customer op het gebied van circulair inkopen ingesteld waarin we nauw samenwerken met het IPF en er is een aantal aanjagers aangesteld, waaronder een aanjager agrofood en financieringen.
3 en 4. Er is over de gehele organisatie geen sprake van een regelingenteam. Wel is in het kader van resultaat 34 uit het coalitieakkoord (‘er is een vermindering van beleid en regels’) door de dienst de Startnotitie ‘Minder beleid en regels’ opgesteld. Deze notitie is op 24 januari 2018 door uw Staten vastgesteld en zal in 2018 een vervolg krijgen. Of er al dan niet een regelingenteam nodig is, zal nog nader worden bekeken.
Binnen Wurkje mei Fryslân is een aantal regelingen verbeterd, te weten (1) Handelsmissies & beurzen, (2) Marktverkenning Marktconsultatie en (3) Circulaire Economie. Er wordt regelmatig bekeken waar het mogelijk is om de regelingen aan te passen en de toegankelijkheid en snelheid van honorering van projecten te vergroten. Zo is er een team van projectondersteuners aangewezen die bedrijven ondersteunen bij het verbeteren van de kwaliteit van de aanvragen. Dit geldt met name voor regelingen die via het SNN open worden gesteld. Verder hebben we met de oprichting van de FOM een aantal regelingen en subsidiefondsen gebundeld.
Op basis van opgedane ervaringen in 2017 zijn diverse OP-EFRO regelingen toegankelijker gemaakt voor het MKB in 2018. Een van de maatregelen is dat alle regelingen zijn omgezet van tenders naar calls. Dit betekent dat de MKB regelingen voor een langere periode open worden gesteld, waarbij het molenaarsprincipe geldt (wie het eerst komt) in plaats van kortstondige openstellingen via tenders. Daarnaast is de scoringsystematiek voor de beoordeling van de aanvragen vereenvoudigd. Verder worden de aanvragen eerst inhoudelijk beoordeeld en vervolgens technisch getoetst. Deze manier van werken zorgt ervoor dat de aanvrager pas aanvullende informatie moet aanleveren nadat hij of zij de zekerheid heeft dat het project inhoudelijk positief is beoordeeld.
5. YnBusiness is in de tweede helft van 2017 gestart. Er zijn inmiddels meer dan 300 bedrijfsbezoeken afgelegd en 130 bedrijven zijn doorverwezen. Daarnaast is De Toerisme Alliantie op stoom gekomen wat zorgt voor een sterke verbinding tussen de drie O’s in deze sector. Tenslotte is het plan van Sterk Fries Ondernemerschap is ontwikkeld, delen hiervan worden inmiddels opgepakt in de uitvoering en binnen New Government Policy is stevig ingezet op het agenderen van circulair inkopen door de publieke sector.
6. In het vierde kwartaal van 2017 is het ITS (International Trade Support) opgericht. Het oprichten van het ITS is een van de maatregelen uit het Aanvalsplan Internationaal Ondernemen. De stichting ITS is een samenwerking van het World Trade Centre (WTC), de NHL Stenden in nauwe samenwerking met de Friese Exportclub en de Kamer van Koophandel. Het doel is om door co-creatie ondernemers te verbinden en te inspireren zodat het percentrage van de Friese export bedrijven kan toenemen naar het landelijk gemiddelde van 10,2%.
7 en 9. In 2017 hebben verschillende activiteiten bijgedragen aan het behalen van het gewenste resultaat om de financieringscapaciteit uit te breiden en te bundelen. Zo is er zowel op bestuurlijk niveau in de rol van opdrachtgever als vanuit onze positie als aandeelhouder van de NOM ingestemd met de nieuwe aandeelhoudersinstructie voor de regionale ontwikkelingsmaatschappijen (meer specifiek: de NOM). Deze instructie bevat de nieuwe kaders voor de activiteiten van de NOM, onder meer op het gebied van financieringen en fondsbeheer. Diverse wijzigingen hebben een grotere bewegingsvrijheid van de NOM tot gevolg, zoals (1) het verruimen van de maximale bijdrage per bedrijf van € 2.5 miljoen naar € 5 miljoen, (2) de mogelijkheid tot investeren in sociale ondernemingen en (3) het uitbreiden van de staatssteunkaders voor fondsbeheer. De aandeelhoudersinstructie is op 12 oktober 2017 via een informerende brief aan uw Staten aangeboden.
In 2017 is de FOM opgericht, de Friese Ontwikkelingsmaatschappij, waardoor tevens een bundeling van financieringscapaciteit wordt gerealiseerd. Er zijn afspraken gemaakt met de NOM rondom het beheer van de FOM, zoals het omzetten van het Doefonds naar de FOM. De financiering van export is als extra taak meegegeven, waarvoor een extra budget van € 3 miljoen beschikbaar is gesteld. Daarnaast is ook het beheer van Ondernemersimpuls leningen vanaf 1 januari 2018 overgenomen.
8. Het acquisitieconvenant tussen de provincie en F4 gemeenten is opgesteld en ondertekend. We beogen hiermee dat er geen sprake meer is van onderlinge concurrentie tussen gemeenten bij het aantrekken van bedrijvigheid van buiten Fryslân. Tevens moet de bundeling van kennis, kunde en middelen leiden tot een betere propositie. Voor de koppeling onderwijs-arbeidsmarkt verwijzen wij naar punt 14. Samen met de provincies Groningen en Drenthe hebben wij gezamenlijk € 1,2 mln. beschikbaar gesteld voor de uitvoering van een twee jaar durende campagne ‘Top Dutch’ om internationale bedrijven te verleiden zich in Noord-Nederland te vestigen. Voor Fryslân is agrofood het leidend thema.
10. In 2017 is gewerkt aan de verdere uitrol van Breedband. Voor meer informatie over Breedband verwijzen wij u naar paragraaf Grote Projecten.
11. In juli 2016 zijn uw Staten geïnformeerd over de ambitie om, in navolging op LF2018, een groot (wieler)evenement naar Fryslân te halen. Hiermee blijven we de provincie internationaal op de kaart zetten. Er is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd met de centrale vraag of het realistisch is dat Fryslân gastheer kan zijn van (de start van) een grote wielerronde. Hiertoe worden zeker kansen gezien. Dit onderzoek is afgerond en is 23 januari 2018 naar uw Staten gestuurd. Het verdere lobbytraject wordt opgestart richting organiserende instanties en gezocht wordt naar ambassadeurs/adviseurs die kunnen helpen de verdere propositie uit te werken. Daarnaast doen we ervaring op door actief wielerevenementen (zoals bijvoorbeeld de Binckbank-tour) te ondersteunen.
12. Het koopstromenonderzoek is in het tweede kwartaal van 2017 afgerond. Via een informerende brief van 16 mei 2017 hebben wij uw Staten op de hoogte gesteld van de uitkomsten van dit onderzoek. Per gemeente is een deelrapport opgeleverd. Het onderzoek maakt een kwantitatieve en kwalitatieve analyse van de verschillende winkelgebieden in onze provincie. Naast de koopstormen wordt in beeld gebracht wat de koopkrachtbinding en -afvloeiing binnen en buiten de provincie is. De resultaten van dit onderzoek zijn tevens gepresenteerd op de Friese Retailtop op 23 mei 2017.
13. Er is een laagdrempelige regeling voor het mkb in Fryslân in de maak. Deze regeling wordt naar verwachting in het eerste kwartaal van 2018 opengesteld. Hiermee wordt ingezet op resultaat 42 uit de Kadernota: ‘we geven alle ondernemers de kans om zakelijke kennis in te kopen over export, innovatie en bedrijfsontwikkeling’. Beoogd wordt dat in 2018 minimaal 100 ondernemers gebruik hebben gemaakt van de subsidieregeling.
14. In juli 2017 is de Human Capital agenda vastgesteld, waarin 4 sporen worden genoemd om de aansluiting tussen arbeidsmarkt en onderwijs te verbeteren. Het gaat om: (1) het realiseren van duurzaam inzicht in de ontwikkelingen onderwijs-arbeidsmarkt, (2) het vergroten HR kracht in het MKB, (3) het stimuleren van de samenwerking tussen het bedrijfsleven (inclusief zorg) en mbo en hbo onderwijsveld en (4) het versnellen van de aanpak technieksectoren alsmede de zorgsector. Het afgelopen jaar is onder andere een bijdrage verstrekt aan de Yacht Builders Academy in Sneek en JDE Douwe Egberts in Joure. Daarnaast hebben we op 29 november 2017 de Friese onderwijsdag georganiseerd, waaraan ca. 250 hebben deelgenomen.
